Ik kom er niet goed uit en zou wat advies kunnen gebruiken. Ik heb een nieuwe laptop nodig voor fotobewerking op een laptop. Budget tot ca. 1500 euro (eventueel paar honderd euro extra indien nodig). Werk bij fotobewerking altijd met losse monitor, dus kwaliteit scherm doet er niet toe.
Even gekeken bij laptops van het merk BTO of Dell, maar dan kom ik boven 2500 euro uit!!! Dat wordt me te gortig. Hieronder de specs die ik heb gekozen. Waar kan ik het beste een consessie doen?
Scherm: minimaal 16 inch, antireflectie
Processor: i7 12th generatie Intel
Geheugen: 64GB geheugen (goedkoopste variant)
2x Hard disk: 1TB Samsung 990 Pro + 2TB spinning drive
Videokaart: Nvidia RTX 3050 (4GB) of 3060 (6GB)
En dan kom je dus boven de 2500 euro uit. Viel bijna van m'n stoel. Maar kan ik het beste concessies op doen zonder veel snelheid in te leveren?
Apple een optie ?
Anders inderdaad toch advies voor dell. Die zijn erg goed.
Hi Sander.
Je geeft aan te bewerken op een los scherm, dus misschien dan toch maar een iets kleiner scherm? Heb 64GB nodig voor bewerkingen in Lightroom?
Ik ben overgestapt naar Apple kortgeleden en dat bevalt me tot op heden erg goed. Nu moet ik wel zeggen... ik heb niet de basis gekozen, maar je ziet dat mensen prima kunnen bewerken op een M1 Air of M2 Air.
Succes met de zoektocht Sander.
Foto bewerken is allemaal niet zo spannend ik bewerkte 100mp files 10 jaar geleden op een toen standaard apple MacBook. De nieuwe laptops zijn nagenoeg allemaal sneller en beter.
Meeste snelheids verlies is door de Lr database. Die moet je eigenlijk altijd op een SSD plaatsen en niet de interne SSD.
Dus een dell van 1500 moet wel lukken lijkt me.
Quote from: J.A.F._Doorhof on December 24, 2022, 19:53:59
Foto bewerken is allemaal niet zo spannend ik bewerkte 100mp files 10 jaar geleden op een toen standaard apple MacBook. De nieuwe laptops zijn nagenoeg allemaal sneller en beter.
Meeste snelheids verlies is door de Lr database. Die moet je eigenlijk altijd op een SSD plaatsen en niet de interne SSD.
Dus een dell van 1500 moet wel lukken lijkt me.
Das best een waardevol advies!
Ik merkte bij mijn oude laptop (24GB werkgeheugen) dat hij echt begon te struikelen bij het gebruiken van brushes en maskers in Lr. In Ps dan weer niet, gek genoeg. De te bewerken foto's stonden in dat geval wel op de interne HDD. Waar de library aangemaakt werd weet ik niet.
Beste is het volgende
Ssd extern met de database
En dan smart previews gebruiken
Je kan de fotos dan gewoon op een das laten staan en Lightroom werkt echt razendsnel.
Er zit een verschil in hoe Ps en Lr werken
Lr is de enige waar je echt met raw files werkt
Ps kan niet overweg met raw files dus daar werk je altijd in een 16 bits tiff (als je het zo instelt) daar zit een flinke stuk verschil in vooral als je met brushes werkt.
Maar de nieuwe versies worden steeds sneller. Vooral CC is echt beestachtig snel op de m1 chips. Echt bizar
Quote from: J.A.F._Doorhof on December 24, 2022, 23:52:04
Beste is het volgende
Ssd extern met de database
En dan smart previews gebruiken
Je kan de fotos dan gewoon op een das laten staan en Lightroom werkt echt razendsnel.
Er zit een verschil in hoe Ps en Lr werken
Lr is de enige waar je echt met raw files werkt
Ps kan niet overweg met raw files dus daar werk je altijd in een 16 bits tiff (als je het zo instelt) daar zit een flinke stuk verschil in vooral als je met brushes werkt.
Maar de nieuwe versies worden steeds sneller. Vooral CC is echt beestachtig snel op de m1 chips. Echt bizar
Wat bedoel je met een das? Of is dat een automatische correctie na typen?
