Htforum.nl

HT/STEREO overeenkomstige topics => Speaker en sub zelfbouw => Topic started by: beerten on December 21, 2008, 16:32:52

Title: Bolvorm voor subwoofer
Post by: beerten on December 21, 2008, 16:32:52
De bolvormige behuizing geldt als zeer stijf. Netto is het oppervlak van de kast het kleinst ten opzichte van het volume.
Gisteravond las ik een post waarin ene Gerrit Pols een luidsprekerset heeft gebouwd met behulp van ingenieuze freesmallen. Geinspireerd door dit fantastische freeswerk zit ik te denken om een bolvormige subwoofer te maken.
Ringvormige plaatdelen op elkaar lijmen en aansluitend de binnen en buitenkant bolvormig te frezen. http://www.htforum.nl/yabbse/index.php?topic=46832.0
Afgezien van de fabricagevraagstukken, vraag ik me het volgende af:
- biedt het zo heel veel voordelen ten opzichte van een zeer stevige kubusvorm?

- De binnenzijde wordt in eerste instantie een trapsgewijze stapeling van de gelaagde platen. Wat is beter? De binnenzijde netjes rond/hol te frezen of juist de trapsgewijze stapeling intact houden? Een nette bolvorm heeft als nadeel dat er op een golflengte extreme resonantie optreedt. De bolvorm kent overal en de ruimte exact dezelfde doorsnee = lengte voor staande golf. Als ik de gelaagdheid/trapsgewijze stapeling in tact houd, of zelfs een soort van ribbelpatroon aanbreng aan de rand van de platen, dan heb ik een veel grote spreiding in resonantiegebied. Wat is wijsheid?
Title: Re: Bolvorm voor subwoofer
Post by: sphere on December 21, 2008, 18:45:04
Ik weet niet hoe groot je die bol denkt te maken, maar resonantie in het frequentiegebied waar subwoofers geacht worden geluidstrillingen te produceren zal niet leiden tot staande golven.
Title: Re: Bolvorm voor subwoofer
Post by: beerten on December 21, 2008, 20:16:27
Grofweg 40 tot 60 cm doorsnede. Afhankelijk van de driver uiteraard.
Volume van een bol = 3.14/4xd3
Ter indicatie enkele sommetjes, heb me er toch eens in verdipet... Uiteraard sterk afhankelijk van de keuze voor/van een gesloten of open systeem, de driver, versterker etc.
Voor 50 liter zit je dan aan grofweg 40 cm snelheid geluid = frequentie: 341m/s/0,4m=850herz
Voor 100 liter kom je op cm 50 centimeter doorsnede341/0,5=682herz
Bij 300 herz zit je op een doorsnede van 110 centimeter

Een subwoofer zal ergens onder de 150 herz verwerken. 341/150=2,2meter. Zo gek is niemand.

Ok, thnx. Doorsnede is dus niet van invloed op resonanties in het subwooferbereik.

Maakt de afwerking iets uit? Trapsgewijze opbouw, dus veel oppervlak, of een gladgefreesde bolvorm?
Title: Re: Bolvorm voor subwoofer
Post by: WMC on December 21, 2008, 23:36:43
Quote from: beerten on December 21, 2008, 20:16:27

Volume van een bol = 3.14/4xd3

Zo kom je toch 50% bedrogen uit. Volume van een bol is 4/3*pi*r3, oftewel 4/3*pi*(0.5*D)3=4/3*pi*1/8*D3 = 1/6*pi*D3. Pi is hierbij ongeveer 3.14, zoals je al noemde.

Zou je dit in je orriginele posting ook aan kunnen passen voor lezers van dit topic die niet heel het topic lezen?
Title: Re: Bolvorm voor subwoofer
Post by: sphere on December 21, 2008, 23:42:14
Hij komt helemaal niet 50% bedrogen uit...
Title: Re: Bolvorm voor subwoofer
Post by: Rob G on December 22, 2008, 08:32:25
Sphere bedoelt waarschijnlijk dat je niet 50%, maar een factor 1,5 lager uit komt (1/4)/(1/6). Het lijkt mij alleen wel handig ook aan te geven wat er niet klopt, i.p.v. alleen dat er iets niet klopt.

Een bolvorm is van zichzelf misschien wel erg stijf, maar ik betwijfel of je hier veel winst mee behaalt t.o.v. vierkante vorm met een goede bracing. Daarnaast is (voor een gelijk volume) de benodigde diameter voor de bol ca. 2x zo groot (pi/6) als de benodigde riblengte van een kubus.

Daar komt bij de 'lastige' uitvoering van de bolvorm, het lijkt bijna dat de belangrijkste reden om voor een bolvorm te kiezen puur estetisch is. Al zou het wel leuke uitdaging zijn lijkt me  :)
Title: Re: Bolvorm voor subwoofer
Post by: WMC on December 22, 2008, 09:50:52
Quote from: Rob G on December 22, 2008, 08:32:25
Sphere bedoelt waarschijnlijk dat je niet 50%, maar een factor 1,5 lager uit komt (1/4)/(1/6).

Mijn fout, ik bedoel inderdaad een factor 1.5.


Wat betreft de constructie, is werken met glasvezel of iets dergelijks niet makkelijker? Misschien moet je zelfs aan beton denken om de vorm goed te krijgen. Als mal zou ik dan voor piepschuimen bollen gaan, als ze op zo'n maat bestaan.
Title: Re: Bolvorm voor subwoofer
Post by: astrobart on December 22, 2008, 11:53:49
kijk met carbom kan best veel
Als je van die plexiglazen koepels gebruikt en losmiddel, zou je die als mal kunnen gebruiken.
Carbon met plexiglazen mal geeft een superstrak resultaat, maar het blijft een gedoe om verder te bewerken he
Title: Re: Bolvorm voor subwoofer
Post by: mr TC on December 22, 2008, 12:22:14
Een sub in een bolvorm is een idee waar ikzelf ook al een aantal jaren aan zit te denken.

En volgens mij heeft een bolvorm de volgende voordelen:
Een goede afstraling.
Je hoeft geen bracing te gebruiken, dus meer vrijheid in de kast.
De terugkoppeling in de kast op de driver is aan alle kanten gelijk.

Wanneer de grote van de bol een probleem wordt zou je aan drivers uit de car-audio kunnen denken.
Zeker bij een gesloten systeem zijn er voldoende drivers die aan 30L genoeg hebben.
En bij ported aan 50L.

Alleen zal je dan een versterker met een hoge dempingsfactor moeten nemen i.v.m. de controle.

Omdat de kans groot is dat de spider van de driver niet in het midden van de bol komt te zitten, is de afstraling in de kast naar de wanden niet gelijk waardoor je al een natuurlijke verstoring van de weerkaatsing krijgt.
Wil je dit nog verder vergroten, dan hebben kleine ribbeltje aan de binnenkant van de bol volgens mij weinig zin, ik zou dan groter denken.
Eventueel een kleine massieve bol of kegel achter de driver plaatsen.

Het volgende probleem wordt de standaard/sokkel, zeker wanneer je kiest voor een ported systeem, want waar komt de driver en de poort te zitten?
Ik had hiervoor een standaard in gedachte met drie armen, daarop spikes, en daarop de bol.
Op deze manier kan je zowel de driver als de poort aan de zelfde kant plaatsen en blijft de vrijheid om de bol zo veel mogelijk in stand.

Ook ik zit een opbouw met ringen te denken, eventueel van verschillende soorten hout.
Om dit zelf, zonder CNC-frees te doen, lijkt mij erg lastig en er zullen altijd oneffenheden overblijven.
Je zou dit verder weg kunnen werken met 2 componenten plamuur, en dan een schuur mal maken in de ronding van de bol, om hem zo perfect rond te krijgen.

Ik ben erg benieuw of je ook daadwerkelijk overgaat tot het bouwen van deze sub.

Teun.
Title: Re: Bolvorm voor subwoofer
Post by: astrobart on December 22, 2008, 12:29:04
kijk een op de site van cabasse, die hebben ook grote bollen als speaker (incl sub)
Title: Re: Bolvorm voor subwoofer
Post by: solitaire on December 22, 2008, 12:52:01
toevallig zat ik een tijdje geleden op 't ZBA forum, en kwam deze thread (http://forum.zelfbouwaudio.nl/viewtopic.php?t=4911&start=0&postdays=0&postorder=asc&highlight=bolvormig+subwoofer) tegen; wellicht heb je er wat aan ?

succes



Wolf
Title: Re: Bolvorm voor subwoofer
Post by: beerten on December 22, 2008, 13:06:57
Als eerste: stupid me. De formule voor de inhoud van een bol is inderdaad PI/6xD3
Also...
Een paar grafiekjes.
De lengte van een staand golf, resonantie is afhankelijk van de geluidssnelheid in lucht en de frequentie.
Oftewel: 341 m/s delen door de frequentie geeft de lengte van de staande golf (resonantie)

In het eerste tabelletje de lengte van de staande golf uitgezet tegen de frequentie.
Een subwoofer zal ergens onder de 150Herz weergeven. De lengte van een staande golf is dan meer dan 2 meter. Geen enkel gevaar voor resonantie.

