hifiman op reis door audio en video land

[hifiman]

Wat heb ik nog meer vergeleken gisteren?

Ik heb zowel soft als normal drc templates gebruikt en met elkaar vergeleken.
De verschillen waren subtiel maar hoorbaar en het zal met langer luisteren moeten blijken aan welke ik de voorkeur geef.

Ik heb 2 target curves met elkaar vergeleken, een tact target curve en een met drc meegeleverde bk3 target curve. Het leuke is dat dit resulteerde in misschien een iets te vet geluid versus een iets te iel geluid. Dat is leuk omdat dat betekent dat ik de speelruimte heb om daar tussenin te gaan zitten zonder gelijk hele extreme of rare aanpassingen te gaan doen.

En o die piano bij Rachelle Farelle, wat klonk die opeens ongelooflijk lekker en los in de ruimte! 
Ik ga me gewoon afvragen of het geen verbeelding is geweest  Ik kan daarom haast niet wachtten om vanavond weer te gaan luisteren om te kijken of deze eerste indruk overeind blijft...

We zullen zien en ik zal er hier verslag over blijven doen, ook als dat betekent dat ik later op mijn positieve woorden terug moet gaan komen. 

[celerontje]

Gefeliciteerd, nu in gewone mensentaal graag!
Je hebt dus de response van je ruimte gemeten met een sweep, dat snap ik nog, maar hoe ben je vervolgens te werk gegaan?

[hifiman]

Gefeliciteerd, nu in gewone mensentaal graag!

Je hebt dus de response van je ruimte gemeten met een sweep, dat snap ik nog, maar hoe ben je vervolgens te werk gegaan?

In principe veronderstelde ik dat allemaal als bekend, gezien het room correction topic  Maar ik zal het nog even kort samenvatten in jip en janneke taal 

Je kamer heeft een bepaalde akoustiek, bij een gegeven luidsprekeropstelling en luisterplek kunnen we spreken over een bepaalde impulse response van de kamer (+speakers). Dat wil zeggen dat als we de luidsprekers een hele korte impuls met hoge energie zouden laten weergeven en dan op de luisterplek een meting doen dan meten we daar de impulse response van de kamer. Je ziet dan dat er weinig meer over blijft van die mooie impuls

Het doel van de room correctie is om die impulse response te meten , deze middels een wiskundig proces te inverteren en dan toe te passen op de muziek alvorens deze de speakers verlaat.

Ongecorrigeerd heb je deze situatie:
muziek * impulse response van de kamer = door akoustiek verpeste muziek

Gecorrigeerd krijg je dan dit (theoretisch):
muziek * impulse response van de kamer * (1/ impulse response van de kamer) = pure muziek 

Nu is het genereren van een impulse response op de speaker en het meten ervan nogal lastig, ten eerste vind de speaker die impuls niet zo leuk , ten tweede duurt de impuls zo kort dat deze lastig te meten (omgevingsgeluid) is.

Nu is het wiskundig aangetoond dat je middels een sinus sweep deze weer perfect kan omrekenen naar een impulse reponse. We doen dus een sinus sweep van pakweg 60 seconden , meten deze op de luisterplek en gaan deze dan achteraf omrekenen naar de impulse response. Het voordeel is een veel betere signaal ruisverhouding waardoor omgevingsgeluid tijdens het meten veel minder een issue is. Dat geven de door mij getoond ETC grafieken dus aan.

We gaan zo verder met de volgende stap 

[hifiman]

We hebben nu dus een gemeten sweep (dit doen we overigens per kanaal/speaker).

Of nee, even een stap terug, hoe komen we aan die sweep?
Die genereer ik met glsweep:
glsweep 44100 0.5 10 22000 60 2 0.05 0.005 sweep.pcm inverse.pcm

sweep.pcm is dan de sweep, inverse.pcm is de inverse ervan die we later nodig hebben om de impulse response te berekenen.
Met sox zet ik deze pcm file dan om naar een wav formaat. Dit wav bestand kan dan door de transporter worden afgespeeld over de speakers (1 speaker per keer dus! Ik realiseer dat door 2 stereo sweeps te maken die resp alleen het linker kanaal een sweep laat horen of alleen het rechter kanaal).

