Luidsprekers beoordelen, hoe doen jullie het?

[Arno P]

Bijvoorbeeld, welke opnamen gebruiken jullie en waar let je op per opname en gebruik je ook opnamen die net iets verkeerd zijn om te horen of het systeem terecht "over the top gaat"

Als je een zelfbouwer bent en luidsprekers/filters aan het tweaken bent, hoe doe je dat dan met welke opnamen. Een aanpak waar ik bijvoorbeeld aan denk is om het aantal varianten van een filter variabel te houden en per opname/CD/LP de waarschijnlijk best matchende settings te gaan noteren om vervolgens van een hele hoop opnamen het beste gemiddelde te nemen...tis maar een idee..

Dus wederom de vraag ....hoe doen jullie het? 

Ik zal het starttopic blijven aanvullen met de aandachtsgebieden per opname

Mari Boine Band, room of worship en het nummer Eallin
Hele dikke basdrum, maar niet aangedikt..de stem hoort keurig door het massieve fundament te blijven klinken en alle andere percussie links en rechts horen scherp onderscheidend een nette attack te houden

Moloko, Things to make and do, The time is now
Start met natuurlijk klinkende acoustische gitaar en drum die heel droog moet blijven klinken en die snel over the top zal zijn bij weergevers met een te grote boost in het laag. De stem komt erbij transparant, galm en mooi in het midden. Drumbeat zal verder een iets frisser randje eraan krijgen dan in het begin.
Andere instrumenten, bekkens, viool komen erbij...mag niet te scherp worden.
Solostem wordt iets ingeperkt verder in het nummer (galmruimte) wordt opgegeten door de rest en de aanvullende stemmen/viool.
Bij maximale "midbezetting" kan het mid tegen het randje gaan tov de rest (maar nog steeds kloppend in het geheel)
Andere nummers op deze CD kunnen iets te "HOT" zijn in het mid/stem gebied

Maria Mena, Cause and Effect, Self-fulfulling Prophecy
Volume zal iets terug moeten. Violen/cello klinken gebalanceerd. De stem zoals over de hele CD is een tikje hoog aangezet en mocht een tweeter iets te veel output geven dan wordt het in deze opname snel duidelijk. Letten op het "ademrandje" in de stem.

Jazz at The Pawnshop 2, It don't mean a thing
Hoewel doodgehyped kon deze niet uitblijven. Het begin en het einde moet je door het gejuich echt het gevoel geven dat je in het cafe tussen de mensen staat. Sax en Bass staan aan het begin redelijk bescheiden in het midden (mogen zeker niet Tetteren) hun ding te doen maar moeten goed te volgen zijn, met name de iets naar achteren geplaatste doffere (zonder attack) contrabass en de met zachte attack piano. De bekkens zijn rijkelijk over links en rechts gestrooid waarbij het niet zo mag zijn dat je het idee hebt dat ze de aandacht wegtrekken van de rest. Te HOTTE tweeters vallen meteen door de mand.
Speciale aandacht voor het drumwerk op de snare en de bijbehorende rimshots op de rand.

Harry Connick Jr, We are in Love,  I've got a great Idea
Pianoattack is hier heel netjes. Stem duidelijk op de voorgrond maar niet overschaduwend. Snaredrumdetails/brushstrokes horen detail en voldoende body te hebben. Bass vol maar niet dof...daarentegen ook geen harde attack. Indien mid een paar dB te laag ligt zal de stem net niet volwassen genoeg zijn om in het combo te passen. Piano mag een voorname hoofdrol blijven spelen, let hierbij vooral op de details in gespeelde akkoorden (hoor je 1 geluid of zitten hier nog de aparte keys in?)