Het tweede tabelletje toont de inhoud in liters en de bijbehorende doorsnede van een bol.
Even heel grof voor het subwooferbereik de inhoud van de kast in liters uitgezet tegen de doorsnede.
Voor een subwoofer kom je ergens rond de 40 ot 60 cm uit. Dat is goed te doen fabricage-technisch.

Title: Re: Bolvorm voor subwoofer
Post by: beerten on December 22, 2008, 22:10:06
Quote from: solitaire on December 22, 2008, 12:52:01
...
Wolf

Thnx, een stukje theorie.
De link die gegeven wordt in dat topic naar die bol uit een houten geraamte en polyster afwerkingslaag: dat kan eenvoudiger.
De kunst is om een machientje te maken die de bol kan frezen. Van buiten en van binnen. Nu ben ik niet onhandig met metaal, slechts tijd. Ruimte heb ik genoeg, da's dus allemaal geen probleem.
De bol kan opgebouwd worden uit ringen uit MDF. Hele ringen of halve ringen om meer uit 1 plaat te kunnen halen.

Ik heb hier al vluchtig naar gekeken, de opbouw uit ringen. Ik zal eens wat modellen 3d-uitwerken en kijken wat de benodigde hoeveelheid hout is in verhouding tot de inhoud.
Het aantal ringen, halve ringen of hele ringen uit plaat, plaatdikte, opbouw etc.

U hoort nog van me....
Title: Re: Bolvorm voor subwoofer
Post by: WMC on December 22, 2008, 23:56:15
Quote from: beerten on December 22, 2008, 13:06:57

De lengte van een staand golf, resonantie is afhankelijk van de geluidssnelheid in lucht en de frequentie.
Oftewel: 341 m/s delen door de frequentie geeft de lengte van de staande golf (resonantie)

Kun je geen staande golven krijgen die de helft bedragen van de golflengte?
Title: Re: Bolvorm voor subwoofer
Post by: Rob G on December 23, 2008, 07:45:02
Is een staande golf niet juist een golf die door zijn eigen weerkaatsing wordt verstekt?
En zou je dan bij een halve golflengte juist een demping hebben?
Title: Re: Bolvorm voor subwoofer
Post by: garmtz on December 23, 2008, 08:08:26
De fase keert om voor halve golflengtes (volledig inelastische botsing), maar het blijft een staande golf... ;)  Mooiste is de woofer volledig beneden zijn eigen-resonantie te laten werken. Staande golven in de kast zullen denk ik bij een niet al te grote kast boven het bereik van de subwoofer liggen.
Title: Re: Bolvorm voor subwoofer
Post by: Martijn M on December 23, 2008, 11:38:22
Voor de klankkwaliteit is er geen enkele reden om een bolle subwoofer te bouwen. Dit moet je puur en alleen doen als je het leuk vindt om te maken en om te zien. Als je simpelweg een goede subwoofer wilt, moet je gewoon een box bouwen met een paar braces. Meer is er niet aan. Het is overigens al genoemd, maar staande golven treden ook op bij een halve golflengte, dus je mag je berekende frequenties door twee delen. Blijf hier als het even kan flink uit de buurt, want je wisselfilter voor de subwoofer zal niet als een stenen muur alle frequenties boven de wisselfrequentie afkappen. Dat gaat geleidelijk.
Title: Re: Bolvorm voor subwoofer
Post by: WMC on December 23, 2008, 12:42:54
Quote from: keyser on December 23, 2008, 11:38:22
Blijf hier als het even kan flink uit de buurt, want je wisselfilter voor de subwoofer zal niet als een stenen muur alle frequenties boven de wisselfrequentie afkappen. Dat gaat geleidelijk.

Een beetje sub-amp doet dit al snel met 24dB, zo geleidelijk is dit niet meer ;).
Title: Re: Bolvorm voor subwoofer
Post by: mr TC on December 23, 2008, 13:17:41
Quote from: keyser on December 23, 2008, 11:38:22
Voor de klankkwaliteit is er geen enkele reden om een bolle subwoofer te bouwen.

Daar denken ze bij B&W anders over:

http://www.bowers-wilkins.co.uk/display.aspx?infid=1187

En dan via, " download the PV1 development paper " voor verdere uitleg.

Er kan geen enkele bracing tegen een bolconstructie op!
En we hebben niet alleen met staande golven te maken (de invloed hiervan lijkt mij ook klein of niet aanwezig), maar ook met luchtdruk, en bij ported met airflow.

Quote from: keyser on December 23, 2008, 11:38:22
Als je simpelweg een goede subwoofer wilt, moet je gewoon een box bouwen met een paar braces. Meer is er niet aan.

Fase verschuiving?
Frequentie verloop?
Afstelling poort?
Ontkopppeling?
Plaatsing van de kast?

En als laatste, het gewicht van de sub, je kan een bracing hebben van hier tot Tokio, maar wanneer je sub aan de wandel gaat (een effect wat op verschillende topics naar voren komt), heb je daar weinig aan.

Het negatieve effect hiervan is misschien niet te meten, maar wel hoorbaar. ;)


Title: Re: Bolvorm voor subwoofer
Post by: Martijn M on December 23, 2008, 14:07:19
Quote from: WMC on December 23, 2008, 12:42:54
Een beetje sub-amp doet dit al snel met 24dB, zo geleidelijk is dit niet meer ;).

Met 24 dB zou ik er toch wel een oktaaf bij uit de buurt blijven.
Title: Re: Bolvorm voor subwoofer
Post by: Martijn M on December 23, 2008, 14:15:50
TC, ik heb niet zo veel zin in een ellenlange discussie. Een subwoofer is een heel simpel ding waar je niet veel fout aan kunt doen. De bekende simulatiesoftware rekent je precies wat de afmetingen van een kast en een eventuele poort zouden moeten zijn. Daarbij krijg je een aantal plotjes te zien. Uiteraard spelen deze dingen allemaal een rol bij het ontwerpen. De constructie van de kast draagt echter weinig bij aan de prestaties. Je moet gewoon een stevige kast bouwen die niet gaat meebewegen. Dat krijg je bij lage frequenties al voor elkaar met simpel 25 mm hout met op ongeveer elke 25 cm een brace.
Een wandelende sub lijkt me trouwens niet leuk. Het plaatsen van de woofer onder het zwaartepunt van de sub zal hier wel bij helpen, als dat kan. Anders zal een stel spikes ook nog wel e.e.a. uithalen.

EDIT: taalfoutje....
Title: Re: Bolvorm voor subwoofer
Post by: mr TC on December 23, 2008, 14:48:29
Quote from: keyser on December 23, 2008, 14:15:50
TC, ik heb niet zo veel zin in een ellenlange discussie.

Dan moet je ook geen stellingen plaatsen, want daar kan dan weer op gereageerd worden.

Stellingen die trouwens niet of nauwelijks gemotiveerd worden.
En het is alles bij elkaar wel erg kort door de bocht.

Simulatiesoftware bv geeft je hooguit een richtlijn, niets meer en niets minder, het gaat op zoveel punten mank, dat ik prioriteit hiervan absoluut niet kan plaatsen.
Alsof het presteren van een sub alleen maar afhankelijk is van zijn parameters....not!!

En de grote verschillen in prestatie van subs onderling geeft mij niet het idee dat het allemaal zo simpel is.

En we zijn hier tenslotte om van elkaar te leren.

De topic starter wil een sub in bolvorm bouwen.
Wat is er op tegen om hierover van gedachten te wisselen?
Doel van het forum....toch?
Title: Re: Bolvorm voor subwoofer
Post by: Martijn M on December 23, 2008, 15:13:48
Ik geloof dat ik duidelijk heb beargumenteerd waarom geen extreme eisen aan een subwooferbehuizing worden gesteld. De wanden buigen bij die lage frequenties gewoon niet zo goed, omdat de frequenties ver onder de eigenresonanties van de panelen zitten. Ik heb meerdere subwoofers gebouwd/gehad en die hadden geen van allen last van flexende wanden. Zelfs een 18" woofer in een gesloten behuizing had bij flinke excursies voldoende aan een rechthoekige kast met een paar braces.

Dus jij vraagt waar de prestaties van een sub van afhangen?
Ten eerste is dat zijn diepgang. Ten tweede dient hij voldoende headroom te hebben terwijl de vervorming niet al te hoog oploopt. Groeplooptijdvertraging zou misschien een kleine rol kunnen spelen, maar dat weet ik niet heel zeker. Voor de zekerheid zou je kunnen zorgen dat deze 30 ms in het laagste laag niet overschrijdt. Zoals ik al zei, moet de kast simpelweg stevig zijn. Extreme constructies zijn al gauw overkill. Verder is het verstandig om er voor te zorgen dat er geen interne staande golf optreedt. Je doet dit door de grootste kastafmeting kleiner te houden dan een halve golflengte van de hoogst weer te geven frequentie.

