Class D alles wat je wilde weten en veel meer

[Littletycoon]

Tof, boks bro 👊🏻, join the club van inflexibelen 😂

Een term welke overigens niet bestaat, maar wellicht had je de spellingscontrole uit staan? Geeft niets, dat kan de beste overkomen 🤓

Nu kun je doorgaan met afzeiken, wat mij betreft doe je maar, echter het niveau van afzeiken vind ik niet hoog. Ik moedig je hierbij dan ook aan om er even voor te gaan zitten om zo een hoger niveau pogen te bereiken. Als het getoonde niveau hoog is kan ik dat best waarderen.

[Richi]

Onvoorstelbaar hoe een topic waar iemand een informatief artikel deelt over klasse D versterking zo kan ontsporen. Bij onze zoon op school - en hij zit nota bene op het speciaal onderwijs - gaan ze nog volwassener met elkaar om.

[Dura]

Goed gezegd Richi!

[Xander32]

Eens dat het prima samengaat. Maar die laatste paar procenten zijn steevast de meest kostbare, componenten die beide in zich verenigen, die alles heel erg goed doen en aan mijn smaak voldoen, zijn steevast buiten mijn budget of ze passen niet in onze omgeving (akoestiek aanpassingen). Daarin dien ik zaken af te wegen afwegingen, een compromis aan te gaan.

Betreffende klasse d en de ontwikkeling ervan: tot op heden voldoet hetgeen ik heb mogen horen vaak niet aan mijn smaak, echter kan dat veranderen, afhankelijk welke ontwikkelingen er nog aan zitten te komen. Daar sta ik gerust voor open. Hetgeen mij nog steeds tegenstaat is het vaak voor mijn smaak kleurloze middengebied, vlees noch vis en een te nadrukkelijk aanwezig hoog. Daarentegen vind ik de bas, specifiek de controle ervan en de druk juist vaak heel erg aangenaam.


In dat opzicht ben ik ook wel nieuwsgierig waarmee heer Bruno, of andere klasse d pioniers, ons de komende jaren nog (al dan niet) gaan verrassen 🤓

Wat ik overigens wel opmerkelijk vind in deze; dat een deel van de jeugd zaken als vinyl en analoge fotografie omarmen. Dat terwijl juist zij opgroeien in het digitale tijdperk, er geen herinneringen en sentimenten vanuit het verleden bij hebben 🤔

Zoals je het schrijft lijkt het alsof het een het ander uitsluit, terwijl het ook perfect samengaat. De laatste procenten geluidskwaliteit dragen bij aan de beleving.

[Kurt]

Hetgeem mij nog steeds tegenstaat is het vaak voor mijn smaak kleurloze middengebied, vlees novh vis en een te nadrukkelijk aanwezig hoog. Daarentegen vind ik de bas, specifiek de controle ervan en de druk juist vaak heel erg aangenaam.

Ik heb hier klasse B en klasse D van het betere merk staan.
Het is ook mijn ervaring dat klasse D meer into the face is als klasse B, en dan spreek ik meer over het midden gebied. Van een te hoog, of sissen, heb ik geen last. Kleurloos, zou ik het niet durven noemen, en ik kan er gerust 14h per dag naar luisteren.
Als ik klasse D vergelijk met klasse A, dan mis ik het stukje warmte. Ik heb dit ook met sommige klasse B tov klasse A. Maw, wellicht eerder toe te schrijven aan het extra vleugje warmte van klasse A.
De bascontrole heeft klasse D (meestal) wel op orde. Komt mi door het efficiënter omgaan met energie, waardoor het meervermogen voor bas controle bij klasse D makkelijker te realiseren is binnen een prijs range dan bij klasse B, waar je voor dezelfde vermogen reserves veel dieper in de buidel moet duiken als gevolg van mindere efficiëntie, en als gevolg, nood aan meer en zwaardere voedingscomponenten, eind transistoren etc.
Ik heb dan ook niet het gevoel dat mijn Gato DIA-250S klasse D meer controle heeft over de bas dan mijn 2 x 1.25KW MCs.

[Xander32]

Met twee van die high end mono ev's begrijp ik dat je weinig te klagen hebt over bass controle, fraai hoor.