[celerontje]

Jip en Janneke-taal is het nog steeds niet, (je blijft immers technicus, geen consumentenman ) maar ik begrijp het nu wel aardig.
Dus je meet als het ware de ''akoestische fout'', en berekent een filter in deze fout ''in te drukken'', waardoor de uiteindelijke response zo correct mogelijk is?
De frequentieresponse corriceren snap ik prima, maar hoe corriceert zo'n filter eigenlijk de fase?

[hifiman]

Tijdens de meting record ik ook een referentie signaal (wederom de sweep) via de pre outs van mijn Lyngdorf versterker, tijdens het berekenen van de impulse response wordt er dan gecompenseerd voor afwijkingen in de frequentie curve van een groot deel van de meetketen.

Met lsconf berekenen we dan de impulse repsonse (wederom per kanaal):
lsconv sweep.pcm inverse.pcm impulse-r.pcm reference-r.pcm 0.1 0.8

impulse-r.pcm is de output en is dan onze impulse response van het rechter kanaal.

[hifiman]

Dus je meet als het ware de ''akoestische fout'', en berekent een filter in deze fout ''in te drukken'', waardoor de uiteindelijke response zo correct mogelijk is?
De frequentieresponse corriceren snap ik prima, maar hoe corriceert zo'n filter eigenlijk de fase?

Ik was nog niet klaar 

[hifiman]

We hebben nu de impulse response van de kamer, maar wat we willen is de wiskundige inverse daarvan om die toe te passen op de muziek (in het digitale domein).

Daarvoor hebben we het pakket drc. Met drc berekenen we de inverse impulse response per kanaal welke we dan een "filter" noemen.
Tijdens het berekenen van de filters kunnen we een microfoon calibratie file meegeven en een gewenste target response.

De filters moeten dan laten toepassen op de muziek en de software die dat doet noemen we een convolutie engine, ik gebruik daar brutefir voor welke in squeezecenter wordt geintegreerd middels de brutefir plugin.

Via het menu van de transporter (werkt uiteraard ook met een squeezebox) kan ik dan met de afstandsbediening brutefir aan of uitzetten en kiezen welk filter ik wil gebruiken (je kunt er zoveel genereren als je wilt met bijvoorbeeld verschillende target responses).

Dat was het eigenlijk in het kort 

[hifiman]

Dus je meet als het ware de ''akoestische fout'', en berekent een filter in deze fout ''in te drukken'', waardoor de uiteindelijke response zo correct mogelijk is?

Klopt, er komt overigens een heel stuk psycho akoustiek bij kijken want de mens vind een rechte response niet natuurlijk klinken bijvoorbeeld.

De frequentieresponse corriceren snap ik prima, maar hoe corriceert zo'n filter eigenlijk de fase?

Eigenlijk is het andersom, als we het over impulse response hebben, dan hebben we het dus eigenlijk over het tijdsgedrag en niet over het frequentie gedrag. Dat tijdsgedrag wordt dus gecorrigeerd en daarmee automatisch het frequentie verloop.

[celerontje]

Pffffff, heb jij universitaire geluidskunde ofzo gedaan?

Hoe zit het eigenlijk met die ''inverse''?
Is inverse gewoon de sweep tegenovergesteld?
Dus i.p.v. laag naar hoog, hoog naar laag?
En door die 2 metingen tegenover elkaar te leggen, kan je die impulsen berekeken?
Hoe gaat dat dan?

[hifiman]

Pffffff, heb jij universitaire geluidskunde ofzo gedaan?

Nee gewoon teveel op htforum rondgehangen 

Hoe zit het eigenlijk met die ''inverse''?
Is inverse gewoon de sweep tegenovergesteld?
Dus i.p.v. laag naar hoog, hoog naar laag?

Nee dat is het niet, je moet de inverse van een impulse response denk ik niet proberen te "bevatten" , zie het simpelweg als de wiskundig inverse die de gemeten impulse response opheft als je deze twee met elkaar vermenigvuldigd. Probeer het niet naar geluid te vertalen , het is een wiskundig proces in het digitale domein.

En door die 2 metingen tegenover elkaar te leggen, kan je die impulsen berekeken?
Hoe gaat dat dan?

Hoe bedoel je precies?

[)p(]

Met drc en het phychisch akoestische correctie algoritme gebruik ik zelf een rechte target.

peter

[hifiman]

Met drc en het phychisch akoestische correctie algoritme gebruik ik zelf een rechte target.

