Alles over 3D-audio (Dolby Atmos/DTS:X en Auro-3D)

[jaco]

Hoewel het niets met Atmos te maken heeft zou ik meer willen weten over hun nieuwe roomEQ nu ze afscheid hebben genonem van audyssey.

Onkyo heeft zoals ik het begrepen heb gekozen voor 2 DSP chips om alles mee te doen, en audyssey zou zo veel cpu cycles nodig hebben dat dit niet meer gaat met atmos.
Marantz gaat van 3 naar 4 dsp chips voor atmos.

Informatie komt van avs, dus als het niet klopt kan ik er weinig aan doen, maar het klinkt wel aannemelijk.
Signalen doorlopen een logische volgorde in een processor/versterker/receiver.
1) decodering binnen komend signaal
2) dsp presets, bass managment etc
3) room eq

Met krachtigere dsp chips kun je intergreren, alleen zal atmos wel veel dsp cycles nemen, en audyssey ook zoals ik gelezen heb.

[zoldar]

aha, dank. Het gaat mij meer om de implementatie. Nu heb ik redelijk goede ervaringen met audyssey 32XT. Dus dan heb ik er wel een gevoel bij.

Wat de boer niet kent, moet hij eerst proeven.

[Robbo]

Onkyo heeft zoals ik het begrepen heb gekozen voor 2 DSP chios om alles mee te doen, en audyssey zou zo veel cpu cycles nodig hebben dat dit niet meer gaat met atmos.
Marantz gaat van 3 naar 4 dsp chips voor atmos.

Informatie komt van avs, dus als het niet klopt kan ik er weinig aan doen, maar het klinkt wel aannemelijk.
Signale doorlopen een logische volgorde in een processor/versterker/receiver.
1) decodering binnen komend signaal
2) dsp presets, bass managment etc
3) room eq

Met krachtigere dsp chips kun je intergreren, alleen zal atmos wel veel dsp cycles nemen, en audyssey ook zoals ik gelezen heb.

De huidige AV8801 heeft daar al een limitering op.  Audyssey wordt daar op 24bit/48Khz afgekapt.   In principe genoeg voor Blu-Ray.

[home@the movies]

Hi iedereen,

In onderstaand verslag kan je mijn ervaring van het bezoek aan de Dolby labs lezen, je zal merken dat het enigszins gelijklopend is aan wat er op het AVS forum is geschreven. Dat is bijna onvermijdelijk omdat we nu eenmaal exact dezelfde demo hebben gezien.
Alle info mogen we nog niet vrijgeven, er zijn nog wel wat leuke dingen die er zitten aan te komen maar later daarover meer.

Ook ons video verslag van dit bezoek, samen met een kleine reportage van de Londen Film and Comic Con beurs die in hetzelfde weekend plaatsvond mogen jullie verwachten.
We leggen op dit moment ook da laatste hand aan een reportage over de CineEurope 2014 met daarin een klein portret over een Spaanse man die in het bezit is van de grootse privé collectie aan beeldweergevers door de eeuwen heen, echt de moeite waard.

Verslag bezoek Dolby labs Londen

Dat we bij Cinedream steeds op de eerste rij staan om jullie nieuws te brengen van alles wat Home Cinema te bieden heeft, dat weten jullie ondertussen wel.
Niet alleeen volgen we met argusogen de ontwikkelingen op de consumenten markt maar we kijken ook altijd wel uit naar wat voor nieuwigheden de grote jongens van de pro; Bioscoop uit hun mouw weten te schudden.