[Deleted Member 2]

Ik heb een vaste set cd's die de voor mij belangrijke eigenschappen van de luidsprekers - maar eigenlijk van de set - blootleggen. Met lady be good van jazz at the pawnshop weet ik of de sfeer van een kleine jazz-club wordt weergegeven. ook de vibrafoon moet z'n eigenaardige metalige maar niet schrille klanken laat horen. Track 8 to much rope van roger waters amused to death geeft de maat voor het 3D plaatje neer zetten. Cantate domino track 13 Stille nacht (jaja, ook in de zomer) en track 11 Julsang: sfeer, plaatsing, scherpte. Tanita Tikaram: akelige S-klanken. Ray Brown Superbass II laat horen of 3 contrabassen niet samensmelten tot een brei, maar lekker strak weergegeven worden met alle gehoormatige elementen van een contrabas. Mahler 2, Zubin Mehta, Wiener: O Glaube, mein Herz, o glaube: impulsweergave, dynamiek. Marcus Miller TUTU track Jean-Pierre swingt het een beetje, dynamiek. Verder de meest belangrijke maatstaf: gaat mijn rechterbeen meedoen met de muziek

Aangepast/aangevuld naar aanleiding van vraag Arno

[Arno P]

Ik heb een vaste set cd's die de voor mij belangrijke eigenschappen van de luidsprekers - maar eigenlijk van de set - blootleggen. Met lady be good van jazz at the pawnshop weet ik of de sfeer van een kleine jazz-club wordt weergegeven. ook de vibrafoon moet z'n eigenaardige metalige maar niet schrille klanken laat horen. Track 8 to much rope van roger waters amused to death geeft de maat voor het 3D plaatje neer zetten. Cantate domino: sfeer, plaatsing, scherpte. Tanita Tikaram: akelige S-klanken. Ray Brown Superbass II laat horen of 3 contrabassen niet samensmelten tot een brei en lekker strak weergegeven worden. Mahler 2: impulsweergave, dynamiek. Marcus Miller TUTU track Jean-Pierre swing het een beetje, dynamiek. Verder de meest belangrijke maatstaf: gaat mijn rechterbeen meedoen met de muziek

Waardevolle details en aanpak. Kun je voor de volledigheid iets specifieker de opnamen benomen (bijv Cantate domino, Mahler2 welke opname/uitvoering is het?)

[Bas Akkerman]

Het liefst probeer ik een beetje te wisselen met nummers om niet te vooringenomen te zijn met wat ik hoor te horen. En ook om niet naar uitgekauwde nummers te luisteren.
Wel heb ik twee vaste nummers: Nirvana met Smells Like Teen Spirit en Waiting For The Night van Depeche Mode. De eerste om het rauwe en het woeste te blijven horen en de scheiding te testen ondanks de bar slechte opname. De tweede voor de gelaagdheid,  weergave van de fluisterende stem (scheiding en definitie) en de droevige sfeer in het nummer. Daarnaast altijd een goed opgenomen akoestisch nummer, zoals gisteren Keb' Mo' met Perpetual Blues Machine. Gitaar, mondharmonica, stem. Voor de klankkleur, detail, coherentie en plaatsing. In die drie nummers zit voor mij de eerste test. Wat me daarna opvalt, goed of slecht, "test" ik verder door een nummer te kiezen dat die eigenschap benadrukt.

[Arno P]

Bas, dank voor jouw aanvulling.

Ik ben begonnen met de voorgestelde methodiek al dan niet tweakend aan het filter.
Op dit moment speelt een aanrader:

Mari Boine Band, room of worship en het nummer Eallin

Hele dikke basdrum, maar niet aangedikt..de stem hoort keurig door het massieve fundament te blijven klinken en alle andere percussie links en rechts horen scherp onderscheidend een nette attack te houden

[Bas Akkerman]

Ok, dat nummer ga ik straks even op de laptop beluisteren.
Ook belangrijk, word je betrokken bij de luidspreker? Zo ja, dan is de afstelling blijkbaar ook al beter.

[Bas Akkerman]

Misschien dat keyser je ook van advies kan voorzien?

[Arno P]

Ook belangrijk, word je betrokken bij de luidspreker? Zo ja, dan is de afstelling blijkbaar ook al beter.

