JVC 7900 vs Sony/Epson review en uitleg custom gamma's waarom wel en niet.

[J.A.F._Doorhof]

Vandaag de JVC 7900 in een "quick review"
We hebben net de demo dag achter de rug waarin we de Epson 9300, Sony 260 en JVC 7900 hebben vergeleken.
Deze review is gebaseerd op de 7900 omdat ik de andere units al een keer eerder van een review voorzien heb.

Koning van het home theater
Jaren geleden heb ik deze titel aan de JVC serie projectoren gegeven, daarna is er VEEL veranderd.
Ineens was daar Sony en ook Epson nam zevenmijlssprongen en JVC.... wel JVC bleef een beetje "achter" niet dat het mindere projectoren waren, maar de vooruitgang ging bij de concurrentie wel erg hard.

Er is op het forum al veel over geschreven maar de JVC is en blijft op absoluut zwart level enorm goed.
Er zijn echter wel wat concessies die daarvoor gedaan moeten worden, en uiteindelijk is het aan de koper of hij die wil nemen/doen.

1. Black Crunch
Iets wat JVC al langer achtervolgt is het feit dat het diepste zwart wel enorm diep gaat maar dat dit ten koste gaat van wat detail in de schaduwen. Het lullige is een beetje dat juist de films waar het diepe zwart van de JVC belangrijk is, juist ook het soort films is waar het juist gaat om schaduw detail, denk aan bv Aliens waar juist die diepe doortekening van de gangen juist de sfeer van de film maken.... zijn ze er niet op de JVC? ooh zeer zeker wel, maar het is gewoon minder dan bij Epson/Sony.

2. Bewegings onscherpte
Ik kan eindelijk zeggen dat ik op 7900 het nog wel zie maar dat eigenlijk absoluut geen issue meer is, sterker bij bepaalde scenes loopt de JVC nu net zo soepel als de Sony en het verlies aan scherpte is eigenlijk alleen in een direct 1:1 vergelijk te zien.

3. Ansi contrast
Dit blijft een puntje (sorry JVC fans)
Het ligt gewoon te laag voor een unit in deze prijsklasse, met een waarde van net 204:1 is dit gewoon te weinig.
Als vergelijk : Sony 260 = 536:1 en de Epson 9300 zit op 430:1
Dit zijn dubbele waardes.

Het verhaal is anders bij Full on en Full off.
Daar is de JVC gewoon heer en meester zoals gebruikelijk, op zich ook heel makkelijk te verklaren door de lagere zwart waardes en mooie lightoutput.
De JVC scoort hier : 23611:1
De Sony 260 : 13090:1
De Epson 9300 :  3050:1
Met iris klimt dit BEHOORLIJK op namelijk naar 69750:1 (dit is heel netjes)

De full on en full off gecombineerd met het lage ANSI contrast geeft een wat vreemde (maar positieve) kijk ervaring.

beeld
Het beeld dat de JVC7900 neerzet staat als een huis bij films als Tron.
Zwart is mooi diep, maar op bv de Sony is duidelijk wat meer detail te zien in de pakken, let wel dit is letterlijk amper te zien (diepste zwart), gedurende een film.... tja.... een kniesoor die er oplet, maar ze zijn er. Het valt mij in ieder geval op.

Ook bij voornamelijk heldere scenes is het smullen met de 7900.
Waar het een beetje misgaat is ook weer bij tron, dit viel ook een van de kijkers direct op.
Bij de snel bewegende scenes waar het diepe zwart afgewisseld word met de koplampen van de motoren zie je het paneel "wat over de nek gaan", er komen strepen in het beeld rond de koplampen en het zwart word wat melkachtig donker grijs. De Epson en Sony doen dit beide zonder de streepjes en het zwart blijft vooral bij de Sony eigenlijk tot nagenoeg het eind toe goed zwart over het gehele beeld, behalve rond de kopplampen waar natuurlijk ook de Sony het af moet laten weten.