Het belangrijkst voor goed klinkende subbas is de plaatsing in de ruimte. Je hoort namelijk meer van wat je kamer doet, dan van wat de sub zelf doet. Om die reden is het aan te bevelen meerdere subwoofers toe te passen, zodat staande golven meer uniform over het weer te geven frequentiespectrum worden verdeeld. Voor een kleine sweetspot zou je verder kunnen optimaliseren door EQ toe te passen.

Overkill is misschien leuk om te doen als zelfbouwer en leuk om aan anderen te laten zien. Voor de klank is een subwooferkast als een bankkluis echter nergens voor nodig. Het belangrijkst zijn de keuze van een geschikte woofer en kastprincipe om er voor te zorgen dat de sub diep genoeg en hard genoeg gaat. Een standaard MDF kast met een aantal braces op de juiste plekken en klaar.
Title: Re: Bolvorm voor subwoofer
Post by: Rob G on December 23, 2008, 15:59:04
Een bol als subwoofer nooit geheel bol. Hiervoor haalt de driver een te groot oppervlak uit de bol-vorm weg. Als ik het ontwerp van de PV-1 bekijk, zie ik dat deze buiten de aanwezigheid van de driver, ook niet geheel bol is. Op de doorsnede is aan de binnenzijde duidelijk een afvlakking te zien. Daarmee klopt hun eigen onderbouwing in hun development paper niet.

Hoeveel en nu werkelijk overblijft van de effectiviteit van de bol-vorm blijft de vraag, en of dat nog echt zoveel beter is als een goed kast met goede bracing durf ik te betwijfelen. 
Title: Re: Bolvorm voor subwoofer
Post by: Martijn M on December 23, 2008, 16:05:37
Het rug-aan-rug plaatsen van twee woofers heeft natuurlijk wel voordelen. Hierdoor zal de sub, om met TC te spreken, niet 'aan de wandel gaan'.
Title: Re: Bolvorm voor subwoofer
Post by: mr TC on December 23, 2008, 16:28:27
Quote from: keyser on December 23, 2008, 15:13:48
Overkill is misschien leuk om te doen als zelfbouwer en leuk om aan anderen te laten zien. Voor de klank is een subwooferkast als een bankkluis echter nergens voor nodig. Het belangrijkst zijn de keuze van een geschikte woofer en kastprincipe om er voor te zorgen dat de sub diep genoeg en hard genoeg gaat. Een standaard MDF kast met een aantal braces op de juiste plekken en klaar.

Okey, dan staat jouw ervaring, met hoogwaarschijnlijk, als gevolg jouw stelling name, contra op die van mij.

Ik hoor dus wel een wezenlijk verschil tussen verschillende kastconstructies, sub op de zelfde plaats en de zelfde aansturing.

En misschien zit het verschil wel in deze aansturing, ik bedoel, dat ik met meer vermogen werk dan "normaal gesproken" .
Met als gevolg meer energie op bv 10Hz, waardoor er veel meer van de constructie word gevergd, en zelfs 90kg, ruim onvoldoende was.
Een gewicht waar de meeste subs onder zitten.

Met uiteindelijk een sub van 220kg die dusdanig presteert, dat de meeste subs die ik heb gehoord, en dat zijn er aardig wat, hierbij niet in de buurt komen.
Ook niet op normaal luister niveau.

Dus waar ligt de grens van overkill?

En het gaat niet alleen om de staande golven, maar ook de mechanische werking van de driver en de luchtdruk die effect op de kast hebben.

Quote from: Rob G on December 23, 2008, 15:59:04
Hoeveel en nu werkelijk overblijft van de effectiviteit van de bol-vorm blijft de vraag, en of dat nog echt zoveel beter is als een goed kast met goede bracing durf ik te betwijfelen. 

Dus je gaat er wel vanuit dat het beter kan zijn.
Dan hang het van de bouwer af in hoe verre hij compromisloos wilt bouwen.
Ik denk iedere winst is er een, hoe klein deze winst ook mag zijn.
Title: Re: Bolvorm voor subwoofer
Post by: beerten on December 23, 2008, 16:35:15
Schaamteloos een kopie uit "Luidsprekerkasten ontwerpen" van Vance Dickason.
Hoofdstuk 6, pagina 159

Maar dan: is het verschil tussen 0,dB en 5dB afwijking nu werkelijk merkbaar? En in hoeverre bereik ik dezelfde verschillen met een zelfbouw kubus of bol.
Title: Re: Bolvorm voor subwoofer
Post by: mr TC on December 23, 2008, 16:57:56
Wanneer deze verschillen kloppen, denk ik dat het niet uit maakt of het zelfbouw is, of niet.

In hoeverre het merkbaar is zal ook van de rest afhankelijk zijn.
Kwaliteit driver en de aansturing.
Title: Re: Bolvorm voor subwoofer
Post by: Martijn M on December 23, 2008, 16:58:51
Gaat dat stukje niet over diffractie?
Title: Re: Bolvorm voor subwoofer
Post by: beerten on December 23, 2008, 19:47:10
Quote from: keyser on December 23, 2008, 16:58:51
Gaat dat stukje niet over diffractie?

Over het tabelletje, tekst uit het genoemde boek, pagina 159:
Quote
Het bovenstaande (het tabbeletje red.) heeft betrekking op buigingseffecten gemeten op de hoofdas van het luidsprekersysteem (loodrecht op het membraan), terwijl de metingen zijn uitgevoerd in een reflectie-arme omgeving. De weergavevariaties zijn het gevolg van reflecties tegen het klankbord, die elkaar versterken bij die frequenties waarvan de golflengte de afmetingen van het klankbord benadert.

Oftewel: onder ideale omstandigheden, met je oor midden voor de driver zijn dit de meetbare verschillen. Bij een frequentie, dus golflengte, die een direct verband heeft met de afmeting van het klankbord. Een bolvormige behuizing heeft geen echt klanbord, er is geen vlakke plaat. Geld ook voor de andere behuizingsvormen: door de vorm is het klankbord kleiner, dus ligt de overeenkomstige frequentie veel hoger. Ver buiten het bereik van een subwoofer.
Het tabelletje gaat over subwoofers.

Als ik het hoofdstukje verder door lees komt schrijver tot de conclusie dat er over de kastvorm heel veel discussie (mogelijk) is. Echter wordt opgemerkt dat veel erg goede speakersets in "gewone" rechthoekige behuizingen zijn gevat. Oftewel: theoretisch maakt het verschil, in de praktijk vrijwel niet. De minder ideale eigenschappen van de kastvorm kunnen goed worden gecompenseerd.

Om een van mijn eigen vragen te beantwoorden: bol of kubus, het maakt geen enkel verschil. De bol is in theorie beter, in de praktijk niet. Sterker nog, dit topic lezende kom ik persoonlijk tot de conclusie dat de kubus de voorkeur geniet. Om het simpele feit dat er voor die kast-vorm veel meer kennis aanwezig is. In de literatuur, in software, in boeken. De bolvormige behuizing is een theoretisch iets. Beter op papier.

Ga ik nu een kubus maken? Natuurlijk niet! Een bol, al was het alleen maar om het fabriceren van een bol. Daar zal ik eerst een machine voor moeten maken. Soort van zelfbouw draai-tafel met zwenkende arm met een bovenfrees. Waarom zo moeilijk? Omdat het kan....

Nu eens gaan kijken hoe het zit met versterkers/drivers/frequenties etc.

Title: Re: Bolvorm voor subwoofer
Post by: mr TC on December 23, 2008, 20:21:10
Quote from: beerten on December 23, 2008, 19:47:10
Ga ik nu een kubus maken? Natuurlijk niet! Een bol, al was het alleen maar om het fabriceren van een bol. Daar zal ik eerst een machine voor moeten maken. Soort van zelfbouw draai-tafel met zwenkende arm met een bovenfrees. Waarom zo moeilijk? Omdat het kan....

Nu eens gaan kijken hoe het zit met versterkers/drivers/frequenties etc.



Jij heb er nu al lol in, heel belangrijk!
En wanneer er genoeg bollen worden gebouw komt de praktische kennis vanzelf.
En wie weet, is hij niet alleen in theorie beter!!
En maakt het echt geen verschil, dan heb je het in ieder geval geprobeerd en zo wie zo optisch een bijzondere sub staan.

Succes!
Title: Re: Bolvorm voor subwoofer
Post by: beerten on December 23, 2008, 22:14:36
Quote from: mr TC on December 23, 2008, 20:21:10
...

De meeste lol beleef ik aan het bedenken van deze dingen. Ik heb nul ervaring, ben een complete n00b. Ik heb hier een setje drivers liggen voor een kleine monitorspeaker. Die set ga ik eerst maar eens maken.

