non-opamp I/V stage voor TDA1545 DAC

[jeroen_d]

Indien je de bestaande voeding gebruikt, dan hangt een en ander af van waar je de 15 V vandaan pikt. Het meest voor de hand ligt om de IV-omzetter zo dicht mogelijk bij de DAC uitgang te zetten en daar ook de massa vandaan te halen en met printmassa te verbinden. Dan een enkel draadje naar een 15V voedingspunt zo dicht mogelijk bij.

Zit je vast aan een enkelvoudige voeding? Beter zou het zijn een aparte extra symmetrische voeding te gebruiken, dan heb je hogere Vce over de stroombronnen en nog minder invloed van varierende Vce van Q2 en Q3. In dat geval sluit je de printmassa aan op de massa van de voeding. En de massa van de DAC uit ook op de printmassa, dat is dan het punt waar massa van de CD-speler en extra voeding bij elkaar komen.

[Menelaos]

Stromen horen in de kleinst mogelijke lussen te lopen. Ik beoefen dit soort wetenschap nu al 12 jaar en mag me dan wel ervaren noemen.

Op mijn site, en in de laatste Elektuur audio special is een en ander toegelicht in de vorm van een artikel.

groet

Ja, stromen horen in de kleinst mogelijke kringen te lopen, en een baantje op een print heeft een inductantie van ongeveer 1nH/mm. De vraag is echter hoe dit zich hier in de praktijk vertaalt.

Klopt het dat de beste manier om de stroomkringen zo klein mogelijk te houden, is door de aardpunten van beide schakelingen rechtstreeks met de min van de voeding te verbinden (kleinste kring voor voedingsstromen) en dan eveneens twee geleiders/draadjes te gebruiken voor de connecties tussen DAC en I/V, 1 tussen DACout en DACin en 1 tussen beide aardpunten (kleinste kring voor de signaalstromen)? Door deze laatste verbinding te twisten en zo kort mogelijk te houden beperk je eveneens opgepikte storing?

Want als ik hier verkeerde dingen zit te verkondigen, dan schiet Audioloog daar natuurlijk ook niets mee op.

Groeten,

Menel.

[hifiman]

Indien je de bestaande voeding gebruikt, dan hangt een en ander af van waar je de 15 V vandaan pikt. Het meest voor de hand ligt om de IV-omzetter zo dicht mogelijk bij de DAC uitgang te zetten en daar ook de massa vandaan te halen en met printmassa te verbinden. Dan een enkel draadje naar een 15V voedingspunt zo dicht mogelijk bij.

Klinkt inderdaad het meest voor de hand liggend, echter creeer je dan niet een onnodige lus door feitelijk het referentiepotentiaal van 2 plaatsen vandaan te halen ?

Zit je vast aan een enkelvoudige voeding? Beter zou het zijn een aparte extra symmetrische voeding te gebruiken, dan heb je hogere Vce over de stroombronnen en nog minder invloed van varierende Vce van Q2 en Q3. In dat geval sluit je de printmassa aan op de massa van de voeding. En de massa van de DAC uit ook op de printmassa, dat is dan het punt waar massa van de CD-speler en extra voeding bij elkaar komen.

Goede vraag  Op dit moment heb ik een gereguleerde voeding met 18V voor de regulator en 12V erna. De DAC chip krijgt de gereguleerde 12V en deze I/V convertor heb ik voorlopig even op de 18V aangesloten (omdat 12V wat krap is).

Ik heb gisteren een nieuwe (grotere) kast besteld voor mijn DAC en zal dan een extra trafo/voeding erbij zetten speciaal voor de I/V convertor. Deze nieuwe 18V voeding zal dan wel gereguleerd worden.

[hifiman]

Klopt het dat de beste manier om de stroomkringen zo klein mogelijk te houden, is door de aardpunten van beide schakelingen rechtstreeks met de min van de voeding te verbinden (kleinste kring voor voedingsstromen) en dan eveneens twee geleiders/draadjes te gebruiken voor de connecties tussen DAC en I/V, 1 tussen DACout en DACin en 1 tussen beide aardpunten (kleinste kring voor de signaalstromen)? Door deze laatste verbinding te twisten en zo kort mogelijk te houden beperk je eveneens opgepikte storing?