Direct attached storage
Quote from: J.A.F._Doorhof on December 25, 2022, 00:46:25
Direct attached storage
Ah! Geen correctie, klopte dus gewoon. :D
Kijk anders hier eens:
https://www.lenovo.com/nl/nl/laptops/thinkpad/p-series/c/thinkpadp
Heb zelf een P50 voor mijn muziek en grafische toepassingen.
Zelfs Solidworks draaid probleemloos op deze workstations ... dus Lightrooom zal dan ook geen probleem zijn.
Dank allemaal voor de adviezen! Even niets aan kunnen doen want was flink ziek van Corona >:(. Lekker timing zo rond kerst en nieuwjaar :nopompom: Maar goed, inmiddels weer 90% de oude....
Quote from: J.A.F._Doorhof on December 24, 2022, 17:19:18
Apple een optie ?
Apple is voor mij geen optie. Ik houd het bij windows. Ik zal eens bij Dell kijken.
Quote from: LittleNinja on December 24, 2022, 19:29:20
Heb 64GB nodig voor bewerkingen in Lightroom?
Ik heb nu 16GB en als ik met Lightroom bezig ben en nog wat in chrome open heb staan zit alles voor meer dan 90% vol. Ben daar we klaar mee, dus dacht: dan maar 64GB. Maar misschien is dat echt overdreven en is 32 GB voldoende om vlot te kunnen werken? Graag jullie advies ervaringen.
Quote from: J.A.F._Doorhof on December 24, 2022, 19:53:59
Meeste snelheids verlies is door de Lr database. Die moet je eigenlijk altijd op een SSD plaatsen en niet de interne SSD.
Dit snap ik niet. Wat bedoel je hiermee? Dat de catalogus op een SSD moet snap ik, maar waarom niet de interne SSD? Sneller wordt het toch niet?
Quote from: J.A.F._Doorhof on December 24, 2022, 23:52:04
Ssd extern met de database
En dan smart previews gebruiken
Je kan de fotos dan gewoon op een das laten staan en Lightroom werkt echt razendsnel.
Waarom zou je de catalogus op een externe SSD zetten ipv interne SSD? Een externe SSD is toch niet sneller?
Waarom smart previews gebruiken? Ik gebruik altijd 1:1 previews. Smart previews zijn toch alleen om foto's te kunnen bewerken zonder dat je de originele foto's beschikbaar heb?
Met DAS bedoel je gewoon een spinning drive in de computer neem ik aan?
Tot slot: hoe belangrijk is de grafische kaart nu echt voor Lightroom. Op internet lees ik veel verschillende meningen hierover. Dit gooit de prijs van de laptop namelijk serieus omhoog. Als ik kan volstaan met een intel onboard video kaart wordt het een stuk goedkoper.
1.
Interne SSD is inderdaad vaak snel maar ook erg kwetsbaar en vaak erg duur.
De database kan behoorlijk groeien en is erg afhankelijk van de hoeveelheid read/write opdrachten op de schijf.
Je kan het intern houden, absoluut maar ideaal is het niet.
2. DAS
Direct Attached Storage
Dit zijn systemen met minimaal 2 (maar vaak 3+) schijven die je in een RAID oplossing configureert.
Voordeel is dat als je moet uitbreiden dit geen tijd extra kost, maar belangrijker als er een schijf kapot gaat ben je in de meeste gevallen niets kwijt en kun je zelfs gewoon doorwerken nadat je een nieuwe schijf hebt geplaatst.
Een NAS kan ook maar daar heeft Lr problemen mee als je over dezelfde foto heen wilt schrijven bv vanuit een retour vanuit Photoshop.
Ideaal is een DAS aan de computer en een NAS op een andere plek voor backups aangevuld met een cloud achtige oplossing als backup van de bewerkte foto's.
3.
GPU is SUPER BELANGRIJK.
Doe jezelf en lol en als je ergens op bespaart kun je beter werken met een iets langzamere CPU dan GPU.
Vooral de grafische toepassingen hangen steeds meer aan de GPU en dat scheelt echt bizar.
De onboard video kaarten zijn echt waardeloos voor foto of video bewerking, als je niets anders hebt dan werkt het maar het is echt traag.
nadeel van veel windows laptops was/is dat je op accu vaak niet kan kiezen voor de dedicated videokaart, ik dacht dat bij Dell je dat wel kan maar zou dat moeten checken, ik gebruik windows alleen voor de calibraties op dit moment.
