with Solitaire, back in time, back to basics; the future starts here now

[solitaire]

Zoals toegezegd: project 'luidsprekers tbv. video-set'... Ze zijn al weer een paar weekjes klaar, afsluitend wat foto's en achterliggende gedachten (geen 'how-to'). De design brief was het ontwerpen van speakers, 'ongecompliceerd in gebruik' qua versterking / plaatsing / luistervolume / hond+kind-proof, met een breed weergavegebied en vergevingsgezinde weergave, en het daarbij maximaal toepassen van de sterke kanten van de SABA's. Tijdens de ontwikkeling, verlegen om een roepnaam, zijn we ze SABA RIO (Rolled Into One) gaan noemen. Zelf geen begenadigd DHZ'er, is ook de RIO voor mij meer een proof-of-concept.

De RIO bestaat oa. uit invloeden van Horst Möller's Trumpet-Sat (conceptueel; maatgeving/afstemming is compleet veranderd) en Erik "Volvotreter"s 38Hz Tangband double-folded TH (met Exodus EX-Anarchy Midwoofer, kleine aanpassingen, maar hoornverloop ongewijzigd). Ondanks deze uitstekende voorbeelden en jaren van zelf experimenteren waar ik op kon voortborduren duurde de ontwikkeling van de RIO ruim een jaar en waren er tientallen uitprobeersels betreffende vormen / toepassingen / maatgeving / materialen en 8 volledig nieuw gebouwde prototype kasten nodig om tot het huidige model te komen. There's more than meets the eye.

Mijn werkwijze is altijd eerst te luisteren met een voor de drivers minimale kast-toepassing en filtering (vaak een 2x2m baffle, nu voor de SABA's een Briggs 'Distributed Port Cabinet' van 50x31x19cm. binnenmaat met 3µF3 op de tweeter), dan een kast ontwerp uitwerken en een eerste meer toegesneden filter samen te stellen nav. tabel-simulaties, gevolgt door het op metingen gebaseerd op gehoor aanpassen en uiteindelijk bepalen de van definitieve versies, afgesloten met cross referring aan meetprestaties ('denk/bouwfouten' uitsluiten ...). Veel en 'non-specific' tussentijds luisteren.

Een luisteren-over-meten afstemming: mijn POV wat betreft audio in het algemeen is dat muziekweergave altijd en overtuigend gaat boven geluidsweergave, geloofwaardigheid boven perfectie.


soli

[solitaire]

De tapped-horn is erg fraai in dat het schijnbaar 'schoon' LF produceerd (dit verklaard mede z'n toepassing: de SABA mid is schoon ! tot z'n, ongefilterd, relatief vroege akoestische max). Klein nadeel van de near-floor poort lokatie icm. de ongefilterde toepassing is dat het de weergave in de wat hardere akoestiek waar m'n vriend de speakers in gebruikt soms wat 'boomy' kan maken (bij mij thuis geen probleem) ... De poort direct onder de mid-driver klonk, ondanks vele pogingen, nooit echt lekker.

De SABA mid is de eigenlijke ster onder de toegepaste drivers: snel (start / stop !) en transparant (zeker ongefilterd ...). Bij toenemende akoestische 'load' lijkt de weergave van deze driver te 'verharden': in een OB is de klankopbouw 'rond' met volgbaar 'uitsterven' van klanken, in een opzet met meer 'compressie' is eea. platter/harder met een meer geëgaliseerd/mechanisch klinkend naijlen. De gekozen hoornvorm past heel behoorlijk bij de driver en laat de weergave in z'n laagste regionen mooi aansluiten bij de tapped-horn laagweergave.

