Van Tulp naar XLR maar dan goed ;-)

[jossie]

Soms zie je opeens een oplossing voor iets wat je al jaren hoofdpijn bezorgt.

Het gebeurde mij toen ik de populaire JBL LSR 305 uit elkaar had gehaald en het ingangscircuit geanalyseerd.
Bedoeld voor professioneel gebruik, heeft de JBL alleen een gebalanceerde ingang en deze voldoet ook nog 's aan de AES48 norm. Kort gezegd, pin1 van de XLR zit meteen aan de metalen behuizing en na twee cm staalplaat aan de randaarde. Het is dus niet de bedoeling dat daar onze audiomassa bij binnenkomst aan geknoopt wordt. Deze pin is alleen voor de afscherming bedoelt, niet voor audio signalen.

Maar diverse gebruikers gaan natuurlijk een ongebalanceerde bron aansluiten met een verloop: Tulp massa aan pin 1, Tulp signaal aan pin 2 en pin 3 kortgesloten naar pin 1. Daardoor hangt de randaarde met al z'n storende invloed direct aan een van de differentiaal ingangen, de andere niet, dus die storing komt 100% het apparaat binnen.
Als de ongebalanceerde bron ook nog 's geaard is, neemt de kans op brom flink toe. Verschillende aardpotentialen worden met stroom vereffend over de analoge 'ground' paden op de print van de bron. Vandaar mijn advies om altijd gebalanceerde verbindingen te gebruiken als apparaten geaard zijn. Of koop geen apparaten die geaard zijn en alleen ongebalanceerde verbindingen beschikbaar hebben, ze deugen niet.

Een goede oplossing bij dit probleem is een balanceer trafo gebruiken. Helaas zijn ze relatief duur als redelijke signaal niveaus en zeer lage frequenties gewenst zijn, beide parameters drijven de prijs snel op. Vooral bij het gebruik van subwoofers en PA versterkers heb je dan de beste modellen nodig.
Veel, goedkopere professionele apparatuur gebruikt tegenwoordig 'pseudo balanced' of 'impedance balanced' uitgangen om enkele componenten te besparen. Daarbij wordt de inverterende uitgang gemaakt door simpelweg de audiomassa met een kleine geschikte weerstand aan pin 3 van de XLR uitgang te knopen.
Je kunt met wat soldeerwerk dus een verloopkabel maken. Maar dat wordt dan elke keer een special, kort, lang, dik dun... bovendien zijn ze niet te koop en ga je dure kabels niet verbouwen. Iemand die niet het benodigde gereedschap heeft kan z'n brom probleem dus niet gemakkelijk oplossen. Hem rest alleen de aanschaf van een balanceer transformator.

Wat ik heb bedacht zal vast wel bestaan maar ik zie ze niet en ken ook geen commerciële modellen...

Als we een klein doosje nemen met een Tulp chassisdeel in en een XLR male chassisdeel uit kunnen we de benodigde verbindingen maken in het doosje en kan iedereen z'n kabels naar wens gebruiken, een korte Tulp-Tulp aan de ingang vanuit de bron en XLR-XLR zo lang als nodig aan de uitgang naar de versterker. Als we een paar koppelcondensatoren voor de pinnen 2 & 3 schakelen zijn we verzekerd van een DC ontkoppeling en ook, omdat we Tulp massa niet aan pin 1 solderen, van een galvanische scheiding. Dat kan in dit geval omdat zowel de plus als de min ingang van het ontvangende apparaat hoog Ohmig zijn (vaak rond de 20K). De kantelfrequentie van het hoogdoorlaatfilter zal met de voorgestelde waardes ongeveer 1 Hz zijn. Laag genoeg voor de infrasoon promoters. Zitten er al koppelcondensatoren in het ontvangende apparaat, kunnen ze weg maar veel kwaad doen ze niet. De behuizing wordt via de daarvoor bedoelde soldeerlip aan het XLR chassisdeel aan de XLR kabel shield gehangen.

Neutrik is wat mij betreft de aangewezen connector: NF2D Tulp, NC3MD XLR en NA Housing als doosje. Het geheel wordt zo een slank 'inline' koppeldoosje.
De getekende weerstandjes zijn optioneel. Eigenlijk alleen nodig als je de uitgangsimpedantie van de bron echt symmetrisch wil maken. Dan moet je dus wel toegang hebben tot technische documentatie. Meestal zal hier minimaal 100 tot maximaal 1000 Ohm wenselijk zijn. De 100K weerstanden zijn om geen ongewenste lading tussen de aansluitpunten te laten bestaan.

Getest:

•Geaarde (ongebalanceerde minijack) PC aan de JBL's, diverse pro eindtrappen. Werkt 100%
•Ongeaarde, ongebalanceerde bron (Squeezebox classic), idem

Wat het doosje uiteraard niet kan is het signaal nivo aanpassen (van -10 naar +4 dB) maar de meeste bronnen overstijgen het -10 dB nivo ruimschoots, dat is ook op veel semi-pro apparatuur vaak nog instelbaar.
Materiaalkosten ongeveer 20 euro, half uur werk. Mocht je er een willen, stuur maar een PB.

[solitaire]

Voor verloopjes als dit werd me aanbevolen, en leen ik in gegeven situaties (ik heb geen gebalanceerde sets, maar heb wel eens gebalanceerde spullen in huis), een Silvercore Reducer. Een trafo, zoals je al schrijft. Maar gekocht ben je dan €420 lichter (en een trafo zwaarder). Daar kan je verschillende setjes van jouw ontwerp voor maken !

Erg handig dus, zo'n schemaatje als deze !



soli

[jossie]

Jouw voorbeeld is de andere kant op Soli, van XLR naar tulp. Dan is nivo reductie echt een must om geen oversturing te krijgen.  Mijn voorstel kan niet omgedraaid worden maar dat is in de meeste sub/PA situaties ook niet nodig.

[solitaire]

ah, niet goed gelezen / nu duidelijk !



soli

[jossie]

Ach! Kijk nou! een fotootje!

Geinig.

Hier zitten alleen de twee C's van 47 uf in. XLR lip is direct aan pin 1 gesoldeerd. De twee apparaten zweven dus ten opzichte van elkaar.

[jossie]

Nog een!

Doosje dicht, andere kant dus male XLR....

[mijkie]

das mooi compact kassie !

[jossie]

das mooi compact kassie !

Ik had het niet beter kunnen zeggen...



Belangrijker is natuurlijk dat het kassie GOED werkt en luistert naar de baas. Dus als ik zeg b.v.: Weg Brom!, dat het kassie dat dan doet dus...

[mijkie]

Ik had het niet beter kunnen zeggen...



Belangrijker is natuurlijk dat het kassie GOED werkt en luistert naar de baas. Dus als ik zeg b.v.: Weg Brom!, dat het kassie dat dan doet dus...

maar, als je zegt, brom terug, doet ie dat dan ook ?

dingen pakken voor de baas is prima maar, loslaten vind ik ook wel een belangrijk dingetje 

[jossie]

maar, als je zegt, brom terug, doet ie dat dan ook ?

dingen pakken voor de baas is prima maar, loslaten vind ik ook wel een belangrijk dingetje 

Daar heb ik een ander dingetje voor, dat kan kassie niet. Ik heb daarvan ook z'n broer, die kan de truuk:  'Sluit Kort!'