4.
64GB is pure overkill.
Ik heb in de studioPC wel 64GB zitten maar met een reden.
Ik gebruik maar 32GB.
De andere 32GB heb ik als scratch disk ingesteld in Photoshop/Lr etc.
Je kan gewoon een stukje geheugen als harde schijf instellen en als je daar Lr en Ps heen laat schrijven is dat verschrikkelijk snel.
Met foto bewerkingen moet je best wel wat doen wil je met 32GB in de problemen komen, 16GB is op een windows machine erg krap, op een Mac is het meer dan genoeg.
5.
Smart previews zijn ideaal omdat je kan bewerken zonder dat je de externe HDD aangesloten hebt.
1:1 previews zijn eigenlijk waardeloos, ze nemen heel veel ruimte in beslag en tenzij je altijd 100% wil inzoomen op je foto's is dat zonde van de ruimte en de snelheid.
En over Mac PC.
Ik snap je helemaal maar..... :D
Met de M1 en M2 chip heeft Apple voor ons wel iets neergezet waar qua prijs echt geen windows PC tegen op kan.
Als je een MacBook Air koopt met M1 Pro chipset dan betaal je VEEL minder dan een Dell plus hij is veel sneller.
Ik heb hier een topmodel Dell i9 met 32GB en 4K scherm en dat is gewoon speelgoed in vergelijk met de MacBook Pro, die vliegt hem gewoon met ogen dicht aan alle kanten voorbij en draait een halve dag intensief werken op een accu waar de Dell na 2-3 uur toch echt leeg is als je een beetje bezig bent zelfs binnen 2 uur, video editen max 90 minuten, en dat is met een accu die in topconditie is.
Ben zelf ook van PC naar Mac gegaan, en daarna weer naar PC en uiteindelijk toch weer de Mac.
Apple heeft gewoon met de M1 serie iets in handen waar intel alleen van kan dromen vrees ik.
Het kan je een bom duiten schelen.
De overstap naar Mac is me tot nog toe erg bevallen. Ik heb dan weliswaar niet gekozen voor een MacBook Pro maar voor een "Mac Mini obesitas uitvoering" en dat is een flinke krachtpatser. Binnenkort aan de slag met 4K video en daar verwacht ik eerlijk gezegd geen problemen mee te ondervinden.
Ik had in mijn laptop (Windows) 24GB maar die had het soms wel eens moeilijk. Dit hoeft echter niet aan dat geheugen te hebben gelegen.
Okay, helder. Ik ga dan eens kijken naar een systeem met 1 SSD ingebouwd (ipv 1 SSD + 1 HDD), 32 GB intern geheugen. En dan wel een NVIDA RTX 3050 video kaart of iets dergelijks. Dan kan ik de foto's iig op een losse HDD plaatsen (of denk ik geen SSD te zijn?) en de catalogus op de interne SSD. Ik lees wel overal dat welke videokaart niet zo van belang zou zijn met Lightroom (dus een standaard NVIDIA kaart zou moeten voldoen?). Misschien dan ook naar 15 of 16 inch afzakken. Ik denk dat ik er dan wel uit zou moeten kunnen komen. Dank allemaal.
Persoonlijk vind ik de 14" factor erg fijn
Helemaal als je ook veel mobiel werkt en thuis op een monitor kan aansluiten.
Fotos zelf hoeven inderdaad niet op snelle schijven te staan.
Even gekeken bij Dell, maar valt me nog niet mee: een Inspiration 16 inch kost 2100 euro :crazy:
Specs:
- Intel i7
- Nvidia RTX 3060
- 32 GB geheugen
- 1 TB SSD
14 en 15 inch is nog duurder (hebben weer andere betere specs die de prijs opdrijven). Lastig om hier nog op te bezuinigen....
En de stap naar Apple is echt niet mogelijk ?
Op dit moment met de M1 en M2 chips krijg je gewoon zoveel meer performance dan bij Windows.
En veel van Lr en Ps is nu geoptimaliseerd voor de M series dus ze vliegen letterlijk op een MacBook Air al door de fotos.
En dan ben je voor de helft al klaar.
Als iemand die in een mix werkt met beide kan ik je garanderen dat het absoluut went en ook goed werkt.