De SABA conus-tweeter is een draak, en, zelfs wanneer je 'm hoog in laat komen, eigenlijk alleen voor wat meer 'vlees' in de hoge tonen als aanvulling op de mid acceptabel. Het gebrek aan 'lucht' in de weergave als gevolg van de 'vlezige' en vroeg-afvallende hoogweergave is quasi gecompenseerd (het maakt niet werkelijk hoge tonen aan ...) door de backwave van de conus-tweeter te benutten tbv. een enigszins rondomstralende weergave (icm. de BLH mid-kast die ietswat rondom afstraald). De tot ruim 1700gram verzwaarde en van de kast geïsoleerde tweeter-behuizing lijkt het ruwe van de weergave wat verder af te zwakken, brengt een 'openener' weergave en meer vanzelfsprekende integratie van HF in het totaal. Door het afstraalkarakter van en de relatief grote afstand tussen mid en tweeter (6800Hz Xo_akoestisch) is de sweet-spot niet erg royaal (afbeeldingsgrootte is desondanks OK door diffuus afstralen van de mid/hoog kasten).

Een geleend setje SABA's behandeld met JOHA lak (C37 contender) was geen vooruitgang: de mid ging juist op z'n sterke punten (impulsweergave, ruimtelijke afbeelding en stemweergave) iets achteruit, en de tweeter verloor dan welliswaar wat van zijn nadelen, maar kreeg een imo. niet-nastrevenswaardig onder-de-duim-gehouden en uitdrukkingsloos (meer typisch 'hifi') karakter. 

Het toepassen van de SABA's binnen de design brief is, hoewel mijn eigen voorstel, verantwoordelijk voor een zeker 'Frankenstein'-gehalte en daarmee de zwakke kant van de luidspreker. Weergave is snel / dynamisch met live'ish stemmenweergave (HET distinctieve kenmerk van de RIO !), echter niet erg verfijnd (maar nooit rauw / bijtend), en biedt niet die autoriteit en mate van 'betrokkenheid' die mogelijk is met meer sophisticated  en 'gelijkgestemde' drivers (de tweeter is de zwakke schakel hier).

De pracht mid-driver vnl. is imo. met een meer gematigd filter tot nog iets meer in staat, de TH is an-sich prima (neigt soms echter nog wat naar 'typisch' bandpass sound) en past met z'n schone weergave prima bij de SABAs, uit de tweeter is het mooiste wel benut.


soli

[solitaire]

Het filter is een 'basis-afstemming' in de zin dat schakelingen die een mooi resultaat geven op papier maar waar de muziekweergave prima zonder kan zijn weggelaten. Het filter is ook een 'basis-afstemming' kwa materiaalgebruik. Van merk/model wisselen kan altijd nog, het filter is ruim opgezet en supermakkelijk te bereiken (Jupiter BeesWax matchen denk ik mooi met de SABA-mid ...). Het filter is geïsoleerd opgesteld en de onderdelen gedempd aangebracht (stukjes siliconengelpad, ook een quick-fix ter ontkoppeling van scherpe resonanties bij bv. glaspanelen-ondergrond icm. relatief lichtgewicht apparatuur). Wat algemeenheden:

* De woofer is ongefilterd uit-fase aangesloten.

* De mid, in een BLH kast met een van nature sterke HP rolloff, is aangesloten achter een tweede orde high-pass en eerste orde low-pass. De HP fungeert tevens als power-handling maatregel. Aangezien de impedantiepiek rond Fs van de mid direct naast de bandpass van dit filter ligt is er een RLC over de mid gelegt (kwaliteit in dit netwerkje is minder belangrijk, dus hier een keramische weerstand ipv. Jantzen SuperRes, Jantzen CrossCaps+bipolars en 0,7mm. ipv. 1.2mm. draadspoel gezien de totaal benodigde weerstandwaarde hier).

* Tweetie zit achter een tweede orde high-pass en spanningsdeler (de tweeter'kast' helpt ook de driver-output wat te egaliseren ... ). 

SABA-diehards vinden wellicht zo een uitgebreid filter machiavellistisch, "circuit suicide" voor de drivers. Normaal werk ik met drivers die electrisch, akoestisch en kwa toonopbouw veel beter matchen, en het heeft moeite gekost naast het akoestisch-mechanische deel van de luidsprekers ook het filter tot een muzikaal geheel te laten worden.