Een ander ding dat me elke generatie opvalt is de korrel in het beeld bij de JVC.
Ik kan niet precies de vinger erop leggen waar dit misgaat, het lijkt me iets in de processing van de JVC, scherpte staat perfect ingesteld, en zelfs met de scherpte helemaal uit blijft de JVC een duidelijk korrel in beeld laten zien, het is geen "lopende" ruis maar het is een soort van hardheid, moeilijk uit te leggen maar dit viel nagenoeg iedereen op.

Het grote verschil met de Epson en Sony is het karakter van het beeld van de JVC.
Ik omschrijf het als een "open" beeld, er zit een enorme bak detail in het beeld, hoewel ik vind dat dit iets ten koste gaat van de filmische look, ik kan de JVC terug brengen naar het niveau van de Sony en Epson door een iets lagere gamma te kiezen, nadeel is dan wel dat ik in het zwart meer detail kwijt raak wat ik onacceptabel vind.

Custom gamma
Het is bijna een magisch woord geloof ik de laatste tijd, maar feitelijk zit deze optie al jaren op de projectoren en word het bij een normale calibratie (bij nieuw) ook meegenomen indien nodig.

Wat is die custom gamma....?
Ik zal er in de loop van de week een klein artikeltje over schrijven (want zo spannend is het niet), maar even in het kort.
Elke display kan zwart en wit weergeven, en natuurlijk alle waardes daartussen.
Hoe diep het zwart is en hoe hoog het wit bepaalde het zogenaamde dynamisch bereik.
een projector met bv 0 zwart niveau en 100lux wit heeft uiteindelijk een oneindig contrast.... klinkt heftig maar de projector zal er minder uit zien dan een unit met 2lux zwart en 10000lux wit (even overdreven waardes). Maw de nummertjes zeggen niet alles.

Nu we weten dat er een bepaald bereik is tussen zwart en wit moet je ook weten dat vooral vroeger het heel moeilijk wat om zwart goed te registeren, dat ruiste enorm, dus werd zwart met een versterking opgenomen waardoor het minder ruis vertoonde, om dit weer goed weer te geven moest de display dit verzwakken, hense de gamma curve was geboren (let wel dit is een ZEER versimpelde weergave van hoe het technisch zit, maar laten we het simpel houden)

Met een CORRECTE gamma (2.4, BT1886 of een EOTF of HLG systeem) zal de opname zo weergegeven worden als de maker het bedoeld heeft, in feite is dit ook wat je ook als kijker graag wilt natuurlijk, je wil de film zien zoals hij bedoeld is. In feite ben ik dan ook niet direct een voorstander van de custom gamma's tenzij ze gebruikt worden omdat de interne gamma's niet voldoen aan de norm.

MAAR..... er is meer.
Met tegenwoordige HDR displays speelt er iets anders.
We hebben nu een bron die bv 0-4000 kan weergeven, maar displays die maar maximaal 400 van die eenheden kunnen weergeven, dat is een "klein" probleem.
Je ziet dat sommige displays dit oplossen door bv verschillende HDR opties aan te bieden waarbij de kijker eigenlijk kiest of hij/zij de voorkeur geeft aan meet wit of zwart detail, zoals je snapt is dit niet ideaal, ik sla die settings dan ook vaak direct over en maak een custom geheugen aan, soms met custom gamma, soms zonder.

Wat doen we dan?
Eigenlijk is het allemaal niet zo spannend.
Met de meegeleverde software of via het Python systeem kun je bij de meeste projectoren gewoon een gamma curve uploaden naar de unit (of zelf aanmaken). Voor HD materiaal zou ik absoluut niet aanraden (nogmaals tenzij de projector niet in staat is om BT1886 of 2.4 te tracken). Ik ben gewoon een liefhebber van de film zoals de maker het bedoelt heeft.