Ik ben over een bol begonnen, kwam op de gedachte naar aanleiding van het in de OP gelinkte topic. Daarin wordt zeer creatief gebruik gemaakt van de bovenfrees. In genoemde topic wordt "slechts" een enkel gekromd oppervlak gemaakt. Een bol heeft krommingen in 3 dimensies. Nog een stap verder zou zijn 4 dimensies. Bijvoorbeeld een ei-vormige sub. (zuiver theoretisch zal mijn dimensie-voorbeeld wellicht niet kloppen, het maakt het alleen ietsje duidelijker)
De buitenkant van een bol is relatief simpel te maken. De binnenkant is veel lastiger. Er schiet me nu een oplossing te binnen voor uitlijningsproblemen bij het frezen/lijmen van binnen en buitenkant van de bol. Dit terzijde... Dat is voor mij de lol.
Die bolle subwoofer zal er ooit vast wel komen. Momenteel is het geld gelukkig helemaal op. Je geld uitgeven aan 2 AC/DC concerten is en blijft beter dan welke subwoofer dan ook  >:D

Ik heb bijvoorbeeld eens gekeken naar benodigd hout. 2 a 3 platen 22 of 25mm MDF is voldoende voor een 40 tot 120 liter subkast. 60 tot 100 euro voor het hout. Met een 50mm wanddikte.
Een bol van 40 cm doorsnede, 50cm buitenwerks weegt zo'n 25kg. Een bol van 50cm buitenwerks een kleine 40 kilo. Eens kijken wat een goede vermogen/gewichtsverhouding is voor een subwoofer. (niet alleen vermogen, ook bewegende massa conus, maximale uitslag/vrije ruimte en wellicht andere parameters.)
Title: Re: Bolvorm voor subwoofer
Post by: Rob G on December 24, 2008, 07:22:05
QuoteDus je gaat er wel vanuit dat het beter kan zijn.
Dan hang het van de bouwer af in hoe verre hij compromisloos wilt bouwen.
Ik denk iedere winst is er een, hoe klein deze winst ook mag zijn.
Dat is een wat te snelle conclusie, maar misschien was ik iets te genuanceerd. Ik hou er rekening mee dat er een voordeel kan zijn, t.o.v. een kast zonder bracing, maar als je zo'n groot oppervlak uit de bol haalt geloof ik (zonder proef o.i.d.) niet dat dit stijver is dan een kast met goede bracing.

Over het gedrag van golven weet ik dan weer te weinig om iets zinnigs over de het toepassen van een bol-vorm te melden.
Title: Re: Bolvorm voor subwoofer
Post by: mr TC on December 24, 2008, 10:55:03
Het gat wat eruit gehaald wordt is ook rond, en daarvoor komt een driver in de plaats met metalen construtie(vrij stijf), mits goed gemonteerd denk ik niet dat dit de bolconstructie verzwakt.
Bij een ported systeem, dus een extra gat kan de driver zijn druk makkelijker kwijt.

De nadruk blijft maar liggen op die staande golven(constructieve interferentie).
Terwijl het zeer de vraag is of daar wel spraken van is.

Wanneer je een behoorlijk vermogen door een driver heen stuurt gecombineerd met een grote  Xmax, dan oefent de verplaatste lucht, als gevolg hiervan, een druk uit op de wanden van de kast, plus dat de driver, tijdens dit proces, zich afzet tegen de kast.

Plus dat de constructie van de kast ook zijn klankmatige invloed heeft.
Iedere kast klink anders, ook met de zelfde driver en aansturing, dat is mijn ervaring.

En daarom is het zo interessant om ook andere materialen en andere vormen/constructies uit te proberen.

Niet alles wat hoorbaar is, is per definitie meetbaar.
Uit welke meting blijkt bv dat mijn laag strak is?
Title: Re: Bolvorm voor subwoofer
Post by: Martijn_H on December 24, 2008, 11:06:12
Quote from: mr TC on December 24, 2008, 10:55:03

Niet alles wat hoorbaar is, is per definitie meetbaar.
Uit welke meting blijkt bv dat mijn laag strak is?


Groupdelay, of staande golven in de kamer aangesproken worden -> watervalmeting, etc..

TC, Een ported systeem bouwt in sommige gevallen >2 keer zoveel druk op als een gesloten systeem als de br en woofer richting in fase komen, dwz rond de afstemfrequentie. Hoe wil je anders extra rendement krijgen met een br?
Title: Re: Bolvorm voor subwoofer
Post by: Rob G on December 24, 2008, 11:12:07
QuoteHet gat wat eruit gehaald wordt is ook rond, en daarvoor komt een driver in de plaats met metalen construtie(vrij stijf), mits goed gemonteerd denk ik niet dat dit de bolconstructie verzwakt.
De metalen constructie van de driver werkt als een stijf vlak, en maakt hierdoor een afvlakking (en dus hoek) in de bolvorm, waardoor de inwendige krachten niet meer geleidelijk, maar onder een hoek worden afgebogen. Daar waar een hoek zit kan geen boogwerking optreden, en dus verlies je daarmee de stijfheid van de boog (of bol).
Daarbij geldt hoe groter de driver, en dus de afvlakking, hoe groter de hoek en hoe minder stijf de bol.
Title: Re: Bolvorm voor subwoofer
Post by: Martijn M on December 24, 2008, 11:47:06
Beerten,

Zojuist heb ik Dickason er even bijgepakt. Ik moet je teleurstellen: het door jou aangehaalde stukje gaat over iets anders dan je denkt. Het gaat hier over diffractie-effecten van de lopende geluidsgolf over het baffle. Als de golf zeg maar 'de hoek om' gaat, treedt diffractie op:. Dit speelt bij hogere frequenties, waar de golflengte in de buurt komt van de breedte van het baffle. Dit heeft niets te maken met subwoofers. Subwoofers stralen af als een omnipool (evenveel energie in alle richtingen), omdat de golflengtes vele malen groter zijn dan de grootste kastafmeting.

TC, ik vind je subwoofer een waar kunststukje waarbij aandacht is besteed aan elk detail. Naar mijn mening is een dergelijke constructie voor de klankkwaliteit van het laag echter niet nodig. Mijn opmerkingen over kastconstructie in dit topic zijn dan ook niet beledigend bedoeld, maar informatief voor de topic starter. Een strakke bas ligt grotendeels aan hoe de subwoofer interacteert met je luisterruimte. De kastconstructie is van ondergeschikt belang.
Title: Re: Bolvorm voor subwoofer
Post by: beerten on December 24, 2008, 12:40:45
Quote from: keyser on December 24, 2008, 11:47:06
Beerten,

Zojuist heb ik Dickason er even bijgepakt. Ik moet je teleurstellen: het door jou aangehaalde stukje gaat over iets anders dan je denkt. Het gaat hier over diffractie-effecten van de lopende geluidsgolf over het baffle. Als de golf zeg maar 'de hoek om' gaat, treedt diffractie op:. Dit speelt bij hogere frequenties, waar de golflengte in de buurt komt van de breedte van het baffle. Dit heeft niets te maken met subwoofers. Subwoofers stralen af als een omnipool (evenveel energie in alle richtingen), omdat de golflengtes vele malen groter zijn dan de grootste kastafmeting.

TC, ik vind je subwoofer een waar kunststukje waarbij aandacht is besteed aan elk detail. Naar mijn mening is een dergelijke constructie voor de klankkwaliteit van het laag echter niet nodig. Mijn opmerkingen over kastconstructie in dit topic zijn dan ook niet beledigend bedoeld, maar informatief voor de topic starter. Een strakke bas ligt grotendeels aan hoe de subwoofer interacteert met je luisterruimte. De kastconstructie is van ondergeschikt belang.

Thnx. Dat de kastvorm niet echt relevant is was me al duidelijk. Als het ding maar stevig en stijf is. Een goed gebouwde kubus doet niets onder voor een bol.
Title: Re: Bolvorm voor subwoofer
Post by: astrobart on December 24, 2008, 13:12:35
of je koopt deze
Title: Re: Bolvorm voor subwoofer
Post by: astrobart on December 24, 2008, 13:15:04
of deze
Title: Re: Bolvorm voor subwoofer
Post by: solitaire on December 24, 2008, 13:25:39
:o  het lijken wel die shell-granaten waar je voor gewaarschuwd wordt die niet te gebruiken met oud&nieuw :nowink: ;)



Wolf
Title: Re: Bolvorm voor subwoofer
Post by: astrobart on December 24, 2008, 13:39:25
mij deden ze denken aan halon blustanks die bij vliegtuigen gebruikt worden
Title: Re: Bolvorm voor subwoofer
Post by: mr TC on December 24, 2008, 13:41:21
Hoi Keyser,

Ik vat het ook niet als belediging op, we verschillen gewoon van mening, totaal geen probleem.

Ieder heeft zo zijn eigen ervaring, waaruit conclusies worden getrokken.
Het is ook niet zo, dat ik jouw mening niet respecteer, natuurlijk doe ik dat wel.

We denken alleen verschillend, en ik voel me juist aangetrokken tot de .... zeg maar "alternatieve" aanpak, uitkomst vaak onzeker, maar de uitdaging des te groter, en dat is puur persoonlijk.

Ik loop al jaren rond met het idee om een bol-sub te bouwen, en ga dit ook doen.
Vandaar dat dit onderwerp mij erg aanspreekt.

Ook al heb ik geen dekkende technische onderbouwing.
Er zijn zoveel aspecten binnen de audio-wereld die niet sluitend technisch te onderbouwen zijn, maar wel degelijk bestaan.
Neem bv het inspelen van een speaker kabel.