Tekenend voor afstemming van de RIO is de tweeter'tak' van het filter. Een minimalistisch 1e-orde filter zorgde voor een weergave die voller is van klank, maar ook rauwer / schreeuwender en met compressie-achtige verschijnselen al vanaf middelmatige geluidsvolumes (mijn mening, en gebaseerd op de toepassing van de onder 'puristen' vaak gekozen waarden van tussen de 1µF5 en 4µF). Een spanningsdeler zorgt voor aan de ene kant het iets 'dichtslaan' / 'uitbleken' van de weergave maar aan de andere ook voor het afzwakken van het rauwe / schreeuwende karaktertrekje ... compromis compromis compromis ...

Een vergelijk met mijn FAST's doorstaat de RIO niet (alhoewel ... met stemmen ...) ... maar alles bij alles is de RIO zeer beluisterendwaardig, binnen de design brief imo. maximaal (wel SPLmax in acht nemen ...), en, kritisch als jullie weten dat ik ben, 'k ben er gematigd trots op (voor aspecten buiten de scope van dit forum, zoals subjectieve luisterindrukken en/of ervaringen rondom het afstemmen van de luidsprekers / luisterset ... geen 'how-to' ... mail me gerust ... geen PM ... en heb geduld).


soli

[Bas Akkerman]

'Vroeger' jarenlang met Magnepan gedraaid.

Nu eens de 'nieuwe' 1.7 gehoord ... is toch wel mooi spul nog steeds

Het geluid van de 1.7 lijkt opener en dynamischer dan het Maggie geluid van een tijdje terug. Alleen dat dynamische klinkt me wat 'gemaakt' in de oren (maar niet alles in de set was me bekend, dus wellicht is niet de 1.7 'schuldig').



soli

In welke combinatie heb je ze gehoord?

[HTip]

Ik vind het sowieso erg knap als iemand een speaker of andere component zelf bouwt. Dus respect hiervoor

Je hebt de speakers mooi afgestemd met het interieur. De kleur van de drivers vind ik iets minder, maar dat is natuurlijk persoonlijk.

Veel luisterplezier

[Pjotr27]

Wow, ik vind het wel heel mooi geworden....
Super.... complimenten 

[larzie]

Knap hoor om je eigen speakers te bouwen! 
Komt er nog luidsprekerdoek voor of laat je het zo? Dat groene van de unit vind ik persoonlijk namelijk iets minder.

[solitaire]

In welke combinatie heb je ze gehoord?

Accustic Arts ES versterker + player

[solitaire]

Dank voor de vriendelijke woorden.

En tja, de SABA Greencones zijn groen, daar heb je het maar mee te doen (al zijn er grijze/zwarte varianten, met wat zoeken en uitproberen). Er zit een 'cover' over de top van de speakers, daar waar het filter zit; het is een kleine moeite een frontje te maken (er is simpel gelegenheid te creeeren deze vast te zetten), maar daarvoor heb ik momenteel geen specifieke plannen.



soli

[Zaagstra]

Hoi Soli,

hoe gaat ie? Het is wel erg stil in dit topic. Of zit je te genieten van je pragtuge spiekers?

Walter Zed

[solitaire]

still alive ! dank voor je interesse

En niet stilgezeten in tussentijd ... 'audio-nervosa' ... Zo heb ik bv. nieuwe schappen gemaakt voor in een bestaand (hardhouten) audiomeubel (simpel opgebouwd uit populieren-triplex liggers /  'Green Glue' / geperst-constructieplaat), zijn we momenteel bezig de electronica te updaten van m'n Janszen Z-600 luidsprekers (hybride electrostaten, enkele decenia oud ...), ben ik nog steeds experimenteel 'bezig' met tuned-mass-dampers voor luidsprekers (à la TeknaSonic/Microscan 'Vibration Absorbers' / Eichmann 'Toppers' / zwarte dotten op keramische conussenen / ...) en met een alternatieve opbouw van m'n Pycone apparaat voetjes (nieuwe materialen).

Maar vooral lekker veel geluisterd, hier en daar.

Zal me eens weer wat inlezen hier ... (covered your tracks ? )


Wolf

[Zaagstra]

still alive ! dank voor je interesse

Ik maakte me een beetje zorgen. Fijn te lezen dat het goed met je gaat!

Walter Zed

[HTip]

Leuk om te lezen dat je nog steeds met je hobby bezig bent en niet onbelangrijk ook nog steeds geniet.
Bevallen je zelfbouwspeakers nog steeds?