Ik heb hier klasse B en klasse D van het betere merk staan.
Het is ook mijn ervaring dat klasse D meer into the face is als klasse B, en dan spreek ik meer over het midden gebied. Van een te hoog, of sissen, heb ik geen last. Kleurloos, zou ik het niet durven noemen, en ik kan er gerust 14h per dag naar luisteren.
Als ik klasse D vergelijk met klasse A, dan mis ik het stukje warmte. Ik heb dit ook met sommige klasse B tov klasse A. Maw, wellicht eerder toe te schrijven aan het extra vleugje warmte van klasse A.
De bascontrole heeft klasse D (meestal) wel op orde. Komt mi door het efficiënter omgaan met energie, waardoor het meervermogen voor bas controle bij klasse D makkelijker te realiseren is binnen een prijs range dan bij klasse B, waar je voor dezelfde vermogen reserves veel dieper in de buidel moet duiken als gevolg van mindere efficiëntie, en als gevolg, nood aan meer en zwaardere voedingscomponenten, eind transistoren etc.
Ik heb dan ook niet het gevoel dat mijn Gato DIA-250S klasse D meer controle heeft over de bas dan mijn 2 x 1.25KW MCs.

[DofN]

Voor mij is dit de essentie:

""Is class D getting as good as class A," people ask. As good as which class A amplifier precisely? I have a high regard for the Boulders and Halcros of this world, amplifiers that sound good because their technical performance is impeccable. You're hearing music in its full unadulterated glory, not someone's interpretation of it. But these are rare beasts. Most high-end class A amp builders prefer to take the easy way out and promote a culture that, er, "celebrates sonic diversity".

Designers of class D modules meanwhile are, without exception, laser-focused on freedom from coloration. Some have definitely caught up with the best of class A and others aren't far behind. Audible differences between makes of class D modules continue to exist, but they are gradually becoming smaller and smaller until they're meaningless."

Deze tekst maakt duidelijk waar de beste class A en de beste class D versterkers elkaar ontmoeten. Ik heb nooit een Boulder of een Halcro gehoord, maar ik kan me voorstellen dat die meekomen met een goed ontworpen class D versterker, of minimaal gelijkwaardig zijn.

Ik denk ook dat 99% van de mensen hier verschillen tussen een goede class A (AB) en D in een blinde test niet gaan horen. En al die technisch net even minder perfecte versterkers waar de meeste mensen op dit forum  mee spelen zijn kwalitatief nog steeds zo goed dat je daar vermoedelijk ook geen kwaliteitsverschillen (en kleine smaakverschillen) tussen gaat horen in een blinde test.

En degenen die verschillen horen zullen vermoedelijk vooral een klankverschil horen, geen kwaliteitsverschil. Maar het zal zijn zoals Bruno zegt: als class A goed ontworpen is, heb je geen kleuring: en dat is ook de focus van ontwerpers van goede class D versterkers (zoals de NAD M33). Dan zal het dus lastig, zo niet onmogelijk worden.

[Vhond]

Een artikel door Bruno ivm Klasse D, zeer uitgebreid, ook redelijk technisch.
Her en der haalt hij heilige huisjes onderuit en voor de goede lezers zou ook duidelijk moeten zijn waarom we Klasse D niet over 1 kam moeten scheren.
Waarschuwing het is wel een vrij lang artikel, maar het is zeker de moeite om eens tijd voor te maken.

life on the edge a personal perspective on the past present and future of class d audio amplifiers

Bedankt voor het delen. Goed artikel met herkenbare geschiedenis.

[simsalabim]

tsjonge jonge jonge, om maar eens te spreken met Rembo en Rembo.
Als het zo doorgaat wordt het een soort ASR hier.
Dat voelt echt vrij om te posten.

[chansig]

ASR ?

Hier meer het idee van het Libelle-forum. Maar daar moet je geweest zijn om dat te kunnen snappen.

Gr. Hans

[marcush]

Ik begrijp ook niet dat zo'n artikel tot twee kampen zou moeten leiden. Alsof je met klasse D afstand moet doen van vinyl en/of buizen.  En alsof klasse D per definitie kaler, digitaler of iets in die trant zou klinken.

Gisterenavond samen met @Laan bij @marcush geweest...

We hebben zowel vinyl beluisterd als streaming. In beide gevallen klinkt het heel erg analoog bij Marc...

... De set van Marc klinkt heel vergevingsgezind en totaal niet vermoeiend. Hier kan je een hele avond naar luisteren zonder moe te worden...

Thuis gekomen toch nog even de eigen set aangeslingerd en dat was zowaar weer even wennen. Zo veel meer detail, maar ook meer hardheid (terwijl de klank van mijn set helemaal niet als hard is te omschrijven)....

De speakers werden hierbij aangestuurd door ... klasse D...

Ik weet het, 't is maar een ervaring van één of enkele personen.


En over Bruno, die alleen naar metingen zou kijken zonder te luisteren. Ik heb een keer een luistersessie met hem mogen beleven. Even los van zijn technische uitweidingen - zeer interessant - kon hij heel goed de nuances van een live klinkende piano beschrijven en uitleggen. 

[DofN]

Uiteraard.