Wanneer ik iets ik mijn kop hebt, is het er moeilijk uit te krijgen, en kan ik mijn nieuwsgierigheid nauwelijks onderdrukken om zo'n sub te ervaren.
Title: Re: Bolvorm voor subwoofer
Post by: astrobart on December 24, 2008, 13:48:58
ja het isook gewoon wel mooi om iets anders te hebben dan de standaard vierkante kasten
Title: Re: Bolvorm voor subwoofer
Post by: beerten on December 24, 2008, 14:14:58
Quote from: mr TC on December 24, 2008, 13:41:21
Hoi Keyser,

Ik vat het ook niet als belediging op, we verschillen gewoon van mening, totaal geen probleem.

Ieder heeft zo zijn eigen ervaring, waaruit conclusies worden getrokken.
Het is ook niet zo, dat ik jouw mening niet respecteer, natuurlijk doe ik dat wel.

We denken alleen verschillend, en ik voel me juist aangetrokken tot de .... zeg maar "alternatieve" aanpak, uitkomst vaak onzeker, maar de uitdaging des te groter, en dat is puur persoonlijk.

Ik loop al jaren rond met het idee om een bol-sub te bouwen, en ga dit ook doen.
Vandaar dat dit onderwerp mij erg aanspreekt.

Ook al heb ik geen dekkende technische onderbouwing.
Er zijn zoveel aspecten binnen de audio-wereld die niet sluitend technisch te onderbouwen zijn, maar wel degelijk bestaan.
Neem bv het inspelen van een speaker kabel.

Wanneer ik iets ik mijn kop hebt, is het er moeilijk uit te krijgen, en kan ik mijn nieuwsgierigheid nauwelijks onderdrukken om zo'n sub te ervaren.


Waar zit je aan te denken qua bol?
Een bol opbouwen uit cirkels is geen probleem. De bol "bol" maken wel. En hol maken zeker. Had je al een oplossing in gedachte?
Ik namelijk wel, alleen is het heel veel werk voor een subwoofertje. Wellicht valt er iets te combineren.
Title: Re: Bolvorm voor subwoofer
Post by: mr TC on December 24, 2008, 14:55:14
Quote from: beerten on December 24, 2008, 14:14:58
Waar zit je aan te denken qua bol?
Een bol opbouwen uit cirkels is geen probleem. De bol "bol" maken wel. En hol maken zeker. Had je al een oplossing in gedachte?
Ik namelijk wel, alleen is het heel veel werk voor een subwoofertje. Wellicht valt er iets te combineren.

Waar ik aan zit te denken is:

Eerst de binnen en buiten diameter van de bol bepalen.
Deze uittekenen in auto-cad.
Opdelen in schijven, en uittekenen op platen.
Deze iets buiten de lijnen, eerst alleen de buiten diameter uitzagen met een decoupeer zaag met in hoek verstelbaar zaagblad.
Freesmachine in het centrum van deze schijven fixeren, om dan met de juiste frezen de juiste bolling te frezen.
Dan binnenkant wegzagen.
De ringen een voor een vast maken op een plaat.
Daar het middelpunt van bepalen om de een frees machine te kunnen fixeren.
En dan met de juiste frezen, dus verschillende i.v.m. de verschillende bolling verder zo precies mogelijk wegfrezen.
Hoe meer je naar de onder/bovenkant gaat hoe moeilijker dit gaat worden.
Er zal dus aardig wat handwerk overblijven
Aan elkaar lijmen.
Laagje 2 componenten plamuur er overheen.
Een schuur mal maken voor de binnenkant en een voor de buitenkant, om hem zo goed mogelijk rond te krijgen.

Mijn idee tot nu toe.
Title: Re: Bolvorm voor subwoofer
Post by: astrobart on December 24, 2008, 15:04:57
of "gewoon" op de draaibank lijkt mij :sigh:
Title: Re: Bolvorm voor subwoofer
Post by: beerten on December 24, 2008, 19:28:22
Quote from: mr TC on December 24, 2008, 14:55:14
Waar ik aan zit te denken is:
....

Ok, zo kan je de vraag inderdaad ook interpreteren. Ik was blijkbaar niet helemaal duidelijk.

Ik bedoelde te vragen: welke afmetingen? welk materiaal, welke wanddikte, welke driver/versterker, versterker in de bol of los. BR of gesloten
Hoe die bol gemaakt moet worden, daar heb ik ook wel een idee over.

Zonder tekening het duidelijkst te visualiseren:
De opbouw van de bol uit inderdaad ronde schijven, onderling verlijmd. De afmetingen kan je met Autocad bepalen.
Maar dan het afwerken, mijn wilde fantasie.
Een wereldbol, zo'n ding op je bureau. Dit is al een bol. Veelal met een arm buitenlangs met daartussen de bol. Stel je kan op die beugel een frees monteren. Dan kan je al een bol frezen.
De binnenzijde frezen is veel lastiger, maar niet onmogelijk. Het vraagt alleen een klein machientje. Nou ja, klein...
Ik zal wat schetsen uitwerken om een en ander toe te lichten. Het maken van zo'n apparaat is behalve de tijd die het kost goed te doen voor me. Ben werkzaam in de metaaltechniek.

Als ik de schetsen heb plaats ik ze hier.
Title: Re: Bolvorm voor subwoofer
Post by: beerten on December 24, 2008, 19:34:03
Quote from: astrobart on December 24, 2008, 15:04:57
of "gewoon" op de draaibank lijkt mij :sigh:

Zou het handigste zijn. Ware het niet dat je de bol al snel 60 cm in doorsnede is. Afhankelijk van driver/parameters etc.
En een bol draaien is ook niet makkelijk, zeker niet uit de losse hand. Dan zou je dus al ergens een CNC gestuurde draaibank moeten hebben welke asdiameters tot zeg 750mm kan verwerken. En iemand die je daarbij helpt. Met programmeren en draaien. Voor houten producten gelden extreem andere bewerkingssnelheden en gereedschappen dan voor ijzer/staal.

Dan komt nog eens dat dit wel erg simpel is. Het gaat mij persoonlijk meer om het bedenken/fabriceren van die bol dan om de uiteindelijke subwoofer...
Title: Re: Bolvorm voor subwoofer
Post by: patatje on December 24, 2008, 20:36:58
klinkt mss gek maar stort hem in beton, kun je voetbal(of iets rond) volstorten in eventueel zelfs vierkante bak

bal eruit en je kan er gaatjes voor pluggen /wielekes enz inboren  en ik denk dat ie ook extreem strak gaat klinken  ;)

heb ooit iets soortgelijk opt werk gemaakt (geen luidspreker)   en zit ook in de betonindustrie  :closedeyes: dus een kleine kiezelgrootte met cement en een flexibel netje (kippengaas)  maken hem ook niet te zwaar

mvg patatje
Title: Re: Bolvorm voor subwoofer
Post by: mr TC on December 24, 2008, 20:38:26
Ik had de nieuwe sub al aangekondigd op mijn topic

http://www.htforum.nl/yabbse/index.php?topic=68057.600

hier vind je ook de driver en versterker, en het wordt een ported systeem.

Materiaal: verschillend
Dikte: 5cm
Inhoud: 113liter
Title: Re: Bolvorm voor subwoofer
Post by: beerten on December 25, 2008, 20:50:48
OK, rhnx, zal het eens doorlezen.

Een groot verschil met je caraudio subwoofer is massa. Zo'n houten bol komt ergens rond de 50 kilo uit. Voor zo'n 100 liter
En je topic doorlezen toont dat je niet van gepruts houdt....
Title: Re: Bolvorm voor subwoofer
Post by: astrobart on December 26, 2008, 19:48:21
Quote from: beerten on December 24, 2008, 19:34:03
Zou het handigste zijn. Ware het niet dat je de bol al snel 60 cm in doorsnede is. Afhankelijk van driver/parameters etc.
En een bol draaien is ook niet makkelijk, zeker niet uit de losse hand. Dan zou je dus al ergens een CNC gestuurde draaibank moeten hebben welke asdiameters tot zeg 750mm kan verwerken. En iemand die je daarbij helpt. Met programmeren en draaien. Voor houten producten gelden extreem andere bewerkingssnelheden en gereedschappen dan voor ijzer/staal.

Dan komt nog eens dat dit wel erg simpel is. Het gaat mij persoonlijk meer om het bedenken/fabriceren van die bol dan om de uiteindelijke subwoofer...
zo hightec hoeft niet hoor.
Neem een ijzeren profiel (wel lekker stevig) met een draaipunt onder de as van het werkstuk. De lengtr van dit profiel moet de helft van de diameter van de bol hebben of groter.
dan haaks hierop weer een profiel die ook weer de helft van de doorsnede van de bol heeft.
Hier moet je beitel op.
(vroeger op de hts wel eens zo'n bankschroefje moeten maken met een kogelgewrichtje vandaar ;-)
Maar toen ging het om een bolletje van 5 cm of zo.
Title: Re: Bolvorm voor subwoofer
Post by: beerten on December 26, 2008, 20:41:12
Quote from: astrobart on December 26, 2008, 19:48:21
zo hightec hoeft niet hoor.
Neem een ijzeren profiel (wel lekker stevig) met een draaipunt onder de as van het werkstuk. De lengtr van dit profiel moet de helft van de diameter van de bol hebben of groter.
dan haaks hierop weer een profiel die ook weer de helft van de doorsnede van de bol heeft.
Hier moet je beitel op.
(vroeger op de hts wel eens zo'n bankschroefje moeten maken met een kogelgewrichtje vandaar ;-)
Maar toen ging het om een bolletje van 5 cm of zo.
Beetje off-topic: HTS Enschede? Ik heb zo'n bankschroef eens gezien bij een vriend van me. Was gemaakt op de HTS te Enschede.