Gelukkig ben ik niet de enige die moeite heeft om de (ogenschijnlijk simpele) theorie naar de praktijk te vertalen 

[jeroen_d]

Klinkt inderdaad het meest voor de hand liggend, echter creeer je dan niet een onnodige lus door feitelijk het referentiepotentiaal van 2 plaatsen vandaan te halen ?
Goede vraag  Op dit moment heb ik een gereguleerde voeding met 18V voor de regulator en 12V erna. De DAC chip krijgt de gereguleerde 12V en deze I/V convertor heb ik voorlopig even op de 18V aangesloten (omdat 12V wat krap is).

Ik heb gisteren een nieuwe (grotere) kast besteld voor mijn DAC en zal dan een extra trafo/voeding erbij zetten speciaal voor de I/V convertor. Deze nieuwe 18V voeding zal dan wel gereguleerd worden.

Dus je voedt nu ongereguleerd? Als het dan nu nog wat ruw klinkt kan het heel goed daar aan liggen. Je maakt nu een zeer breedbandige open loop schakeling, die verdient een nette, snelle en goed ontkoppelde voeding. Vanwege de constante stroom die de schakeling trekt hoeft de impedantie van de voeding niet heel laag te zijn. Je kunt dus ipv een spanningsregulator gebruik maken van een emittervolgerschakeling.

Ik begrijp niet wat je bedoelt met referentiepotentiaal van twee plaatsen halen. Je enige referentiepotentiaal is nu de massa en die zijn dan identiek voor DAC en IV-omzetter. De stroombronnen isoleren de positieve voedingsspanning van de signaalstroom uit de DAC, die je nu via Q4 en Q3 rechtstreeks de uitgangsweerstand van 1500 ohm in leidt.

[hifiman]

Aangezien het nog een maand gaat duren voor ik een nieuwe behuizing voor Monica in huis heb ben ik gisteravond alvast begonnen om de I/V omzetten opnieuw te bouwen, verschil met de huidige versie zal zijn:
- twee gelijke printjes ipv 1 print zoals nu
- efficientere layout dus kleiner
- pinnetjes op de print voor aansluiting op DAC/voeding ipv draden aan de onderkant gesoldeerd
- DALE I/V weerstanden ipv de standaard koolweerstanden

Elektrisch gezien veranderd er dus even niks (op de DALE weerstanden na dan), het gaat meer om het "idee" en het feit dat ik ze straks makkelijk kan hergebruiken als ik een andere kast heb. En ik ben natuurlijk ook benieuwd of het anders klinkt met de DALE weerstanden.

[hifiman]

Dus je voedt nu ongereguleerd? Als het dan nu nog wat ruw klinkt kan het heel goed daar aan liggen.

Dat klopt (uit noodzaak dus, kan pas opgelost worden als ik de nieuwe/grotere kast binnen heb).
Overigens vind ik het niet "ruw" klinken..

Je maakt nu een zeer breedbandige open loop schakeling, die verdient een nette, snelle en goed ontkoppelde voeding. Vanwege de constante stroom die de schakeling trekt hoeft de impedantie van de voeding niet heel laag te zijn. Je kunt dus ipv een spanningsregulator gebruik maken van een emittervolgerschakeling.

Ach een regulator kost ook niks..

Ik begrijp niet wat je bedoelt met referentiepotentiaal van twee plaatsen halen. Je enige referentiepotentiaal is nu de massa en die zijn dan identiek voor DAC en IV-omzetter. De stroombronnen isoleren de positieve voedingsspanning van de signaalstroom uit de DAC, die je nu via Q4 en Q3 rechtstreeks de uitgangsweerstand van 1500 ohm in leidt.

Wat ik bedoel is dat de signaal aarde van de DAC en de min van de voeding op hetzelfde potentiaal zitten (nul volt) en je die dus beiden aansluit op de I/V convertor..

[hifiman]

Ik las net op diyparadise forum dat nog iemand deze I/V stage heeft gebouwd en vergeleken met de GG stage van Yeo. Deze stage bleek duidelijk beter  Zeer mooi want de GG stage kost (trafo's, smoorspoelen, buizen) wel even een stukkie meer 

In elk geval is Yeo (de maker van de Monica DAC) nu geinteresseerd geraakt en gaat deze schakeling waarschijnlijk ook proberen 

[jeroen_d]

Des te beter dat het niet ruw klinkt .