Enige nadeel is de formattering die moet je op ExFat houden of (wat ik gedaan heb) een programma kopen van een paar tientjes die op Windows MAC formaten ondersteund en op de MAC kant ook op NTFS kan lezen en schrijven.
Ik wil je best helpen met de overstap voor fotografie (stelt niets voor).
Maar het scheelt echt enorm veel geld. (Wie had dat ooit gedacht dat Apple de goedkopere optie zou worden)
Quote from: J.A.F._Doorhof on January 6, 2023, 10:18:55
En de stap naar Apple is echt niet mogelijk ?
Op dit moment met de M1 en M2 chips krijg je gewoon zoveel meer performance dan bij Windows.
En veel van Lr en Ps is nu geoptimaliseerd voor de M series dus ze vliegen letterlijk op een MacBook Air al door de fotos.
En dan ben je voor de helft al klaar.
Als iemand die in een mix werkt met beide kan ik je garanderen dat het absoluut went en ook goed werkt.
Enige nadeel is de formattering die moet je op ExFat houden of (wat ik gedaan heb) een programma kopen van een paar tientjes die op Windows MAC formaten ondersteund en op de MAC kant ook op NTFS kan lezen en schrijven.
Ik wil je best helpen met de overstap voor fotografie (stelt niets voor).
Maar het scheelt echt enorm veel geld. (Wie had dat ooit gedacht dat Apple de goedkopere optie zou worden)
Een MacBook Air komt echter niet groter dan 13"... Er gaan wel ( al jaren :nopompom: ) geruchten dat er een 15" aan gaat komen.
Kijk ook even bij Lenovo, bijvoorbeeld de Legion 5 serie. Als je het geen probleem vind om de SSD en het werkgeheugen zelf uit te breiden ben je een stuk goedkoper uit. Pak een willekeurig model met een i7 en een RTX 3050 ben je voor 1200-1300 euro klaar, ga je naar AMD dan kan het nog een stuk goedkoper. Een goede 2TB NVMe SSD kost 175 euro en voor 32 GB DDR4 geheugen ben je nog eens 90 euro kwijt.
Linkjes:
https://www.bol.com/nl/nl/p/lenovo-legion-5-15ith6-82jk0043mh-gaming-laptop-15-6-inch/9300000033691304/?Referrer=ADVNLPPcef11d00cdbf92970055efae8f011115061&utm_source=1115061&utm_medium=Affiliates&utm_campaign=CPS&utm_content=pdl
https://tweakers.net/reviews/10520/2/ssd-best-buy-guide-oktober-2022-de-beste-en-snelste-nvme-drives.html
https://www.kingston.com/en/memory/search/model/103300/lenovo-legion-5-15ith6-5-15ith6h
https://tweakers.net/pricewatch/1618328/kingston-kcp432sd8-32.html
De nieuwe air is 13.6 en kan je garanderen dat dat een fantastisch formaat is, werk zelf met de 14" MBP en dat bevalt mij een stuk beter dan de 15 of 15.6"
Komt mede door het retina scherm dat is gewoon zo scherp en goed in te delen dat zelfs Ps op de 14" gewoon perfect werkt, op de windows versie kreeg ik dat niet lekker en daarom toen voor de 15" gegaan
Je zou het eens moeten uitproberen in de winkel, ik wilde ook nooit kleiner maar wil nu niet meer terug :D
De 13" is gewoon te klein en 13.6 en 14 zitten er ideaal tussen vind ik.
Maar goed het is heel persoonlijk maar je bent dan voor een super snelle laptop rond de 1500 kwijt met 256 of 1850 met 512
Je kan redelijk makkelijk van die kleine SSDs kopen van 1-2TB en die met velcro aan je case zetten, ik koop zelf altijd de 1TB en gebruik dan de externe drives, apple is gewoon enorm duur met uitbreiden van HDD, maar 512GB zou ik als minimum houden.
Zelf gebruik ik o.a. een 13" MacBook Air 2020 (Intel) en een 14" MacBook Pro (M1 Pro) en moet zeggen dat beide prima bevallen. De Air nog wel het meeste door het zeer compacte formaat, de 14" gaat al snel richting sjouwbaar i.p.v. draagbaar. Wil ik een groter scherm dan hang ik er gewoon een monitor aan, klaar, af. Of slinger m'n 27" iMac aan. M'n HP ProBook 630G8 (i7) gebruik ik nauwelijks nog.