Overigens: ik doe mijn best me je hulpstuk voor te stellen. Ik zie het ff niet, komt nog wel.
Voor de binnen- en buitenkant?
Title: Re: Bolvorm voor subwoofer
Post by: astrobart on December 27, 2008, 14:29:18
haarlem

dit is zo'n ding voor hout.
Het draaipunt moet wel exact op de as van je werkstuk liggen natuurlijk

http://www.youtube.com/watch?v=gNCT7Yu-oRc

http://www.youtube.com/watch?v=f4pwUw0G3RQ

nu moet het idee duidelijk zijn denk ik :P
Title: Re: Bolvorm voor subwoofer
Post by: oud_account_1 on December 27, 2008, 15:00:49
Als je de luidspreker met de spider/magneet naar buiten monteert dan blijf je het meest trouw aan de bolvorm.
Visueel heb je er dan wel een uitdaging bij :ph34r: daar valt ook wel wat voor te verzinnen :D
Title: Re: Bolvorm voor subwoofer
Post by: beerten on December 27, 2008, 15:35:13
Quote from: astrobart on December 27, 2008, 14:29:18
haarlem

dit is zo'n ding voor hout.
Het draaipunt moet wel exact op de as van je werkstuk liggen natuurlijk

http://www.youtube.com/watch?v=gNCT7Yu-oRc

http://www.youtube.com/watch?v=f4pwUw0G3RQ

nu moet het idee duidelijk zijn denk ik :P

Thnx. Inderdaad, dit kan ik volgen. Ik miste het woordje "draaibank"
Ik heb geen draaibank helaas, ik zal dus zelf een rotatie-as moeten maken. Aangezien hoge toerentallen bij 80cm doorsnede niet verstandig zijn en al helemaal niet op een zelfbouwconstructie, zat ik te denken aan een aangedreven gereedschap.

Hetzelfde pricipe als jij suggereert, paar kleine verschillen
- hoofdas komt verticaal
- beitel wordt vervangen door bovenfrees.
Voordeel van dit aangedreven gereedschap is dat de krachten op het werkstuk vrijwel nul zijn. En dat het toerental van de draaiende bol-in-wording erg klein kan blijven/moet worden.

Ik zit nog te kijken met de binnenzijde van de bol. Ik zat te denken om een soort van dubbele arm te gebruiken.
- Grijs het machineframe
- Rood de 2 rotatie-assen
- Groen: de bovenfrees

Eerste plaatje: de buitenzijde. De arm kan niet helemaal tot onderin komen. Daar blijft een stukje staan. Maar he, ergens moet de driver komen, dus dat maakt geen flikker uit.

Tweede plaatje: de frees is opgehangen aan 2 armen. Als die armen gaan draaien omschrijft de frees een keurige cirkel. De bol kan draaien, zo kan je dus een hol frezen. De twee assen worden verbonden middels een ketting zodat ze precies gelijk ronddraaien. Er komt nog meer bij kijken, maar dat laat ik achterwege. Die details krijg je ooit wel, als het ding draait en er een filmpje van is...

Bewerkingsvolgorde: cirkelvormige schijven zagen en verlijmen tot 2 halve bollen. Lijkt me duidelijk.
Een helft opspannen, de bovenste rand vlakfrezen. Staat niet op een plaatje. Aanlsuitend de holling uitfrezen. Daarna demonteren.
Tweede halve bol opspannen, bovenzijde vlak frezen en de binnenzijde uitfrezen.
2 centreerduvels aftekenen, en boren. Ook op de helft die reeds is gefreesd.

De 2 helften samenvoegen. De duvels cetreren de 2 helften. Daar de laatst gefreesde bol op de machine blijft zitten, blijft de opspannen zuiver gecentreerd.

Aanlsuitend het eerste plaatje: de buitenzijde frezen.

Op deze manier krijg je een perfect bolle buitenzijde en een perfect holle binnenzijde, netjes gecentreerd.

Moeilijkste wordt om de machine van goedkope onderdelen "voor weinig" te fabriceren. Allermoeilijkste is om de boel netjes uit te lijnen.  De draaipunten moeten allemaal in lijn liggen, in het hart van de bol etc. Maar als dat eenmaal zover is stelt het geen fuck voor.

Maar ja, voor het zover is. Ergens is het wel jammer om al die moeite te stoppen in één bol... Ik probeer de machine simpel instelbaar te maken. Zodat ik meerdere diameters kan frezen. Eens kijken wat de range zou moeten zijn. Van 25 tot 150 liter inhoud. Wanddikte zo'n 10cm. Waarom 10 cm? Voor de massa, gewicht.

De WAF? Die heeft me reeds jaren geleden al voor gek verklaard...
Title: Re: Bolvorm voor subwoofer
Post by: astrobart on December 27, 2008, 15:44:36
pff ik ga volgen hoe dit gaat aflopen, ben benieuwd :colgate:
Title: Re: Bolvorm voor subwoofer
Post by: beerten on December 27, 2008, 23:11:12
http://www.proclaimaudioworks.com/proclaim.htm (http://www.proclaimaudioworks.com/proclaim.htm)

Het bestaat, dus het kan werken...
Title: Re: Bolvorm voor subwoofer
Post by: Rob G on December 28, 2008, 10:09:59
10 cm?
Dat wordt serieus een zware jongen, bij een doorsnede van 60 cm zit je al snel op 300 kg... Heb je die massa echt nodig, ondanks de zo gunstige vorm van de subwoofer?

QuoteAls je de luidspreker met de spider/magneet naar buiten monteert dan blijf je het meest trouw aan de bolvorm.
Dat is deels waar. Kwa inhoud klopt het, maar kwa stijfheid maakt het niet uit hoe de woofer wordt geplaatst.
Title: Re: Bolvorm voor subwoofer
Post by: beerten on December 28, 2008, 11:16:51
Quote from: Rob G on December 28, 2008, 10:09:59
10 cm?
Dat wordt serieus een zware jongen, bij een doorsnede van 60 cm zit je al snel op 300 kg... Heb je die massa echt nodig, ondanks de zo gunstige vorm van de subwoofer?
Dat is deels waar. Kwa inhoud klopt het, maar kwa stijfheid maakt het niet uit hoe de woofer wordt geplaatst.

300kg?
Ik kom voor een bol van 40cm inwendig, 60 buitenmaat uit op 63.8kg
50/70: 91.3kg
60/80: 124kg

Dat valt dus allemaal wel mee.
Title: Re: Bolvorm voor subwoofer
Post by: Rob G on December 28, 2008, 12:08:11
My bad, ik zat een factor 4 mis (toch nog wat te vroeg...)

Maar ook 90 kilo is nog aardig wat, heb je dat nu echt nodig, ondanks de gunstige vorm?
Title: Re: Bolvorm voor subwoofer
Post by: beerten on December 28, 2008, 12:12:22
Quote from: Rob G on December 28, 2008, 12:08:11
My bad, ik zat een factor 4 mis (toch nog wat te vroeg...)

Maar ook 90 kilo is nog aardig wat, heb je dat nu echt nodig, ondanks de gunstige vorm?

Nodig, geen idee. Ik kan de wanddikte altijd kleiner maken. Komt de hanteerbaarheid van de subwoofer ook ten goede.
Title: Re: Bolvorm voor subwoofer
Post by: WMC on December 28, 2008, 12:15:36
Quote from: beerten on December 28, 2008, 12:12:22
Nodig, geen idee. Ik kan de wanddikte altijd kleiner maken. Komt de hanteerbaarheid van de subwoofer ook ten goede.

De handelbaarheid lijkt me geen probleem, je rolt hem gewoon op zijn plaats  ;) :P.
Title: Re: Bolvorm voor subwoofer
Post by: mr TC on December 28, 2008, 13:32:34
Bij mijn sub was het verschil tussen 90kg en 220kg duidelijk hoorbaar.
Een sub van +200kg is niet echt handelbaar, maar ik zou hem in ieder geval zo zwaar mogelijk maken.
De sub van Kharma weegt ook 250kg

http://www.kharma.com/_datasheets/kds_exq_sb.pdf

Title: Re: Bolvorm voor subwoofer
Post by: sphere on December 28, 2008, 13:36:34
Je sub vastzetten met keilbouten, hoeft hij ook niet zo achterlijk zwaar te zijn  O0
Title: Re: Bolvorm voor subwoofer
Post by: beerten on December 28, 2008, 13:45:01
De sub die ik uiteindelijk maak zal zeker zwaar zijn. Al was het maar omdat de ondergrond de meest verschrikkelijke vloer is die er bestaat: Een houten vloer meet een kruipruimte eronder. Van grofweg 4x4x0,5 meter.
De rest van de woonkamer is weer beton. Ik laat op 1 Januari die houten vloer verwijderen en volstorten. Iets met 2 loten en 2 keer 25.000.000 Euro....