Een spanningsregelaar ruist harder, dat is zonde. Je hebt de lage uitgangsimpedantie van een spanningsregelaar niet nodig in dit geval, daarom zou ik dus toch kiezen voor een voeding op basis van een zenerdiode. Diens spanning filter je met 100 ohm en een elco van 100u met parallel een 100nF en deze ruisvrije referentiespanning sluit je aan op de basis van een emittervolger. Dit geeft echt een heel mooie schone voeding.

Wat die signaalaarde betreft, daarom dus het liefst de signaalaarde van de DAC naar de IV-omzetter toe en een volledig met apart trafootje (of in ieder geval galvanisch gescheiden extra wikkeling) opgebouwde schone voeding voor de IV-convertor.

[hifiman]

Een spanningsregelaar ruist harder, dat is zonde.

Daar had ik even niet aan gedacht! 

Je hebt de lage uitgangsimpedantie van een spanningsregelaar niet nodig in dit geval, daarom zou ik dus toch kiezen voor een voeding op basis van een zenerdiode. Diens spanning filter je met 100 ohm en een elco van 100u met parallel een 100nF en deze ruisvrije referentiespanning sluit je aan op de basis van een emittervolger. Dit geeft echt een heel mooie schone voeding.

Bedankt voor de tip. De nieuwe kast bestelling laat toch nog een maandje op zich wachten, dus ik heb de tijd om eens rustig te kijken hoe ik het ga doen.

Wat die signaalaarde betreft, daarom dus het liefst de signaalaarde van de DAC naar de IV-omzetter toe en een volledig met apart trafootje (of in ieder geval galvanisch gescheiden extra wikkeling) opgebouwde schone voeding voor de IV-convertor.

Ik ga inderdaad een eigen trafo gebruiken, aangezien ik toch nog een 2x9V amplimo heb liggen 

Bedankt voor de tips en het meedenken wederom, wordt zeer gewaardeerd 

[hifiman]

Ik heb zojuist de DALE weerstanden in de I/V convertor gezet ipv de gewone koolweerstanden. Het lijkt wel of het allemaal nu net even wat minder klinkt  Of moeten die krengen soms ook nog "inspelen" 

[jeroen_d]

Monteer ze allebei en zo dat je snel kan wisselen. Even tijdelijk een jumpertje of zo desnoods. Kan je veel beter A/B vergelijken. Probeer zelfsuggestie uit te sluiten, hoewel ik niet ontken dat weerstanden verschillend kunnen klinken.

[hifiman]

Monteer ze allebei en zo dat je snel kan wisselen. Even tijdelijk een jumpertje of zo desnoods. Kan je veel beter A/B vergelijken. Probeer zelfsuggestie uit te sluiten, hoewel ik niet ontken dat weerstanden verschillend kunnen klinken.

Je hebt gelijk, that's the only way... Ik doe het wel even via een schakelaartje, als duidelijk is welke beter klinken (als er al verschil is, ik sluit suggestie zeker niet uit) dan kan het schakelaartje er weer tussen uit...

[hifiman]

Een van de I/V convertors in aktie 

[hifiman]

Ik heb vandaag de Dale weerstanden met gewone koolweerstanden (zelfde waarde uiteraard) vergeleken. Ik had de boel even aangesloten met een dubbele wisselschakelaar zodat ik makkelijk en snel kon vergelijken.

Bij de eerste omschakeling hoorde ik het al! De koolweerstanden bevallen me stukken beter dan de Dale weerstanden die ik "hard" vind klinken. Tsja ik had verwacht dat de Dale de betere zouden zijn, zo zie je maar weer... 

Ik heb de koolweerstanden dus weer teruggezet en voila het klinkt weer lekker. Mijn oren hadden me dus niet bedrogen, nadat de Dale weerstanden erin zaten klonk het gewoon echt "minder"...

[jeroen_d]

Je zou ook nog gewone 1% metaalfilmweerstanden kunnen proberen. Ikzelf zou in zo'n geval trouwens ook kijken of ik de rest van de keten niet zou moeten bijregelen zodat het optimaal klinkt met de Dale weerstanden. Zodat het minder hard wordt. En dan nog eens vergelijken. Tenminste als je tot het gaatje wilt gaan...