[solitaire]

zoals dat gaat met verslavingen ...

Bevallen ze nog ... De RIO's (die met de SABA drivers) zijn voor mij toch wel erg een compromis-ontwerp. Ze bevallen prima, maar wat knaagd is dat ik denk dat er met een ander gebruik van drivers/materialen een voor mij bevredigender resultaat te behalen is. In mijn achterhoofd ontstaan langzaamaan nieuwe plannetjes ... De luidsprekers in mijn mainset bevallen me uitstekend; wel zit ik er aan te denken het X-over er weer tussenuit te halen (is letterlijk alleen een crossover tussen breedbander en basdriver, zonder verder enige signaalmanipulatie). Toch heb ik al weer ontwerpen-in-wording voor vervangende luidsprekers, die nog meer gebruik zullen gaan maken van de ervaringen die ik ondertussen heb met tuned-mass-dampers (al gebruiken de huidige speakers ook al een mix van dunne-wand + PUschuim + massdampers). Pretty radical Maar de daadwerkelijke bouw ervan kan nog wel enige tijd op zich laten wachten.


Wolf

[Deleted member]

Wolf, lang niet gezien, welkom terug!! Goed om te zien dat je nog steeds lekker aan 't tweaken e.d. bent! 

[solitaire]

Vakanties zijn perfect ... iedeaal om iemands spulletjes te kunnen lenen ! Zo heb ik een Cary CAD 300SEI in huis gehad. De eigenaar ruild zijn spulletjes regelmatig, waarbij hij telkens de ingeruilde als reserve vasthoud tot de volgende inruil (hier van genoemde Cary naar een VTL geintegreerde naar nu een Octave). Dit zou voor mij een mogelijke upgrade zijn, maar na er een tijdje naar geluisterd te hebben zie ik daar van af. Mijn huidige voor/eindversterker won het vergelijk voor mij.

Binnenkort komt er een koppeltje Audio Note AN-K ... er gaat nml. wellicht iets veranderen op het gebied van speakers in mijn set ... dus ik ben me eens wat aan het omzien ...



solitaire

[solitaire]

Variatie geeft prestatie ... 

De RIO's (speakers hierboven omschreven) gaan de deur uit   Zoals geschreven zijn er twee setjes van gemaakt, en de mijne gaan naar hun zusjes. Leuk ? Ze worden getweeendeeld en alleen hun hoofd 'gebruikt'. Iemand twee woofertjes ?

De Sony TV heeft het nog geen jaar uitgehouden: twee maal iets aan de voeding defect, maar de deur uit ging 'ie toen er een printplaat toast bleek. Het goede nieuws: van de retailer krijg ik de nieuwwaarde terug als ik voor minimaal dezelfde waarde een ander toestel bij hem koop. Dat moet nog gebeuren; ik kijk tijdelijk naar m'n goede oude Loewe beeldbuisbak.

Afwisseling met zachte dwang dus in huize solitaire

De luidsprekers in m'n 'main-set' zijn korte tijd verruild voor Monacor Menhirs (de 'kloon' uitvoering ... info via Google), echter bevielen mij deze op een major point niet nml. luisterafstand/de afstand om de afzonderlijke driverafstraling een te laten worden. Dit was bedoeld als een simpele ruil (hij mijn luidsprekers, ik de zijne), maar gaat dus obv. deze Menhirs eerst maar niet door.  Oa. Audio Note's AN-K heb ik ook enkele weken in huis gehad, en zijn me overall erg goed bevallen !

Ondertussen is mijn onderzoek naar 'ideale' schappen voor gebruik in een audiorack zeer ver gevorderd. Wel is natuurlijk het rack zelf ook van belang, en daar, icm. mijn schappen, probeer ik nu vooruitgang in te boeken. Wat ik hierin meeneem zijn 'kant en klaar'/ commerciele racks, dan wanneer ik mijn hand kan leggen op 'geschikte' exemplaren in tijdelijk bruikleen / aanlokkelijk resale.


solitaire

[AbZ]

Hey, tijd niets gepost.
De AN's zijn het ook niet geworden?  Schijnt nogal een cult te zijn.