Betrokken? Dat woord schiet te kort 
Het is alsof je verrekt van de honger en je een vijf sterren maal voor je hebt...je weet niet wat je volgende hap moet zijn en voordat je het weet heb je buikpijn (lees: heb je een hele dag CD's en LP's erdoorheen gejaagd om het maximale genot uit het systeem en dag te halen)

[jvanhambelgium]

Moet je eigenlijk niet eerst een filter/speaker zuiver wetenschappelijk gaan doormeten vooraleer je met "muziek" begint, wat direct een heel stuk complexer,subjectiever,gekleurder etc is ?
Tuurlijk kan je een muziekje opzetten en "evalueren" hoe dat klinkt gebaseerd op je eigen "kennis" van dat bepaalde nummer, maar maar objectief is dat niet...


Ik denk dat bij zowat alle luidspreker-fabrikanten "muzikale" tests van hun speaker/filter eigenlijk pas helemaaaaal op einde komen...

[Bas Akkerman]

Lol, het is duidelijk, ik kijk er echt anders tegenaan. Natuurlijk moet een luidspreker technisch juist zijn, maar daarna zou voor mij het erop aankomen dat de muzikale boodschap wordt doorgegeven. Maar een heel andere discussie en de vraag van de TS is een andere.

[Arno P]

Moet je eigenlijk niet eerst een filter/speaker zuiver wetenschappelijk gaan doormeten vooraleer je met "muziek" begint, wat direct een heel stuk complexer,subjectiever,gekleurder etc is ?
Tuurlijk kan je een muziekje opzetten en "evalueren" hoe dat klinkt gebaseerd op je eigen "kennis" van dat bepaalde nummer, maar maar objectief is dat niet...


Ik denk dat bij zowat alle luidspreker-fabrikanten "muzikale" tests van hun speaker/filter eigenlijk pas helemaaaaal op einde komen...

Die fase is volledig doorlopen. Waar het nu om gaat is waar kun je welke afwijking toelaten (enkele dB) in de meestal niet kaarsrechte frequentiecurve. Zaken die je nu hoort zijn nagenoeg niet na te meten en zeker niet te voorspellen. Daarbij is het zo dat de niet-zelfbouwers een aantal bestaande luidsprekers zullen evalueren aan de hand van geluidsopnamen (en de verkoper niet zal toestaan dat je de filters aan gaat passen en doormeten  ), en daar gaat het topic ook over.

[Kingpin]

Lol, het is duidelijk, ik kijk er echt anders tegenaan. Natuurlijk moet een luidspreker technisch juist zijn, maar daarna zou voor mij het erop aankomen dat de muzikale boodschap wordt doorgegeven. Maar een heel andere discussie en de vraag van de TS is een andere.

Voor jou als consument ligt dat anders dan bij een zelfbouwer zoals Arno, zoals Jan ook zegt, wil je een goed filter ontwerpen zul je dat op 2 manieren moeten testen/meten.
Ten eerste het filter zelf, doormeten/afregelen met een scoop of de overgangsfreq. naadloos overlopen en ten tweede zul je veel over de gebruikte units en kastconstructie moeten weten.
Daarna nog eens akoestisch meten of het uiteindelijke resultaat ook wordt behaald.
Dit heeft natuurlijk niks met muziek te maken.

Zal straks mijn lijstje 'als consument'  Ook even tonen en een beschrijving waarom ik daarmee test.

[Arno P]

Die van Harry

[solitaire]

Een plaat met een opname zonder 'features', zeg maar een saaie platte opname, kan op een speaker plots weer wat energie lijken te herwinnen. Zo'n plaat heeft het vast nooit tot 'testplaat' gemaakt, echter is onverwacht wel degelijk zeer geschikt. Speakers ontwerpen is veel tijd investeren in luisteren. Enkele weken om de drivers in een eenvoudige toepassing te 'leren kennen', en maanden van random muziek luisteren om kast/demping/filter/mechanische plaatsing/ed. te concretiseren (en nog een paar maanden om bv. met filteronderdelen te fijntunen).