Bij HDR word het verhaal radicaal anders.
Dankzij een shoulder kun je feitelijk een flink stuk meer materiaal uit een HDR bron halen.
Denk je in, normaal loopt de gamma curve hard af naar boven, dit betekend dat van bv 90 IRE naar 100IRE er precies 10 stapjes zijn in helderheid van 1. Maar zoals we net gezien hebben is er bij HDR eigenlijk geen harde onder en bovengrens, de bron heeft veel meer materiaal aan boord dan de projector/display kan weergeven.

Door het aanpassen van de boven en onderkant van de gamma curve met een zgn shoulder kun je bij het zwart bv de onderste regionen licht versterken waardoor je iets meer detail gaat zien en de bovenkant juist afzwakken waardoor het dynamisch bereik iets door loopt. Door een shoulder toe te passen kun je bv feitelijk de gamma niet laten oplopen van 90-100 in 10 stapjes maar bv in 25 stapjes. Hierdoor laat je dan ook eigenlijk geen 100IRE meer zien maar bv 125IRE...... nu is dit een uitleg die zich bij HDR beter laat vertalen naar nits, maar aangezien veel mensen de IRE standaard nog wel zullen kennen leek dit me een makkelijker vergelijk.

Het nadeel van een custom gamma is wel dat er een paar dingen kunnen gebeuren.
1. Kleurverloop
Het kan zijn dat er hardere kleurverlopen gaan ontstaan binnen subtiele overlopen. Dit heeft weinig met de gamma zelf te maken maar kan bv aan de bitdiepte verwerking liggen. Het kan ook aan de calibrateur liggen als deze op teveel punten te extreme waardes invult, een gamma curve moet eigenlijk zo smooth mogelijk verlopen, ga je op 10 punten trekken aan een curve en je ziet hoeken ontstaat kun je vergif op innemen dat je dit gaat zien in kleur verlopen.

2. Platgeslagen beeld
Dit is de grootste boosdoener.
Soms is het heel mooi om veel detail te zien, denk aan foto's.
Maar soms noem ik HDR bij fotografie ook wel "Highly Destructive Retouching" de foto verliest alle soul en diepte en ziet er plat geslagen en flets uit.
Bij video projectoren ligt dit zeer zeker om de hoek. Via een Gamma curve bepaal je voor een GROOT (zij niet bij volledig) het contrast van het beeld, let wel dit is wat anders dan Contrast ratio. Experimenteer er maar eens mee, je zal zien dat lagere gamma waardes een ogenschijnlijk effect hebben op het "waargenomen" contrast.

Zo kan het zijn dat een weergever met superieure specs en een verkeerd ingestelde gamma er dood en vlak uit kan zien tov een display met correcte gamma, sterker vroeger werden er wel wat agressievere gamma curves ingesteld om projectoren meet detail te geven of juist meer bite.

Lang verhaal kort, je moet een overweging maken met HDR wat je doet.
Bij de JVC is het zeer makkelijk (net als bij Sony) om custom gamma's aan te maken.
Wat ik zelf een mooie tussenweg tussen contrastervaring en HDR custom gamma's vind geeft je grofweg een kleine 10-15% meer detail aan boven en onderkant, je kan dit opvoeren maar het beeld word dan wel iets vlakker en verliest voor mij juist wat van de charme van de film ervaring (meningen wisselen hierover, zoals gebruikelijk).

HDR
De JVC 7900 is als normale 1080P projector erg goed.
Het beeld van de Sony is wel een stuk dynamischer en rustiger maar dat moet je wel in een 1:1 vergelijk zien.
Bij HDR is de JVC erg mooi, geholpen door het diepe zwart en mooie lichtoutput knallen de beelden van het scherm, en dat te weten dat HDR met elke generatie beter word..... mmmmmm

Nieuw bij de 7900 is het dynamisch aanpassen van het contrast dmv de iris bij HDR. Gelukkig is dit absoluut niet storend en het geeft een goede verbetering tov de vorige generaties. Dit zijn toch dingen die steeds belangrijker worden aangezien er zoveel dynamiek op die HDR bronnen aanwezig is en het nog vele jaren zal duren voordat we er echt van kunnen genieten zoals het bedoeld is.