[solitaire]

Ben er nog niet zeker van, en wil zeker eerst meer uitproberen. Ze bevielen erg goed, maar bij vnl. het uitsterven van hoge tonen (belletjes/triangeltjes andthelike) leek het alsof deze toenemend 'in' de tweeter terugtrokken, waardoor eea. verstopt begon te klinken en de afbeelding van instrumenten in de ruimte aangetast werd. Hoge vrouwenstemmen klonken soms wat grof.

De versie die ik beluisterde was een lx uit productiejaar 2011: wellicht is er vanaf 2012 een andere tweeter gebruikt, dat moet ik nog uitzoeken (info spreekt elkaar vaak tegen hierover ...), en wellicht dat een andere dan de basis lx uitvoering 'verlichting' brengt ...



soli

[solitaire]

Heb me een Samsung UE46F8000 gekocht ter vervanging van mijn defecte Sony KDL-37EX720. Zal morgen de instellingen doornemen en evt. aanpassen. Nog even getwijfeld om een 46W905 van Sony te nemen, maar 'k heb het even gehad met Sony ...

Daarnaast leek me de beeldweergave bij een F8000 net iets 'filigraner' dan de iets 'vette' weergave van een W905 (wellicht is dat de plasma'eske weergave, zoals ik hier en daar lees dat de W905 zou hebben ?). Reactiesnelheid bij bv.navigeren is veel hoger ivm. de 37EX720.

Maar vnl. beviel de weergave van allerhande substandard consumenten-kwaliteit SD videomateriaal op de Samsung me duidelijk beter (vloeiender, met minder karteltjes langs objectranden of 'uiteen getrokken' objectvormen bij bewegingsweergave). De 37EX720 was hier echt teleurstellend, maar ook de W905 leek me iets minder (voor zover je in een winkel dit met zekerheid kan vaststellen).

Wel heeft de Samsung een van de slechtste gebruiksaanwijzingen ooit: er staat in hoofdlijnen in wat 'ie kan, maar hoe eea. gebruikt diend te worden ontbreekt volledig. Menustructuren, een hoofdstuk 'ingebruikname' of zelfs een duidelijke aanwijzing hoe het apparaat in te schakelen (wel een vaag tekeningetje) ... Fehlanzeige. Het is stompzinnig op een knop drukken en hopen dat jouw intuïtie verder overeenkomt met dat van de ontwerpers (wellicht gevalletje 'generatiekloof'?).

En belachelijk veel gebruiksmogelijkheden heeft zo'n apparaat ... grotendeels onzinnig imo., maar beeldweergave bevalt me prima (geluid sucks, beneden de zeg 150Hz MIA, en alles klinkt diffuus, maar zo snel m'n luidsprekers binnen zijn zal dat gelukkig veranderen).

Nu maar hopen dat 'ie het wat langer volhoudt dan de 37EX720 ...



soli

[solitaire]

Kreeg de kans op leuke condities m 'n Audio Technica ATH-A700 te ruilen voor een Shure SRH940. Nu er even geen speakers bij de TV-set zitten gaat 'ie daar ingezet worden.






soli

[solitaire]

enkele van mijn instellingen van de Samsung

met dank aan oa. activ en hemertje



note: definitief maken van de instellingen heeft even geduurd, aangezien eea. samenviel met de keuze aan bekabeling ed. [later hierover meer]

[emo72]

Zoals toegezegd: project 'luidsprekers tbv. video-set'... Ze zijn al weer een paar weekjes klaar, afsluitend wat foto's en achterliggende gedachten (geen 'how-to'). De design brief was het ontwerpen van speakers, 'ongecompliceerd in gebruik' qua versterking / plaatsing / luistervolume / hond+kind-proof, met een breed weergavegebied en vergevingsgezinde weergave, en het daarbij maximaal toepassen van de sterke kanten van de SABA's. Tijdens de ontwikkeling, verlegen om een roepnaam, zijn we ze SABA RIO (Rolled Into One) gaan noemen. Zelf geen begenadigd DHZ'er, is ook de RIO voor mij meer een proof-of-concept.
Proost
De RIO bestaat oa. uit invloeden van Horst Möller's Trumpet-Sat (conceptueel; maatgeving/afstemming is compleet veranderd) en Erik "Volvotreter"s 38Hz Tangband double-folded TH (met Exodus EX-Anarchy Midwoofer, kleine aanpassingen, maar hoornverloop ongewijzigd). Ondanks deze uitstekende voorbeelden en jaren van zelf experimenteren waar i