Zo heb ik geduren langere tijd een unfinished speaker staan waar ik naar luister. Als je een plaat hebt waar het hoog wat 'te veel' is noteer je dat; is het de zoveelste met een 'teveel' sleutel je bv. aan je tweeter-spanningsdeler. Erna pak je wat van die platen uit je notities erbij en luisterd nog eens. En gaat verder met 'random' luisteren + aantekeningen maken. Niet meerdere wijzigingen aanbrengen in te korte tijd: oorzaak & gevolg van wijzigingen moet herleidbaar blijven. Besluit je (dit voorbeeld volgende) dat het algemene weergave nivo van je tweetie goed is, maar je toch wat meer 'ring' in het naklinken van bv. bekkens wilt, kan wellicht met behoud van totale demping de weerstand voor de tweeter iets kleiner, aangezien je overzicht hebt van de al aangebrachte veranderingen en hun uitwerking gebaseerd op een brede context aan beluisterde muziek (= opnames van bekkens in alle kwaliteiten en kwantiteiten).

Had je alleen 'uitverkoren' platen genomen, was de link tussen luidspreker-specifieke kenmerken en alle mogelijke voor die specifieke speaker te nemen aanpassingen veel minder goed waar te nemen. With hindsight kan je bepalen welke platen voor het tunen van de speakers een grote rol hebben gespeeld, maar zou je een volgende set speakers weer tunen met rondom muziek, zal je zien dat er andere platen uit je verzameling een belangrijke rol kunnen gaan spelen.

Bij de speakers die ik zelf momenteel bouw zijn tot het laatst in de ontwikkeling aandachtpunten gebleven het uitklinken van hoog-frequente tonen, contourdefinitie in laag/mid (overgang tussen electrisch ongefilterd bas en 2^e-orde highpass mid), en het vermogen klote opnames weer te geven zonder dat ik vluchten wil (de LS gaan oa. TV-geluid weergeven). Maar op veel platen zitten bekkens triangeltjes & Co, en, mits platen random beluisterd worden, divers opgenomen, waardoor een 'gewogen' indruk ontstaan kan. Het zelfde voor linker-hand piano / contrabas en kornuiten: komen vaak voor tijdens random luisteren, dus breed gedragen indruk, en goed onderbouwd aanpassingen aan de speaker te ondernemen. Slechte opnamen zijn er zat, das het minste probleem (mijn fave is Bob Dylan's "A Tree With Roots", CD-set; extreem krakkemikkige opnames, maar de muziek blijft overeind, en de performer geniaal).

Uh, goed ... random luisteren is mijn credo ... Hoeveel van je verzameling platen is een 'testplaat', en wat zegt een willekeurige testplaat over jouw verzameling en over hoe jij wilt dat je speakers die dienen weer te geven ? Leuk, een testplaat, maar zonder de andere kant van de medaille te hebben gehoord kan ik er niet meer mee dan met willekeurig welke andere medaille ... uh, plaat (een politieke standpunt onderhouden is ondoenlijk als je alleen naar afgevaardigde X luisterd omdat specifiek die je mening zo goed verwoord ... maar nu stop ik met analogieën )


soli

[Former member 78]

Ik beoordeel speaker thuis.

En dan draai ik de betere opnames, maar ook muziek welke ik persoonlijk prachtig vind. (hoe ruk de opname ook is)
De betere opname puur voor de klank, en de ''mooie muziek'' voor de emotie.

Ook draai ik dan soms meer dan stevig, dus de amp gaan voor ruim over de helft open.
Er mag letterlijk niks vervormen, en dan ga ik er van uit dat de versterker stabiel genoeg is

Dus het moet op elk niveau goed klinken, en zoals ik het wil. Lees, zoals ik het wil. Dat kan misschien
wel anders zijn dan bedoeld is

Ik betaal, dus ik bepaal...

[Arno P]

Ik beoordeel speaker thuis.