Zou dus echt geen groter laptop scherm willen, 16" is niet leuk om mee aan de wandel te gaan. En de prestaties van de M1 (Pro) zijn (rekenkracht en grafisch) dik in orde, hoef je echt geen mobile NVidia of AMD grafische kaart voor te hebben. Zorg alleen als je voor een appeltje gaat dat je de specs in 1x goed hebt, achteraf meer geheugen en/of opslag inbouwen is een NO-GO.
Voor fotografie voldoet de basis m2 al meer dan genoeg tenzij je hele gekke dingen wil doen.
Hier ook een apple mb pro 14 m1.
Kwam van een groter scherm (16'')
Mb pro maar de 14'' is prima. En je kunt er idd extra scherm aanhangen al doe ik dat eigenlijk nooit.
Ik open een hele reeks (soms>20) raws in de ps raw editor en kan die on the fly zonder wachttijden tegelijk bewerken (bijv tegelijk allemaal scherpte setting erop los laten).
Verzonden vanaf mijn iPhone met Tapatalk
Quote from: jazzy on January 6, 2023, 12:34:33
Kijk ook even bij Lenovo, bijvoorbeeld de Legion 5 serie. Als je het geen probleem vind om de SSD en het werkgeheugen zelf uit te breiden ben je een stuk goedkoper uit. Pak een willekeurig model met een i7 en een RTX 3050 ben je voor 1200-1300 euro klaar, ga je naar AMD dan kan het nog een stuk goedkoper. Een goede 2TB NVMe SSD kost 175 euro en voor 32 GB DDR4 geheugen ben je nog eens 90 euro kwijt.
Linkjes:
https://www.bol.com/nl/nl/p/lenovo-legion-5-15ith6-82jk0043mh-gaming-laptop-15-6-inch/9300000033691304/?Referrer=ADVNLPPcef11d00cdbf92970055efae8f011115061&utm_source=1115061&utm_medium=Affiliates&utm_campaign=CPS&utm_content=pdl
https://tweakers.net/reviews/10520/2/ssd-best-buy-guide-oktober-2022-de-beste-en-snelste-nvme-drives.html
https://www.kingston.com/en/memory/search/model/103300/lenovo-legion-5-15ith6-5-15ith6h
https://tweakers.net/pricewatch/1618328/kingston-kcp432sd8-32.html
Goede keuze.
Zelf begin vorig jaar een Ideapad Pro 16" met een AMD 5950 en 32 GB geheugen gekocht. Er zit een 3050 in.
De interne SSD vervangen met een 2TB disk en dat ding vliegt.
Gebruik deze oa voor het omzetten van muziek blurays naar flac.
Uitlezen doet lang door de snelheid van de bd-speler, daarna omzetten van mkv naar flac is seconden werk vervolgens.
Verzonden vanaf mijn iPhone met Tapatalk Pro
Quote from: JoWa on January 6, 2023, 14:55:39
De interne SSD vervangen met een 2TB disk en dat ding vliegt.
klein aanhangend vraagje (ben ook op in de markt voor een andere laptop, niet zozeer voor fotobewerking specifiek): hoe kan ik makkelijk beoordelen bij welke merken/types de interne schijf (makkelijk) is op te waarderen? Heb wel een 2tb schijfje nodig voor de familie foto's en dergelijke.
Bij mijn huidige laptop heb ik de dvd-speler vervangen door een caddy met extra ssd erin, maar dat gaat tegenwoordig niet meer...
Quote from: mikekiwi on January 6, 2023, 16:24:07
klein aanhangend vraagje (ben ook op in de markt voor een andere laptop, niet zozeer voor fotobewerking specifiek): hoe kan ik makkelijk beoordelen bij welke merken/types de interne schijf (makkelijk) is op te waarderen? Heb wel een 2tb schijfje nodig voor de familie foto's en dergelijke.
Bij mijn huidige laptop heb ik de dvd-speler vervangen door een caddy met extra ssd erin, maar dat gaat tegenwoordig niet meer...
Als je bij de technische documentatie van een bepaald merk/type gaat kijken staat het meestal wel vermeld. Ook een indicatie; kan je het model wat je op het oog hebt in diverse geheugen/disk configuraties krijgen ? Dan veelal losse, verwisselbare modules in het machientje.