Het deed ons dan ook veel plezier dat we een paar weken geleden een uinodiging van Onkyo in de bus kregen voor een bezoek aan de Dolby Laboratories in Londen, er was nl bijzonder nieuws te melden ;-)

Eerst even een kleine terugblik,
In 2012 brachten we een bezoek aan de CineEurope Convention in Barcelona, daar maakten we voor het eerst kennis met wat volgens verschillende bronnen een nieuwe revolutionaire manier zou zijn om de geluidsbeleving bij het film kijken naar een ongekend niveau te tillen, 3D geluid  onder de naam; DOLBY Atmos.
Toen reeds stelden we de vraag of er ooit een systeem zou komen voor Home Cinema, op dat moment was het antwoord dat het nog wel even zou duren, en zie hier in 2014 is het zover ;-)

Voor we verder gaan toch een kleine uitleg over wat nu dit nieuwe systeem nu zo anders maakt tov een klassieke 5.1 of andere vorm van surround opstelling.
Kort uitgelegd komt het er op neer dat bij het klassiek afmixen van een 5.1signaal bepaald wordt uit welk van de 5 kanalen een bepaald geluid moet worden weergegeven,  dit heef zeker in een bioscoop behoorlijk wat nadelen.
Als je even rondkijkt in een filmzaal zal je merken dat er behoorlijk wat luidsprekers tegen de wanden hangen, in een wat grotere zaal zijn speaker setups van 30 en meer geen uitzondering.
Vergis je echter niet 30 speakers wil uiteraard niet zeggen dat er 30 verschillende kanalen aanwezig zijn, het grote aantal is gewoon nodig om iedereen op welke zitplaats dan ook de juiste beleving te kunnen geven.
Maw, kort door de bocht komt het er op neer dat door alle luidsprekers van bvb de rechter zijwand hetzelfde rechter surround geluidsspoor wordt weergegeven.

Dat is nu net waar het grote verschil zit tussen het klassieke verhaal en het nieuwe Atmos systeem, Atmos maakt het mogelijk om af te stappen van welk geluid er naar welk kanaal wordt gestuurd, geluid wordt nu als een object in de ruimte beschouwd en kan op eender welke speaker in de ruimte worden weergegeven.
Bijkomend in het hele gebeuren is de introductie van de zgn "overhead " luidsprekers, deze worden in het plafond van de luisterruimte geplaatst, en creeren op die manier een volledige "sound bubble"

Met atmos is het nu dus mogelijk om een geluid 360 graden in de ruimte weer te geven zonder"gaten" tussen de verschillende kanalen, het systeem is dermate intelligent dat het kan bepalen over hoeveel speakers een setup bestaat. Op die manier kan de processor exact beslissen op welke luidspreker een bepaald geluid moet worden weergegeven om een zo just mogelijke plaatsing te garanderen.
De klassieke mix van 5.1 en/of 7.1 blijft als basis behouden, daar bovenop komen layers van geluid die de verschillende "objecten" in de Atmos setup weergeven.

Uiteraard is bovenstaande uitleg maar een zeer beknopte uitleg van het systeem, binnekort zal Dolby een white paper publiceren met wat meer in depth info.
Tot zover de wat lange introductie, tijd voor het echte werk het bezoek aan één van de meest gerenommeerde namen uit de geschiedenis van het geluid, Dolby.

Alsof het een voorbode was van al het moois dat ging komen was het in Londen een perfecte zomerdag, na een kleine marteling in een bloedhete en overvolle metro stappen we Soho Square op, in de verte blinkt het zilveren en o zo bekende Dolby logo in de zon.

Na een warme ontvangs door de mensen van zowel Dolby als Onkyo was het tijd voor het echte werk.
Dat de verwachtingen hoog gespannen waren hoef ik jullie niet te vertellen, een demo krijgen in het hol van de leeuw dat kan niet anders dan de perfectie zijn , en dat was het ook.
Na een korte introductie over wat Atmos nu zo speciaal maakt werden de klassieke Dolby trailers op ons afgevuurd, deze keer uiteraard wel in het aangepaste formaat.
Als er één ding opviel dan was het wel hoe ongelooflijk strak het geluid hier werd neergezet, zelden zo onder de indruk geweest van een paar simpele trailers. Ik val vermoedelijk in herhaling met wat een aantal andere collega's zullen schrijven of geschreven hebben maar onze indrukken waren nu eenmaal dezelfde.