En dan draai ik de betere opnames, maar ook muziek welke ik persoonlijk prachtig vind. (hoe ruk de opname ook is)
De betere opname puur voor de klank, en de ''mooie muziek'' voor de emotie.

Wat zoal?

[Former member 78]

Dat kan voor iedereen verschillen Arno.
Neem aan dat een serieuze HT'er, voor zich zelf wel uit kan maken wat een goede opname is.

Dus je eigen referentie, en muziek die gewoon mooi is

[Arno P]

Dat kan voor iedereen verschillen Arno.
Neem aan dat een serieuze HT'er, voor zich zelf wel uit kan maken wat een goede opname is.

Dus je eigen referentie, en muziek die gewoon mooi is

Ik was gewoon nieuwsgierig naar wat jij dan mooi kan vinden en wat je referentie is

[koen1985]

Gewoon een paar nrs die ik lekker vind om te testen .

damian rice :9 crimes

jou bonnemasa :sloe gin

2pac : getto gospel

alicia keys :no one

adele : if i,d had,nt bin for love (live royal albert hall vs the steeldrivers )

live :lightning and crashes

micheal jackson : will jou be there

billy paul: me &mrs jones

niet bepaald de referentie nrs maar diana krall e.d zit ik ook niet echt op te wachten.

Muziek is niet als bier ,het moet je pakken vanaf de eerste noot.

[Kingpin]

Bijvoorbeeld, welke opnamen gebruiken jullie en waar let je op per opname en gebruik je ook opnamen die net iets verkeerd zijn om te horen of het systeem terecht "over the top gaat"

Heb zelf een vrij brede muzieksmaak maar wel een voorkeur richting blues.
Als referentie neem ik dan ook altijd diverse stylen mee om een indruk te krijgen wat een systeem of speakers te bieden heeft.

Een kleine opsomming welke nummers ik o.a. gebruik om te testen:

BLUES
Eva Cassidy - Oh, Had I a Golden Thread
Zeer dynamisch opgenomen live concert, op een minder systeem valt haar stem in het hoog gelijk door de mand, er zit op een bepaald moment een paar zeer hoge uithalen van haar in het nummer waarbij je goed het hoog kunt testen op hardheid en ssss-klanken.

Gary Moore - I'll Love You More Then You'll Ever Know
Mooi slow blues van Gary waarbij ik test in hoeverre de gitaar met een enkele noot de ruimte vult (dynamisch gedrag).

Shawn Starski - For Us
Intro bass gaat heel laag om te controleren of het laag strak blijft, niet zozeer qua volume maar of de lage noot gehaald word (loopje op couplet). Voor de rest lekker muzikaal instrumentaal nummer met een clean guitar.

Blindside Blues Band - Hear My Train A Comin'
Ruig en rauw moet het klinken, niet de beste opname, doet me denken aan een kleine kroeg met harde muziek wat het ook zo moet overbrengen. Veel system lopen hier echt mee dicht.

Ok ... Nog 1'tje dan ...

The Sean Chambers Band - In The Winter Time
Iedere muzikant die weet hoe een e.guitar hoort te schreeuwen .... This is how it supposed to be heard, wat een solo, kamervullend heerlijk en zo moet het ook overkomen, zeer dynamisch, strak en ruig en dat met niet eens zo goede opname.

JAZZ
Tja, meer smoothjazz dan echte jazz, over het algemeen erg goed opgenomen nummers van David Sanborn, Selena Jones, Jean Frye Sidwell etc, gaat me voornamelijk om de articulatie van stemmen en plaatsing van instrumenten.

KLASSIEK
Sandrine Cantoreggi - Allegro
Viool concert met nadruk op solopartij waarbij ik let op het stukje van de hoogste solo noten of dit ook overtuigend en niet erg iel, schreeuwerig overkomt.

Mercedes Sosa - Missa Criolla
Breed koor met op de voorgrond de zanger geeft een mooi contrast in diepte en breedte weergave.