Tegenwoordig wordt meer en meer op het mainboard gesoldeerd. Je moet echt goed weten waar je mee bezig bent en exact welke types
Nog eens goed over nagedacht, maar Apple gaat het (nog) niet worden. Ik zie het toch niet zitten om met twee systemen te gaan werken en een klein scherm werkt voor mij niet (te slechte ogen). Dan kan ik net zo goed géén laptop nemen maar een desktop. Dus.... Ik ben nu wel serieus aan het overwegen om naar een desktop over te stappen. Als ik dan toch orde grote 2000 euro moet neertellen, dan liever voor een desktop die sowieso minder snel kapot gaan en eenvoudiger te upgraden zijn. En ik gebruik de mobiliteit van een laptop sowieso niet veel. Ik heb nog een wat oudere laptop die ik wel kan gebruiken als ik iets mee moet nemen. Misschien zelf wat samenstellen en assembleren. Nog nooit eerder gedaan, maar lijkt me wel te doen.
Persoonlijk advies
Een laptop met 14-15"
Een owc of gelijkwaardig dock
Het is tegenwoordig absoluut niet meer nodig om een desktop en laptop te nemen.
Ik werk zelf ook al een tijdje op die manier en het heeft alleen maar voordelen. Geen machines in sync houden, geen gedoe met licenties en altijd alles bij je.
Thuis 1 kabel eraan en je hebt keyboard, muis, netwerk etc en kabel los en je bent mobiel.
Quote from: sandervg on January 7, 2023, 15:36:17
Nog eens goed over nagedacht, maar Apple gaat het (nog) niet worden. Ik zie het toch niet zitten om met twee systemen te gaan werken en een klein scherm werkt voor mij niet (te slechte ogen). Dan kan ik net zo goed géén laptop nemen maar een desktop. Dus.... Ik ben nu wel serieus aan het overwegen om naar een desktop over te stappen. Als ik dan toch orde grote 2000 euro moet neertellen, dan liever voor een desktop die sowieso minder snel kapot gaan en eenvoudiger te upgraden zijn. En ik gebruik de mobiliteit van een laptop sowieso niet veel. Ik heb nog een wat oudere laptop die ik wel kan gebruiken als ik iets mee moet nemen. Misschien zelf wat samenstellen en assembleren. Nog nooit eerder gedaan, maar lijkt me wel te doen.
Naar wat ik er over lees gaan professionele fotobewerkers nog altijd voor Apple.
Ik heb toen ik voor m'n werk niet meer aan Windows gebonden was meteen een iMac gekocht en Henkdank dat ik dat gedaan heb en volledig naar Apple gegaan ben. Geen gekloot meer en ik typ dit met m'n 11 jaar oude iMac, die al die jaren nog nooit een probleem heeft gegeven zolang er niet een kat over het toetsenbord stampte, voor m'n neus.
Het was een kwestie van een paar uur wennen aan een paar kleinigheden als ouwetje. Als je nog niet met pensioen bent gaat dat zeker lukken en anders ook wel.
Inmiddels ook iPhones (die probleemloos 8 jaar meegaan, m'n 2e inmiddels, na ellende met een Samsung) en een even oude iPad die nog perfect werkt.
Als je ogen niet al te best zijn en je niet noodzakelijk met dingen moet slepen zou ik een desktop nemen.
Ik gebruik een iPad om de krant te lezen en een Apple laptop als ik ver weg iets speciaals wil.
Heb trouwens ook nog een Windows XP staan voor het geval ik een oud spelletje wil spelen. Lang geleden nog eens opgestart voor Half-life.
Software werkt tegenwoordig op beide even goed
De reden dat wij voor Apple zijn gegaan is puur de bouwkwaliteit van de MacBooks. Het zijn gewoon fantastische laptops en minder storings gevoelig wat vooral in stress situaties belangrijk is.
En met de m series hebben ze echt de spijker op de kop geslagen. Tel daar het scherm bij van de mbp en het is bijna perfect...
En nu...met universal control kun je de iPad gebruiken als teken tablet en dat is denk voor veel fotografen etc de definitieve doorslag geweest.
Ze hebben gewoon een fantastisch systeem gebouwd