Daarna wat echt film materiaal, een film die zelfs zonder atmos indrukwekkend was om te zien en horen is en was Gravity. Toen de film in de zalen kwam had ik mijzelf voorgenomen om hem in een Atmos uitgeruste bioscoop te gaan bekijken, helaas is me dat  niet gelukt en daar heb ik nu nog meer spijt van dan voorheen.
Als eerste demo kon dit wel tellen, het stukje dat we konden bekijken situeerde zich in het begin van de film, eerst vrij rustig maar wel bijzonder fraai om te horen hoe de stemmen van de twee acteurs die in de ruimte zweven de hele zaal vullen en mooi geplaatst zijn waar ze horen te zijn.
Alle andere kleine details netjes verdeeld over de aanwezige speakers zonder dat het een " soepje " van geluid werd.
Wie de film kent weet wat daarna volgt, moelijk te beschrijven wat de impact was maar alweer veel spijt dat ik deze niet in een Atmos bioscoop heb kunnen bekijken.

Dit soort van films is uiteraard zeer dankbaar voor een dergelijk geluidssyteem en de wat meer kritische kijker en luisteraar laat zich dan ook niet zo één twee drie overtuigen, dus tijd voor wat minder geweld.
We werden getracteerd op een stukje uit The Secret life of Walter Mitty, niet direct een film waarvan je spectaculaire geluidseffecten zou verwechten.
De scene die gekozen werd was het stukje waar Walter in een diner zit en zijn tegenspeelster het nummer Ground Controll to Major Tom op gitaar inzet waarop hij vervolgens buiten loopt in een helicopter stapt en vertrekt.
De hele tijd speelt het nummer maar de camera volgt het personage van binnen naar buiten, in de heli enz. De toon, plaatsing en mix van het hele gebeuren deed mij werkelijk kippenvel krijgen, het beste bewijs dat je geen overdaad aan actie nodig hebt om te genieten van een Atmos mix.

Uiteraard maakte iedereen wel de opmerking dat we in één van de best uitgeruste Atmos theaters ter wereld zaten, dat is natuurlijk niet helemaal de juiste manier om een oordeel te vellen maar dat kan je de mensen van Dolby uiteraard moelijk kwalijk nemen ;-)

We werden echter wel op onze wenken bediend want direct na deze indrukwekkende demo werden we naar een ruimte gebracht die perfect kon doorgaan voor een gemiddelde HT. De meeste dedicated ruimtes van onze klanten en van de HT forum bezoekers zullen zelfs een stuk groter uitvallen.
Dit is toch wel een zeer belangrijk gegeven omdat het slagen van een mooie Atmos setup uiteraard heel erg afhankelijk is van de hoeveelheid speakers en de manier waarop alles in de ruimte is opgesteld.
We kregen een demo in twee delen, het eerste deel met dedicated spekers in het plafond, daarna met de door Onkyo ontworpen luidsprekers die het mogelijk maken om een gelijkaardig effect te creeren zonder verbouwingen aan je plafond (later meer)

Ik heb getracht om me zo kritsich mogelijk op te stellen bij deze luistersessie, op bepaalde momenten heb ik net zoals een paar andere collega's de ogen gesloten om mij enkel op het geluid te concentreren en zo te analyseren waar verschilende geluiden vandaan kwamen.
Zoals de meesten onder de verschillende deelnemers was ook ik erg te spreken over hoe alles klonk zonder gebruik van de plafond speakers, we werden ondergedompeld in een scene uit The Hobbit waar Gollum in de grot zit met Bilbo en op een bepaald ogenblik hoor je hem de hele grot rondhossen, de " plaats " waar je hem hoort is ook exact de plaats waar hij zich bevindt, ook hier toch weer een klein kippenvel moment.

Is het dan allemaal rozengeur en manenschijn? het is voorlopig nog wat voorbarig om hier een sluitend antwoord op te geven.
Waar ik op mijn honger bleef zitten is een demo van een standaard 5.1 HD geluidsspoor dat door de receiver naar een Atmos mix is geconverteerd, want laten we wel wezen voor we optimaal kunnen genieten van een dedicated Atmos mix zijn we alweer een hele poos verder.