Heb me een Samsung UE46F8000 gekocht ter vervanging van mijn defecte Sony KDL-37EX720. Zal morgen de instellingen doornemen en evt. aanpassen. Nog even getwijfeld om een 46W905 van Sony te nemen, maar 'k heb het even gehad met Sony ...

Moet zeggen dat samsung ook wat beter vind dan sony. Ik adviseer ook aan iedereen samsung. Je bent wel een echte diy. Ziet er goed uit. Klinkt het ook allemaal zoals je verwacht?
Daarnaast leek me de beeldweergave bij een F8000 net iets 'filigraner' dan de iets 'vette' weergave van een W905 (wellicht is dat de plasma'eske weergave, zoals ik hier en daar lees dat de W905 zou hebben ?). Reactiesnelheid bij bv.navigeren is veel hoger ivm. de 37EX720.

Maar vnl. beviel de weergave van allerhande substandard consumenten-kwaliteit SD videomateriaal op de Samsung me duidelijk beter (vloeiender, met minder karteltjes langs objectranden of 'uiteen getrokken' objectvormen bij bewegingsweergave). De 37EX720 was hier echt teleurstellend, maar ook de W905 leek me iets minder (voor zover je in een winkel dit met zekerheid kan vaststellen).

Wel heeft de Samsung een van de slechtste gebruiksaanwijzingen ooit: er staat in hoofdlijnen in wat 'ie kan, maar hoe eea. gebruikt diend te worden ontbreekt volledig. Menustructuren, een hoofdstuk 'ingebruikname' of zelfs een duidelijke aanwijzing hoe het apparaat in te schakelen (wel een vaag tekeningetje) ... Fehlanzeige. Het is stompzinnig op een knop drukken en hopen dat jouw intuïtie verder overeenkomt met dat van de ontwerpers (wellicht gevalletje 'generatiekloof'?).

En belachelijk veel gebruiksmogelijkheden heeft zo'n apparaat ... grotendeels onzinnig imo., maar beeldweergave bevalt me prima (geluid sucks, beneden de zeg 150Hz MIA, en alles klinkt diffuus, maar zo snel m'n luidsprekers binnen zijn zal dat gelukkig veranderen).

Nu maar hopen dat 'ie het wat langer volhoudt dan de 37EX720 ...



soli

k op kon voortborduren duurde de ontwikkeling van de RIO ruim een jaar en waren er tientallen uitprobeersels betreffende vormen / toepassingen / maatgeving / materialen en 8 volledig nieuw gebouwde prototype kasten nodig om tot het huidige model te komen. There's more than meets the eye.

Mijn werkwijze is altijd eerst te luisteren met een voor de drivers minimale kast-toepassing en filtering (vaak een 2x2m baffle, nu voor de SABA's een Briggs 'Distributed Port Cabinet' van 50x31x19cm. binnenmaat met 3µF3 op de tweeter), dan een kast ontwerp uitwerken en een eerste meer toegesneden filter samen te stellen nav. tabel-simulaties, gevolgt door het op metingen gebaseerd op gehoor aanpassen en uiteindelijk bepalen de van definitieve versies, afgesloten met cross referring aan meetprestaties ('denk/bouwfouten' uitsluiten ...). Veel en 'non-specific' tussentijds luisteren.

Een luisteren-over-meten afstemming: mijn POV wat betreft audio in het algemeen is dat muziekweergave altijd en overtuigend gaat boven geluidsweergave, geloofwaardigheid boven perfectie.


soli

[solitaire]

met m'n eigen gewauwel geconfronteerd ...

maar sorry emo72, je boodschap is me niet duidelijk




soli

[emo72]

Ziet er goed uit wat je hebt gemaalt en ik vind de samsung ook wat beter dan de Sony.