Ik durf bijna te roepen dat de strijd voor de kijker op het HDR gebied beslecht zal moeten worden voor deze generatie.

Conclusie
Op 1080P gebied en PUUR 4K vind ik de Sony projector lijn mooier dan de JVC.
Epson blijft toch wel ver achter.
Het verschil tussen een pure 4K unit en een eshift unit is echt te zien in fijn detail en bv testpatronen, in de film zelf valt dit ook op. Ben je niet anders gewend dan zul je je afvragen waar ik het overheb.... maar als je ze naast elkaar ziet snap je me.

Maar goed wat vind ik op HDR.
Hier heeft JVC toch wel hele goede punten.
De Sony 260 is zeker niet slecht op HDR maar de JVC gooit toch wel hogere ogen, ondanks het veel lagere ansi contrast is de JVC gewoon een klasse beter op het HDR gebied.

De vraag is waar light je speerpunt.
Er zit een flink prijsverschil tussen de Sony units en de JVCs.
Wil je PUUR voor HDR kopen ben ik heel erg geneigd te zeggen ga voor de JVC (en ja wij leveren ze ook gewoon).
Ben je voor 80% 1080P materiaal of non HDR 4K materiaal aan het kijken dan zou ik PERSOONLIJK voor de Sony gaan, vooral door de ruis in het beeld van de JVC ben ik een grotere liefhebber van de Sony, tel daarbij het ANSI contrast verschil en de native 4K en de Sony is gewoon de betere voor de prijs.

PUUR gericht op HDR zal het een enorm moeilijke keuze zijn.
De 7900 zet een strak plaatje neer waar menige HT liefhebber van zal gaan kwijlen, het zwart gaat diep door en ligt zeker een stukje dieper dan de Sony.
De nieuwe generatie JVC lost in ieder geval voor een groot gedeelte een van mijn grootste problemen op "motion blur" het is er nog maar het is heel minimaal.

De JVC 7900 is een beest van een projector, in zijn prijsklasse is het een kwestie van overwegen.
Ga je voor PUUR HDR en neem je genoegen met iets minder 1080P/4K non HDR beeld dan de concurrentie, dan zou ik zonder meer de 7900 adviseren. Het is gewoon een enorm mooie projector.

Let wel de Epson 9300 blijft wel ver achter bij de Sony en JVC, maar is ook ruim 2000.00 goedkoper natuurlijk dan de JVC.
JVC levert een zeer mooie projector af die in elk HT voor veel kijkplezier zal zorgen.

[raindog]

Dank voor de review Frank. Als ik jou was zou ik de titel wel even aanpassen, het is immers meer een vergelijkingstest geworden dan specifiek een review van de JVC

Ik heb zowel de Sony's als de JVC's in actie gezien en wat mij het meest opviel was hoeveel meer licht de JVC's kunnen bieden. Misschien daarom ook goed om even te vermelden tot welke schermmaat de Sony's en JVC's kunnen projecteren, met behoud van voldoende licht. Dat zijn zaken die echt doorslaggevend kunnen zijn voor de mensen die een keuze moeten maken.

Persoonlijk zou ik altijd de VW360 verkiezen boven de VW260, vanwege de iris en de memory. Bij JVC daarentegen is het verschil tussen een X7900 en  een X5900 niet zo heel groot, het hogere contrast is eigenlijk alleen zichtbaar in een goede batcave.
Zelf denk ik dan ook dat je bij een budget tussen 3-4k al snel bij de JVC uit komt. Doorsparen voor een VW260 bied meer 4k-plezier maar ook meer beperkingen, dus zou ik niet snel aanraden. Heb je een budget van 5-7k dan is de VW360 de mooiste keuze op dit moment. Tenzij je vrij groot projecteert of HDR belangrijk vind. Zo bezien is het mooi dat er nog steeds keuze is tussen JVC en Sony 

[J.A.F._Doorhof]

Zal de topic even aanpassen.