[hifiman]

Je zou ook nog gewone 1% metaalfilmweerstanden kunnen proberen. Ikzelf zou in zo'n geval trouwens ook kijken of ik de rest van de keten niet zou moeten bijregelen zodat het optimaal klinkt met de Dale weerstanden. Zodat het minder hard wordt. En dan nog eens vergelijken. Tenminste als je tot het gaatje wilt gaan...

Hoi Jeroen,

Inderdaad, het "experiment" van vandaag heeft me in elk geval overtuigd dat verschillende weerstanden (van dezelfde waarde) anders kunnen klinken.. Dat maakt het ook interessant om naar de beste weerstand-match te zoeken voor deze schakeling. Maar ja, zolang ik al niet eens begrijp waar die verschillen vandaan komen heb ik al helemaal geen idee hoe de schakeling te optimaliseren voor een bepaald type weerstand 

De wil is er wel, de kennis en ervaring ontbreken nog een beetje...

[jeroen_d]

Ik bedoel niet de schakeling zelf. Een andere condensator voor de tweeter van je luidspreker heeft een minstens zo groot effect. Of bijvoorbeeld massief koper speakerdraad ipv stranded wire zilver, om maar een paar uitersten te noemen. Dat koper zorgt voor een veel vriendelijker geluid, tenminste dat is wat ik heb meegemaakt (ik durf het niet te veralgemeniseren).

[hifiman]

Ik bedoel niet de schakeling zelf. Een andere condensator voor de tweeter van je luidspreker heeft een minstens zo groot effect. Of bijvoorbeeld massief koper speakerdraad ipv stranded wire zilver, om maar een paar uitersten te noemen. Dat koper zorgt voor een veel vriendelijker geluid, tenminste dat is wat ik heb meegemaakt (ik durf het niet te veralgemeniseren).

A op die fiets. Inderdaad, dat is ook mijn ervaring koper klinkt vaak vriendelijker, zilver klinkt "sneller" en "helderder". Ach zo blijft er altijd wat te experimenteren 

[hifiman]

Binnenkort ga ik dus de I/V convertor van Jeroen eens proberen. Die zou nog net even beter moeten klinken 

Opmerkingen:
- I/V weerstand en condensator moeten aangepast worden aan de output current van de 1545, dus bijv 3k3 en 220 pF.
- aan de output is het beter toch nog een condensator te geruiken om (de eventueel nog aanwezige) DC te blokken

De onderdelen heb ik al gehaald, maar de groene LED's waren op 

[hifiman]

De groene leds heb ik ondertussen ook 

Ben echter voorlopig nog even met wat andere zaken bezig dus het bouwen van de nieuwe I/V convertor zal wellicht nog even duren. Prio is ook niet zo hoog aangezien de huidige rode led convertor het prima doet 

[jeroen_d]

Kan ik me voorstellen, het hoorbare verschil zal minimaal zijn, als het er al is. Maar je weet nooit en uitproberen is altijd leuk.

[hifiman]

Kan ik me voorstellen, het hoorbare verschil zal minimaal zijn, als het er al is. Maar je weet nooit en uitproberen is altijd leuk.

Hoi Jeroen,

Dat gaat ook echt wel gebeuren, het heeft alleen even een wat lagere prioriteit dan een tweetal andere projectjes 

[reMC]

Hoi Audioloog,

Weet je zeker dat dit schema goed is?



Er doen namelijk ook veel schema's de ronde waarin zowel pin 13 als 23 op aarde zijn aangesloten en pin 24 met 5v gevoed dient te worden. Dat zijn wel schema's met een TDA1543, weet jij of dat verschil maakt

In dit schema bijvoorbeeld.

En in de PDF in de bijlage is pin 13 weer niet aangesloten

[Sander Sassen]

Wat dacht je ervan om de diverse datasheets van de IC's er eens naast te leggen en uit te gaan vogelen hoe de CS in te stellen voor I2S, zodat deze op de juiste manier met de TDA kan communiceren. cq. dat er ook geluid uitkomt straks?

Met vriendelijke groet,

Sander Sassen
Hardware Analysis