En zoals Teun al aangeeft: hoe meer massa, hoe beter het klinkt.
Ik zit te denken aan een sub om in stereo meer toe te voegen. Dus geen subwoofer voor films, geen bassreflex om eens lekker van de bank te rammelen bij Jurasicpark of U571 (zoiets toch, met die Unterwasserboot)
Het idee nu is om een relatief kleine subwoofer te maken om het laag aan te vullen van mijn fronts. De fronts zijn niet eens zo gek slecht, maar hebben moeite met laag. En ja, muziek wordt pas leuk als je het voor vrouw en kind net te hard staat... Mijn fronts zijn 21/2 weg systeem. Die sub zal ook gebruikt worden in films, maar dat is bijzaak. Ik ga voor de muziekweergave. Bassdrums, basgitaar. Scheelt namelijk ook in de kosten. Want die 2 loten zullen als meest waarschijnlijke resultaat slechts de staatskas spekken, niet mijn bankrekening. Met junior nummer 2 op komst zal ik zuunig moeten zijn. Helaas....
Title: Re: Bolvorm voor subwoofer
Post by: Martijn_H on December 28, 2008, 14:46:30
Quote from: beerten on December 28, 2008, 13:45:01
De sub die ik uiteindelijk maak zal zeker zwaar zijn. Al was het maar omdat de ondergrond de meest verschrikkelijke vloer is die er bestaat: Een houten vloer meet een kruipruimte eronder. Van grofweg 4x4x0,5 meter.
De rest van de woonkamer is weer beton. Ik laat op 1 Januari die houten vloer verwijderen en volstorten.

Als je aan de gang gaat met de vloer biedt dat mogelijkheden om de ultieme sub te maken. In de betonnenvloer in bijvoorbeeld elke hoek van de kamer! Hoe meer subs hoe beter de respons in een kamer en in de vloer verwerkt zie je er niks van.
Title: Re: Bolvorm voor subwoofer
Post by: solitaire on December 28, 2008, 14:48:29
ipv. perfect rond kan je een bol uit facetten bouwen, op ieder facet een kleine woofer: bij een pulserende bol (diameter is van belang ivm. 'akoestisch kortsluiting') zijn krachten zijn beter over de hele bol verdeeld, tegenliggende woofers kunnen verbonden worden ikv. actie=reactie, vele kleine wooffertje laat eea. anders (beter ?) klinken dan een grote, ...

misschien is dit ook te bouwen op een ronde ipv. een facet-vorm ? ach, 't is maar een brainwave :crazy:

't zou er uit komen te zien als onderstaand (de foto's zijn een mid/hoog eenheid, geen subwoofer)



W.
Title: Re: Bolvorm voor subwoofer
Post by: Rob G on December 28, 2008, 16:28:36
Waar zit de winst dan? Door de ronde vorm wordt de bol al stijf verondersteld, en treedt er een gelijkmatige drukverdedeling binnen de op, waardoor deze ook niet de neiging heeft om in zijn geheel te trillen. Dat zijn al punten die de geluidskwaliteit naar een hoog plan tillen, hoe past het gewicht hierin?
Een vergelijking met de black pearl (90 om 220 kg) gaat natuurlijk niet op gezien dit een vierkante sub is.
Title: Re: Bolvorm voor subwoofer
Post by: mr TC on December 28, 2008, 17:37:02
Ongeacht vorm van de kast en gelijkmatige drukverdeling hou je altijd de mechanische krachten van de driver zelf over, en deze onderdruk je door het gewicht zo groot mogelijk te maken.

En buiten het krachten verhaal heeft iedere kast ook zijn eigen klank.
Mijn ervaring is hoe zwaarder hoe beter.
Title: Re: Bolvorm voor subwoofer
Post by: Martijn M on December 28, 2008, 18:03:14
Bij een perfect symmetrische kast met aan twee zijden een woofer van hetzelfde soort heb je in theorie totaal geen beweging van de kast meer. Dan is een hoog gewicht helemaal niet meer nodig.
Title: Re: Bolvorm voor subwoofer
Post by: mr TC on December 28, 2008, 18:14:18
Quote from: keyser on December 28, 2008, 18:03:14
Bij een perfect symmetrische kast met aan twee zijden een woofer van hetzelfde soort heb je in theorie totaal geen beweging van de kast meer. Dan is een hoog gewicht helemaal niet meer nodig.

Hierdoor hef je alleen het drukverschil op.
Maar de mechanische krachten worden verdubbeld. ;) ;D
Title: Re: Bolvorm voor subwoofer
Post by: Martijn M on December 28, 2008, 18:47:02
De resulterende kracht is juist nul. Meer druk in de kast krijg je niet, want de druk is afhankelijk van de luchtverplaatsing en die wordt voor een gegeven geluidssterkte niet groter als je meer woofers toepast. Over het buigen van wanden hoeven we het niet meer te hebben, want daar komen we niet uit ;) .
Title: Re: Bolvorm voor subwoofer
Post by: beerten on December 28, 2008, 20:01:38
De bol zelf is behoorlijk stijf. Vervorming door drukverschil is, mits een stevige bol, te verwaarlozen.
Gewicht is handig om de reactiekrachten van de driver op te vangen. Gaat de conus naar voren, dan gaat de behuizing naar achteren. Een massa is een van de manieren om dit te ondervangen.

Een andere mogelijkheid zou zijn om twee drivers te plaatsen, tegenover elkaar. De krachten van deze drivers heffen elkaar op. Het enige dat in theorie gebeurt is dat de bol inelkaar gedrukt wordt als de conussen naar buiten bewegen en uit elkaar getrokken wordt als de conussen naar binnen bewegen.

Als ik het linkje/de site bekijk die ik aangaf zie ik dat deze fabrikant twee kunststof bollen gebruikt met een zandvulling. Massa dus.

Wat nu wijsheid is? Proberen...

Eerst maar eens kijken naar een betaalbare set driver en versterker. Geen absoluut laag, onder de 40/50 Hz is niet belangrijk. Strakke , gecontroleerde weergave. Iets van een 10" driver met een krachtige versterkert.
En van daaruit gaan rekenen. Heb links en rechts wat verzoekjes/info aanvragen liggen bij levernaciers. Over driverkeuze/wensen/bolle behuizing. Ik ben benieuwd.
Title: Re: Bolvorm voor subwoofer
Post by: mr TC on December 29, 2008, 11:59:41
Quote from: keyser on December 28, 2008, 18:47:02
De resulterende kracht is juist nul. Meer druk in de kast krijg je niet, want de druk is afhankelijk van de luchtverplaatsing en die wordt voor een gegeven geluidssterkte niet groter als je meer woofers toepast. Over het buigen van wanden hoeven we het niet meer te hebben, want daar komen we niet uit ;) .

Aha, je gaat dus uit van een gesloten kast, ik zat aan een dipole systeem te denken.

Dan heb je wat de krachten betreft gelijk, maar twee drivers die tegen elkaar in staan te pompen lijkt mij een vrij kansloos systeem.

Hoe dan ook, beerten gaat een gesloten bol bouwen(ik hoop met 1 driver), meer op muziek gericht.
En ik een BR-bol voor muziek en film.
En ook al krijgen we de onderbouwing niet sluitend, het lijkt mij in ieder geval interessant om te kijken hoe deze bollen tot stand komen.
Diversiteit op het forum, en altijd leerzaam voor bv projecten waarbij de afstraling en staande golven een grotere rol speelt.
De constructie die beerten gaat bouwen om tot een bol te komen is innovatie, en daardoor interessant om te volgen of dit lukt.

Verandering leidt niet altijd tot verbetering, maar verhoogt wel de kans tot verbetering!  :)
Title: Re: Bolvorm voor subwoofer
Post by: Martijn M on December 29, 2008, 12:29:24
Bij de PV1 die je aanhaalde laten ze de twee woofers ook 'tegen elkaar inpompen'. Wat is er mis mee? Ik zie niet in waarom een dergelijke constructie kansloos zou zijn.

Wat betreft het afstraalgedrag, maakt het niet uit of de subwoofer rond is, een piramidevorm heeft of een kubus is. De golflengtes bij subbasfrequenties zijn vele malen groter dan de kastafmetingen, waardoor het sublaag rondstraalt. Het afstraalgedrag, voor zover je daar van kunt spreken, wordt bepaald door de ruimte en de plaats van de subwoofer hier in.

Natuurlijk ga ik dit project wel volgen, want ik ben heel benieuwd naar hoe het er uiteindelijk uit gaat zien.
Title: Re: Bolvorm voor subwoofer
Post by: beerten on December 29, 2008, 12:41:26
Quote from: mr TC on December 29, 2008, 11:59:41
...(ik hoop met 1 driver)...