Verder is het uiteraard heel erg belangrijk over hoeveel speakers je uiteindelijk in je HT kwijt wil, de beperkingen zitten niet alleen in de fysieke plaatsing maar ook in de beperkingen van het aantal uitgangen op je receiver, de zwaarste Onkyo is met 11 kanalen voorlopig het max.
Nu hoor ik iedereen zich wel afvragen of dit geen totale overkill is om in een bescheiden HT ruimte 11 spekers ta gaan proppen. In een "normale, lees niet Atmos"  setup zou ik dit zeker niet aanbevelen om de eenvoudige reden dat het dan een rommeltje aan geluid zou worden.
Met Atmos is dit echter een heel ander verhaal, net door de hoeveelheid luidsprekers en het afstappen van de klassieke geluidskanalen is het "plaatsen" van het geluid met meer speakers gewoon meer accuraat.
Dat er nog veel vragen onbeantwoord zijn over het hele gebeuren is zeer zeker een feit, een deel van de vragen die jullie op het forum stelden zijn door mij persoonlijk doorgegeven aan een technicus van Onkyo die bij het hele Atmos gebeuren van bij het begin betrokken is.
Zoals jullie van Cinedream gewend zijn volgen wij dit verhaal van kortbij, we mogen op dit moment echter nog niet alle info vrijgeven omdat het officiele persbericht en de voorstelling voor diezelfde pers nog moet plaatsvinden.
Van zodra we de go hebben mogen jullie ook een korte video reportage van ons bezoek verwachten.
Verder zijn we reeds nu bezig om alle voorbereidingen te treffen om onze demo ruimtes met een Atos set uit te rusten.
Binnenkort ook meer nieuws over de vierde Cinedream Home Cinema Happening waar uiteraard bovenstaand verhaal in geuren en kleuren zal te bewonderen zijn.

De zomer is nog maar halfweg maar het komende "Home cinema seizoen" kan voor mij nu reeds niet meer stuk.
We kijken uit naar de IFA in berlijn waarvan we naar goede gewoonte ook weer uitgebreid verslag zullen uitbrengen.

Geniet nog van het mooie weer en tot binenkort in a Home Theatre near you.

Gr
Werner
Cinedream/Home@The movies

[jaco]

De timing van Dolby zuigt natuurlijk behoorlijk.

De CE fabrikanten kondigen hun hardware aan, en de specificaties waar het aan moet voldoen zijn niet vrijgegeven. Dus je krijgt volop aannames, speculatie en dus hele en halve waarheden die op internet rond gaan.

[riwi]

Bedankt Werner voor het uitgebreide verhaal 

[zoldar]

Dank voor het verslag. Ik kijk uit naar een demo!

[home@the movies]

De timing van Dolby zuigt natuurlijk behoorlijk.

De CE fabrikanten kondigen hun hardware aan, en de specificaties waar het aan moet voldoen zijn niet vrijgegeven. Dus je krijgt volop aannames, speculatie en dus hele en halve waarheden die op internet rond gaan.

Tell me  het is voor ons ook absoluut niet leuk om zo te moeten werken ze zullen het nooit leren, fabrikanten moeten eindelijk eens beseffen dat ze op de juiste manier moeten communiceren. Het zal echter wel ijdele hoop blijven dat iedereen eerst de violen gelijk stemt en dan pas naar buiten treed met de nodige info.
Er zijn gewoon teveel en verschillende belangen mee gemoeid, het feit dat we in een internet tijdperk leven en dat iedere vorm van info, juist of niet, in no time de wereld rond gaat helpt natuurlijk ook niet.