Heb je zelf de 260 al naast de 360 gezien?
Ik vind voor het geld om eerlijk te zijn de 260 een enorm goede keuze.

[raindog]

De Sony VW260 is voor het geld zeker een mooie projector, als je het vergelijkt met zijn voorgangers.
Maar hij is ook duizend euro duurder dan een X5900, geeft een bak minder licht, heeft geen iris en geen memory. Als je één of meerdere van die zaken belangrijk vind is het opeens niet meer zo'n goede deal. Wat ik maar wilde zeggen, JVC en Sony bieden voor ieder wat wils. Bij projectoren kun je nu eenmaal niet makkelijk een allround 'winnaar' aanwijzen omdat de wensen/eisen van de gebruikers zo verschillend zijn.

De VW260 en X5900 heb ik naast elkaar gezien bij de shoot-out van Werner.
De 360 heb ik elders gezien met de HDR licht-mod.

[Erik van Voorst (in memoriam)]

Complimenten Frank...je zet hier een prima review neer...erg leerzaam 

[donaldk]

Haal jij ook ruim boven de 20K:1 uit de Sony 360, zoals sommige andere reviewers?

Boven de 500 dat is goed nieuws, is dat de eerste generatie LCoS die dat haalt?

Custom gamma's, S-cures, ging iets moeilijker 8/9 jaar terug in de Barco's met 'SuperKontrast' mods..

[raindog]

Persoonlijk zou ik altijd de VW360 verkiezen boven de VW260, vanwege de iris en de memory.

Zelf denk ik dan ook dat je bij een budget tussen 3-4k al snel bij de JVC uit komt. Doorsparen voor een VW260 bied meer 4k-plezier maar ook meer beperkingen, dus zou ik niet snel aanraden.

Bovenstaande schreef ik eerder, maar eerlijk is eerlijk, na een uitgebreide demo van de VW360 vandaag zie ik bepaalde aspecten nu toch in en ander perspectief. Met name de beperkingen van de 260 tov de 360 en de JVC's. Ook zonder de automatische iris krijg je namelijk een mooi plaatje met goede zwartwaarden. De automatische iris op de Sony werkt minder snel (soms zelfs storend langzaam) en naar mijn gevoel ook over een minder breed bereik dan op een JVC. Ik heb er vandaag uitgebreid mee gespeeld en de meerwaarde van de iris schat ik nu anders in, het voelt nu niet meer als een absolute must. Ik vind het nog steeds een waardevolle toevoeging maar twijfel of ik de meerprijs van de VW360 er voor over zou hebben. Daarnaast viel mij ook de hoeveelheid licht nog heel erg mee. Op een 2.8 meter breed scherm met gain 1.1 ging het nog prima met low lamp setting op max. Met een akoestisch scherm (met flink lagere gain) zal het op die maat echter wel krap worden. De JVC's hebben daar iets meer speelruimte.

[DD2]

Top! helder verhaal. dank voor de review!

[Masterkale]

Als je eenmaal lens memory hebt gehad dan wil je niks anders meer. Ook een automatische lenskap is echt handig. Het schoonmaken van de Lens is een gevoelige klus en wil je liever niet aan.
Ik heb alleen de vw360 gezien, een mooie beamer maar niet voldoende voor een upgrade van mijn x7500. De laser zou dan een mooiere stap zijn.
De Vw360 deed me denken aan mijn hw55es, grijze balken onder en boven het scherm wat op de JVC echt zwart is. Verder qua kleur scherpte leek de sony gelijk aan de JVC voor mijn beleving.
Ik heb ze niet naast elkaar getest, maar zonder een 1 op 1 viel mij eigenlijk alleen het zwart op. De voeding van de JVC kan beter, het is wel een vervuiler op het net. Mogelijk zorgt dat ook voor iets meer ruis.