Dat is wel het idee. Laten we het niet moeilijker of duurder maken dan noodzakelijk.
Title: Re: Bolvorm voor subwoofer
Post by: mr TC on December 29, 2008, 13:02:18
Quote from: keyser on December 29, 2008, 12:29:24
Bij de PV1 die je aanhaalde laten ze de twee woofers ook 'tegen elkaar inpompen'. Wat is er mis mee? Ik zie niet in waarom een dergelijke constructie kansloos zou zijn.

Wat betreft het afstraalgedrag, maakt het niet uit of de subwoofer rond is, een piramidevorm heeft of een kubus is. De golflengtes bij subbasfrequenties zijn vele malen groter dan de kastafmetingen, waardoor het sublaag rondstraalt. Het afstraalgedrag, voor zover je daar van kunt spreken, wordt bepaald door de ruimte en de plaats van de subwoofer hier in.

Natuurlijk ga ik dit project wel volgen, want ik ben heel benieuwd naar hoe het er uiteindelijk uit gaat zien.

Ik de PV1 aangehaald i.v.m. zijn bol constructie.

En bij een systeem als dit verlies je snelheid en definitie, omdat de drivers elkaar hinderen.
En bij grotere vermogens zullen de drivers elkaar dusdanig hinderen waardoor de toegevoegde energie niet volledig in beweging omgezet kan worden, met als gevolg, extra warmte ontwikkeling in spoel.

Wat afstraling en golflengtes betreft, had ik het over ANDERE projecten, dus niet per definitie subwoofers!!!
Title: Re: Bolvorm voor subwoofer
Post by: Martijn M on December 29, 2008, 14:57:05
Als je twee woofers in één behuizing stopt, moet het kastvolume natuurlijk wel dubbel zo groot worden. Dan heb je weer dezelfde Q als met één woofer en gedraagt de woofer zich dus weer alsof hij in z'n eentje in een kast zit. Als je bang bent voor mogelijke spreiding in de specificaties tussen de woofers zou je een tussenschot kunnen plaatsen waardoor de drivers niet met elkaar in contact komen.

Je presenteert je uitspraken steeds al feiten, maar op mij komt een aantal uitspraken over als zijnde slechts gebaseerd op gevoel.
"En bij een systeem als dit verlies je snelheid en definitie, omdat de drivers elkaar hinderen." Intuïtief gezien lijkt dit misschien juist, maar er zijn geen feiten waarop je dit baseert. Ik kan geen enkel argument bedenken, behalve dus als er bij de productie ruime toleranties worden gehanteerd.
"En bij grotere vermogens zullen de drivers elkaar dusdanig hinderen waardoor de toegevoegde energie niet volledig in beweging omgezet kan worden, met als gevolg, extra warmte ontwikkeling in spoel." Het plaatsen van een extra identieke woofer in een kast van gegeven afmetingen is vergelijkbaar met het halveren van het kastvolume voor die ene enkele woofer. De Q zal stijgen en bij diepe bas is dan inderdaad meer vermogen nodig voor een zelfde geluidsniveau. Zoals gezegd, is dat echter prima te ondervangen door het kastvolume te verdubbelen. De snelheid, definitie en efficiënie zullen er dus niet onder hoeven lijden.
Title: Re: Bolvorm voor subwoofer
Post by: mr TC on December 29, 2008, 17:25:25
Gezien het opengewerkte model van de PV1 en het verhaal erbij geloof ik niet dat hier spraken is van dubbele inhoud.

Het is mij niet gelukt om de parameters van de driver van de PV1 te achterhalen, en uit te rekenen hoeveel liter hij nodig heeft.
Title: Re: Bolvorm voor subwoofer
Post by: Martijn M on December 29, 2008, 17:32:00
De meeste commerciële subs zitten in een 'te kleine' behuizing. De response wordt dan actief gecorrigeerd. Ik vermoed dat hiervan ook bij de B&W sprake is.
Title: Re: Bolvorm voor subwoofer
Post by: mr TC on December 29, 2008, 18:08:39
Quote from: keyser on December 29, 2008, 17:32:00
De meeste commerciële subs zitten in een 'te kleine' behuizing. De response wordt dan actief gecorrigeerd. Ik vermoed dat hiervan ook bij de B&W sprake is.

Met als gevolg een te hoge Q.
Je kan actief corrigeren wat je wil, maar daar wordt hij echt niet sneller van, vaak het tegenover gestelde.
En 2 driver in een kast stoppen die 2x zo groot is, met een schot er tussen heeft voor mij geen voordeel.

Dan bouw ik liever twee aparte kasten, en dat maakt dit systeem VOOR MIJ kansloos.

Maar dat uit hun experimenten is gebleken dat 1 driver in een bol goed functioneert, zij het alleen voor laagste frequentie, is voor mij het enige uit hun verhaal wat ik interessant vind.

Omdat de "laagste frequenties" precies het gebied is waar ik voor ga. ;)
Title: Re: Bolvorm voor subwoofer
Post by: solitaire on December 30, 2008, 19:02:29
Quote from: keyser on December 29, 2008, 17:32:00
De meeste commerciële subs zitten in een 'te kleine' behuizing. De response wordt dan actief gecorrigeerd. Ik vermoed dat hiervan ook bij de B&W sprake is.

Quote from: mr TC on December 29, 2008, 18:08:39
Met als gevolg een te hoge Q.
Je kan actief corrigeren wat je wil, maar daar wordt hij echt niet sneller van, vaak het tegenover gestelde.

ahh ... gelijkgestemden ... extra reden de bouw van de woofies op de voet te volgen ! O0



W.
Title: Re: Bolvorm voor subwoofer
Post by: beerten on January 1, 2009, 19:23:51
Heeft iemand suggesties voor een driver?

Ik zoek zoals gezegd een muziek-subwoofer. Geen film. Ultra-laag is dus niet noodzakelijk. Simpel, strak, geen gedreun of geboem. Liever ietsje minder laag qua frequentie dan vervorming door overbelasting/onvermogen van de driver.

Wellicht ervaring uit eigen bouwsel?
Title: Re: Bolvorm voor subwoofer
Post by: Interficior on January 1, 2009, 19:32:40
De Dayton RSS Series? Voldoen in mijn ervaring precies aan hetgeen dat jij vraagt.
Title: Re: Bolvorm voor subwoofer
Post by: beerten on January 1, 2009, 19:41:46
Thnx,

een vlugge blik: vermogen is OK, betaalbaar en zo te zien niet onaardig qua prestaties
Title: Re: Bolvorm voor subwoofer
Post by: solitaire on January 1, 2009, 20:33:58
Je doel is me duidelijk: "ultra-laag is dus niet noodzakelijk. Simpel, strak, geen gedreun of geboem. Liever ietsje minder laag qua frequentie dan vervorming door overbelasting/onvermogen van de driver".

Hoe daar te komen, maw. de toe te passen afstemming, nog niet helemaal.

Mijn doel was vergelijkbaar met de jouwe. De driver die ik gebruik is de BMS 12N630 (http://bmselektronik.de/12N630.bms_12n630_neodymium_woofer.0.html), in een kast met Q=0.6 / Briggsfilter / baspoort @ 34 Hz. Deze woofer bestaat ook in een ferriet magneet uitvoering (http://bmselektronik.de/12S330.bms_12s330.0.html). Wellicht is een van deze twee voor jouw afstemming ook te overwegen. Zelf ben ik er erg tevreden mee.



W.
Title: Re: Bolvorm voor subwoofer
Post by: wimck55 on January 10, 2009, 13:40:29
Ook interessant! The death star subwoofer

http://www.objectreality.co.uk/DeathStarPlans/

Title: Re: Bolvorm voor subwoofer
Post by: beerten on January 10, 2009, 14:55:13
Thnx. Ik was het ding al tegengekomen op een ander forum. De constructie is mij te ingewikkeld. Ik ga voorlopig nog even voor mijn wellicht minstens zo ingewikkelde bol-frees opstelling. Dat kan nog wel even duren alvorens dat gereed is. Helaas...
Title: Re: Bolvorm voor subwoofer
Post by: beerten on January 12, 2009, 21:31:52
De bollvormige sub/speakerbehuizing is niet uniek. Er zijn meerdere commerciele onterpen te vinden. at me op valt is dat deze behuizingen niet perfect bolvormig zijn. Het zijn ovaal-vormige behuizingen, met de speaker in het vlak met de grootste radius (de platte kant) Een beetje als de vorm van een mentos

Zou hier een reden voor zijn? Even afgezien an estetische aspecten.
Title: Re: Bolvorm voor subwoofer
Post by: mr TC on January 12, 2009, 23:20:58
Quote from: beerten on January 12, 2009, 21:31:52
met de speaker in het vlak met de grootste radius (de platte kant) Een beetje als de vorm van een mentos

Zou hier een reden voor zijn? Even afgezien an estetische aspecten.

Door een platte kant te creëren, maakt je het een stuk makkelijker voor het plaatsen van de driver.
Een plat vlak kan ook gemaakt worden door de bol wat dikker te nemen.