METAL
Je moet ervan houden, anyway ...
Novembers Doom - I Hurt Those I Adore
Gebruik ik meestal om te luisteren of de speakers/set dit ook daadwerkelijk met body kan weergeven zonder dicht te lopen, ook mooi te testen hoe de boventonen overkomen van de gitaar.

POP
Govi - Lovers Moon
Om dynamisch bereik te testen.

Verder nog teveel om zo te noemen, van Enya tot Dire Straits, usuall recept.

ROCK
AC/DC - Burnin Alive
Strakheid van geheel in couplet .. En samenhang in refrein, moet stampen.
Bij rock vind ik het toch wel belangrijk dat het met overtuiging 'body' wordt weergegeven.

Nog wat oude nummers van Gillan, Deep Purple etc

3 Doors Down - Never Will I Break
Een muur van sound en toch strak, zo hoort rock te zijn.


Wat voor mij het belangrijkste is in muziekbeleving is dat ik betrokken wordt door de muziek, het gevoel dat je erbij bent 'live' gevoel met voorkeur tot upfront (smaak).
Hoop dat ik alles heb  m'n ipad staat bijna op 1%.....

[Arno P]

Mooie aanvullingen en erg handig met de detailopmerkingen erbij! 

[Former member 78]

Ik was gewoon nieuwsgierig naar wat jij dan mooi kan vinden en wat je referentie is

Ik vind de cd van Yello, Touch, goed om speakers op de beoordelen.
Zit her en der veel laag in, en het is erg ruimtelijk.

Gebruik ook vaak de demo cd's van Usher. (van de speakers, niet die rapper)

[dre73]

luister eens met 1 speaker.

dan is de balans zeer goed te horen.

[Arno P]

Het is een grote rommel in de woonkamer door de stapels CD's en LP's...wat heb ik veel geluisterd en genoteerd.

Ik denk dat ik er nagenoeg uit ben en de ervaringen zijn onder andere...

Oorgevoeligheidscurve in gedachten houden tijdens het luisteren....
Ik heb voor het mid nagenoeg voor alle opnamen het filter tot 2 keuzemogelijkheden kunnen beperken waarbij de stem net iets naar achteren danwel naar voor wordt verplaatst. Bij hoger volume kan het mid een beetje meer "pit" gebruiken (oorgevoeligheidscurve) en bij lager volume is het bij een aantal opnamen net weer iets tegen het randje en is er een tikje lager nodig (heb het hier over een dB of 2)
Tweeter blijft op de laagste stand meedraaien en rond het geluid netjes af waar het hoort zonder aanwezig te zijn

Ook een bevinding:
Bij gemiddeld geluidsniveau en opnamen met een goed aandeel laag en enkel een stem in het middengebied dan kan het voor het gevoel in het midden iets HOTTER zijn, maar gaat er in het middengebied veel meer gebeuren dan enkel een stem, dan wordt de energie in het midden net een tikje teveel en kan het beter een stapje terug gaan.....ga je dan vervolgens in de HOT middengebiedstand naar een hoger volume, dan past het weer perfect.

Erg boeiend deze studie

[JCL]

Ik beoordeel speaker thuis.

En dan draai ik de betere opnames, maar ook muziek welke ik persoonlijk prachtig vind. (hoe ruk de opname ook is)
De betere opname puur voor de klank, en de ''mooie muziek'' voor de emotie.

Ook draai ik dan soms meer dan stevig, dus de amp gaan voor ruim over de helft open.
Er mag letterlijk niks vervormen, en dan ga ik er van uit dat de versterker stabiel genoeg is

Dus het moet op elk niveau goed klinken, en zoals ik het wil. Lees, zoals ik het wil. Dat kan misschien
wel anders zijn dan bedoeld is

Ik betaal, dus ik bepaal...

Precies ook mijn filosophie! The Katie Melua Collection is een voorbeeld van beide. Prachtig, goed opgenomen en veel emotie. Ook een goede CD omdat er veel bereik in zit. Diepe bas, hoge instrumenten, hoge stemmen, etc. The Essentials van Michael Jackson heeft hetzelfde.