Hetgeen ik vanavond ook gelijk eens zal proberen 

[celerontje]

Hoe bedoel je precies?

Hoe de 2 metingen leiden tot een filter?

[)p(]

Hetgeen ik vanavond ook gelijk eens zal proberen 

De standaard tact curves hebben een lichte laag push...klopt dus met je luister
ervaring in vgl met bk3 die recht is in het laag.

peter

[hifiman]

Hoe de 2 metingen leiden tot een filter?

http://drc-fir.sourceforge.net/doc/drc.html

[celerontje]

Ga je Phannee ook nog blind naar het filter laten luisteren?
Dus aan en uit en testen wat ze mooier vindt?

[hifiman]

De standaard tact curves hebben een lichte laag push...klopt dus met je luister
ervaring in vgl met bk3 die recht is in het laag.

Ik weet er alles van, heel wat uurtjes lopen vergelijken al die target curves destijds  

Ik luister nu naar een platte curve en inderdaad bevalt dat beter. Het verschil met en zonder correctie is daarmee nog kleiner geworden en dat zie ik wederom als een goed teken. Wel is het zo dat daardoor het "wow" effect van gisteravond een stuk minder geworden is, maar tegelijkertijd krijg ik er dus ook al een soort van loudness knop gevoel bij, daarbij beseffende dat dat aan de tact curve lag.

De verschillen die ik nu hoor tussen wel of geen correctie liggen nu in dezelfde orde van grootte als ik destijds bij jou ervaren heb  

Afijn, ik kan er nog een hoop woorden aan vuil gaan maken maar ik denk dat het nu eerst eens tijd wordt om wat muziek te luisteren  :biggrin:

[hifiman]

Ga je Phannee ook nog blind naar het filter laten luisteren?
Dus aan en uit en testen wat ze mooier vindt?

Ik vrees dat ik haar voorheen al gek heb gemaakt daarmee, dus ik laat haar maar even met rust 

Wel zag ik dat de brutefirplugin een mogelijkheid heeft om een blinde test te doen tussen de filters onderling dus dat ga ik binnenkort eens proberen 
Ik heb ook een filter dat niet corrigeert. Wat is het nut daar dan van? Het feit dat de levels gelijk zijn (room correctie vreet wat gain, 8 dB in mijn geval).

[celerontje]

Ben je al aan het luisteren, met je laptopje op schoot?

[)p(]

Ik ben vooral nieuwsgierig hoe je met drc3 de timbres van akoestische instrumenten ervaart. Zoals je weet vind ik geen enkele set die ik heb gehoord op dit gebied overtuigen...met drc3 ook niet...echter wat mij betreft voegt het op dit punt iets essentieels toe wat ik normaal mis.

peter

[hifiman]

Ik ben vooral nieuwsgierig hoe je met drc3 de timbres van akoestische instrumenten ervaart. Zoals je weet vind ik geen enkele set die ik heb gehoord op dit gebied overtuigen...met drc3 ook niet...echter wat mij betreft voegt het op dit punt iets essentieels toe wat ik normaal mis.

peter

Nou daar kan ik kort over zijn, het zijn juist die timbres die het meest opvallen alszijnde verschil nu tussen wel of geen correctie 
Voorheen had ik meer een soort sterk equalizer effect als ik correctie gebruikte, maar dat is nu niet meer! Scheelt ook dat ik niet meer eindeloos target curves hoef te gaan vergelijken, die flat is nu gewoon prima zo!

[)p(]

Scheelt ook dat ik niet meer eindeloos target curves hoef te gaan vergelijken, die flat is nu gewoon prima zo!

Daar ben je weer snel uit Maar in dit geval had ik dat zelf ook met bk3 is er duidelijk hoorbaar teveel hoogafval....of je moet van een extreem nos dac effect houden   

peter

[hifiman]

Daar ben je weer snel uit

De reden daarvoor is dat voorheen alle target curves heel anders klonken dan uncorrected. Een vlakke curve lijkt nu het meest op uncorrected en de rest wijkt er veel meer van af. 

[hifiman]

De resultaten van room correctie in mijn set versus geen room correctie gevisualiseerd:

http://www.ronaldverlaan.com/drc/left/drc-graphs.html
http://www.ronaldverlaan.com/drc/right/drc-graphs.html