Een mooi vb hiervan is het Epson verhaal dat in een ander topic is gestart, iedereen binnen Epson Benelux ontkent ten stelligste dat de twee aangehaalde nieuwe projectoren met hun specs zoals die op de franse website verschenen zullen worden geïntroduceerd. Ondertussen kan je wel op zowat ieder forum een hoop discussies en indianen verhalen hierover lezen, zucht ik word daar zo moe van.

[Raymond187]

Zie dat mijn vorige CIO nu de CIO bij Dolby laboratories is.

Straks in elke hoek 3 speakers boven, midden en op de vloer?

[jaco]

Tell me  het is voor ons ook absoluut niet leuk om zo te moeten werken ze zullen het nooit leren, fabrikanten moeten eindelijk eens beseffen dat ze op de juiste manier moeten communiceren. Het zal echter wel ijdele hoop blijven dat iedereen eerst de violen gelijk stemt en dan pas naar buiten treed met de nodige info.
Er zijn gewoon teveel en verschillende belangen mee gemoeid, het feit dat we in een internet tijdperk leven en dat iedere vorm van info, juist of niet, in no time de wereld rond gaat helpt natuurlijk ook niet.

Tja, waar moeten de high speaker hangen.

Op internet gevonden dat voor de height speakers:
- 5.2.1 en 7.2.1 boven je hoofd links en rechts moeten hangen
- 5.4.1 en 7.4.1 ergens tussen je hoofd en je voorspeakers en je hoofd en de achter luidsprekers (beide links en rechts) moeten hangen.

[home@the movies]

Tja, waar moeten de high speaker hangen.

Op internet gevonden dat voor de height speakers:
- 5.2.1 en 7.2.1 boven je hoofd links en rechts moeten hangen
- 5.4.1 en 7.4.1 ergens tussen je hoofd en je voorspeakers en je hoofd en de achter luidsprekers (beide links en rechts) moeten hangen.

Een paar kleine correcties kan ik hier al op geven, de officiële setup zal niet aangeduid worden zoals hierboven beschreven,
De huidige benaming van 5.1 7.1  enz zal blijven bestaan met een extra extensie voor de plafond speakers;
5.1 zal dus 5.1.2 worden waarbij het eerste getal dus zoals steeds duid op het "normale aantal speakers" het midden cijfer op het aantal subwoofers en de laatste 2 duiden op de ceiling speakers.
Met de drie nieuw aangekondigde receivers kunnen max 4 ceiling speakers worden aangestuurd 9.1.4

Gr
Werner

[zoldar]

waar zijn die extra 2 speakers voor uit 9.x.x voor? matrix uit adsy dsx/dtse neo?

[Teejoo]

Ik vind het in elk geval erg interessant voor de Teejooscoop!

[Staaled]

Zie de bui ook al hangen.

[jaco]

Bij 9.1.2 zijn het volgens mij 2 x extra speakers aan de zijkant, de zgn wide speakers, voor dts neox in gebruik.
Meeste mensen zullen wel de 5.1.x of 7.1.x nemen, dan kunnen de huidige spakers blijven staan.
Ik wil de huidige speaker positie wel blijven aanhouden (7.1)

Daarbij kan ik redelijk eenvoudig 4 heights ophangen, beter dan slechts 2 omdat daar acoustische aanpassingen hangen (althans dat denk ik op te maken uit alles op internet wat erop wijst dat 2 atmos speakers een soort voice van god zijn. Met 4 zou je daar ook een geluid kunnen creëren, maar ook beter voor en achter boven je lijkt me.

[zoldar]

Mee eens. ik heb hier een tijdje met 9.1 gedraaid en vond het weinig meerwaarde hebben (wide). 7.1.4 zou mooi zijn.

Het gaat wel weer wat vragen van de voeding van de avr, hoop dat ze daar ook naar kijken bij Onkyo. Met de 300X en 500X tot nu toe nooit problemen gehad.

[Robbo]

9.1.2 of 7.1.4 is een kwestie van uitproberen.  Maar da's het mooie van een dedicated HT ruimte Jaco 

In beide setup heb je altijd nog de standaard 7.1 opstelling als basis.

[jaco]

Tja vanaf mijn zit positie zit er een deur op 60 graden aan de rechterzijde. Moeilijk om een speaker te plaatsen.

[denoontje]

Tja vanaf mijn zit positie zit er een deur op 60 graden aan de rechterzijde. Moeilijk om een speaker te plaatsen.

Schuifdeur van maken...

Ik ben benieuwd
Wat dit alles gaat worden.
Ook mbt de drager, liever nog icm steaming 4k videotheek .

[riwi]

Ik las in Classe SSP800 thread op AVS dat iemand van plan is om Atmos als volgt toe te voegen aan zijn setup (zou ook met andere bestaande sets kunnen).

Hij wil bv een Marantz 7702 kopen en de pre-outs van de 7702 op de 8 kanaals analoge ingang van de SSP800 zetten. En dan de SSP800 op passthrough mode en de volume stand op 0. Dan op de Marantz alleen de hoogte kanalen naar een 4 tal versterker kanalen voor de plafond speakers.

Op die manier zou je dus 'goedkoop' atmos kunnen toevoegen aan een bestaande pre-pro opstelling.
Je kan dan je 'stereo' spullen direct op de SSP800 laten en de 7702 alleen gebruiken voor atmos materiaal of voor materiaal dat je door de marantz van hoogte kanalen wil voorzien.

[Teejoo]

Ik las in Classe SSP800 thread op AVS dat iemand van plan is om Atmos als volgt toe te voegen aan zijn setup (zou ook met andere bestaande sets kunnen).

Hij wil bv een Marantz 7702 kopen en de pre-outs van de 7702 op de 8 kanaals analoge ingang van de SSP800 zetten. En dan de SSP800 op passthrough mode en de volume stand op 0. Dan op de Marantz alleen de hoogte kanalen naar een 4 tal versterker kanalen voor de plafond speakers.

Op die manier zou je dus 'goedkoop' atmos kunnen toevoegen aan een bestaande pre-pro opstelling.
Je kan dan je 'stereo' spullen direct op de SSP800 laten en de 7702 alleen gebruiken voor atmos materiaal of voor materiaal dat je door de marantz van hoogte kanalen wil voorzien.

Zo, dan ziten we daar ook goed he riwi. Of een extra bordje? We hebben volgens mij nog 2 uitgangen ter beschikking, dus 9.1 zou moeten lukken.

[riwi]

Zo, dan ziten we daar ook goed he riwi. Of een extra bordje? We hebben volgens mij nog 2 uitgangen ter beschikking, dus 9.1 zou moeten lukken.

De insiders zeggen 'don't hold your breath'. Maar goed het zou nog steeds kunnen. Deze Roger Dressler schijnt ook mee geholpen te hebben met de ontwikkeling van de ssp800. En die gaat dus voor een losse prepro ernaast. Ik zie toch ook wel problemen om 4 plafond speakers in de woonkamer te verstoppen, zeker de bekabeling.

[Harry HT]

Hi,

Ik zie toch ook wel problemen om 4 plafond speakers in de woonkamer te verstoppen, zeker de bekabeling.

verstoppen ha,ha gewoon hakken en invrezen die kabelgoot.

(Mijn plafond is zo'n 4,5 m hoog, een verlaagd acoustisch span plafond zou een oplossing kunnen zijn. (zoiets als Dynky heeft))

Gegroet,

Harry

[jaco]

Ik heb gelukkig een dedicated ht. De buizen lopen over de muren en zitten vast met koppelbare zadels. Ik moet er dus een paar bij aan klikken elke 60 cm en wat buisjes leggen.
Op het plafond zie ik ze wel, maar dat is dan grijze buis op een zwart plafond.

Nog een paar weken geduld, was het niet rond de 15e dat er weer meer details zouden komen?

[jaco]

Link naar hometheater forum waar een pdf van dolby staat: http://www.hometheaterforum.com/index.php?app=core&module=attach&section=attach&attach_id=12544