[Mediator]

Ik denk bij veel nieuwe technologie dat het even duurt voordat deze uit ontwikkeld is. Je zag dat eerder ook bij digitaal. Klasse D is al een heel eind zoals het ernaar uitziet. Je ziet het bijvoorbeeld terug in reviews over AGD audio of een Heaven 11 Billy waarbij die laatste zelfs buizen en klasse D combineert. Vaker in hifi geldt dat het zelden eenvoudig is of zwart wit. Er zijn wel degelijk een hoop wegen naar Rome. Choose wisely.

[brt]

Dat is nu echt Bruno, die is niet commercieel en heeft geen enkele uitspraak nodig om ergens anders kracht bij te zetten.
Bruno is een techneut in hart en nieren en baseert alles op metingen.
Dus een LP is slechter als digitaal en meettechnisch kan hij dat makkelijk onderbouwen.
Zelfde geld voor zijn versterkers t.o.v andere ontwerpers.
Het punt is alleen dat je soms ook moet luisteren.
Maar hij is geniaal.

Rob

Ik vermoed dat Bruno zeer commercieel is. Helemaal niks mis mee natuurlijk! En dat hij geniaal is ben ik met je eens.

Maar hoe zichtbaar hij is, en hoe hij continu met zijn ontwikkelingen, aanwezigheid (presentaties) of stukken die hij schrijft zijn producten onder de aandacht weet te brengen, dat mag je gerust commercieel noemen. Ook wat dat betreft een genie dus. Die man is goud waard voor je bedrijf!

[Richi]

Die man is goud waard voor je bedrijf!

Als Philips dat indertijd had ingezien, hadden we nu allemaal Philips audio apparatuur thuis staan.

Beetje overdreven natuurlijk, maar het is mooi om te zien hoeveel ontwikkelingen zijn voortgekomen uit Philips R&D waar Philips nooit de vruchten van heeft geplukt.

[Rob_Dingen]

Ik vermoed dat Bruno zeer commercieel is. Helemaal niks mis mee natuurlijk! En dat hij geniaal is ben ik met je eens.

Maar hoe zichtbaar hij is, en hoe hij continu met zijn ontwikkelingen, aanwezigheid (presentaties) of stukken die hij schrijft zijn producten onder de aandacht weet te brengen, dat mag je gerust commercieel noemen. Ook wat dat betreft een genie dus. Die man is goud waard voor je bedrijf!

Hij is echt niet commercieel, in eerste instantie is hij techneut (die zijn meestal ook niet commercieel).
Dan zijn zijn Purifi versterkers voor een klein deel voor de DIY markt de rest is OEM waar hij zelf geen reclame voor hoeft te maken.
Van nCore en Mola Mola is hij geen eigenaar.
Over bijna alles wat hij gemaakt heeft is een paper gepubliceerd.
Volgens mij waren de eerste patenten van Bruno voor Philips maar dat weet ik niet zeker.
En mijn opmerking over luisteren zegt niet dat hij niet luistert naar muziek.
Het was een opmerking in het algemeen, dat naast meten je ook moet luisteren.
Ik verdedig hem als persoon en dat wil niet zeggen dat ik het altijd met hem eens ben, integendeel.
Iedere succesvolle ontwerper heeft zijn eigen verhaal.
Vaak staan die haaks op elkaar en ze hebben allemaal gelijk want ze zijn allemaal succesvol.

Rob

[brt]

Hij is echt niet commercieel, in eerste instantie is hij techneut (die zijn meestal ook niet commercieel).
Dan zijn zijn Purifi versterkers voor een klein deel voor de DIY markt de rest is OEM waar hij zelf geen reclame voor hoeft te maken.
Van nCore en Mola Mola is hij geen eigenaar.
Over bijna alles wat hij gemaakt heeft is een paper gepubliceerd.
Volgens mij waren de eerste patenten van Bruno voor Philips maar dat weet ik niet zeker.
En mijn opmerking over luisteren zegt niet dat hij niet luistert naar muziek.
Het was een opmerking in het algemeen, dat naast meten je ook moet luisteren.
Ik verdedig hem als persoon en dat wil niet zeggen dat ik het altijd met hem eens ben, integendeel.
Iedere succesvolle ontwerper heeft zijn eigen verhaal.
Vaak staan die haaks op elkaar en ze hebben allemaal gelijk want ze zijn allemaal succesvol.

Rob

Ik denk echt dat je van hem niet een soort liefdewerk-oudpapier liefhebber-techneut hoeft te maken. De beste man weet verdomde goed waar hij mee bezig is en ook hoe dit onder de aandacht te brengen. Telkens weer opnieuw. Dat is niks anders dan marketing. Dus een techneut die heel goed weet zichtbaar te blijven. Helemaal prima natuurlijk. Dat hij geen eigenaar is van bepaalde merken wil nog niet zeggen dat hij er niet goed aan verdient. Dus commercieel is hij wel echt gewoon hoor. En nogmaals: daar is niks mis mee. Maar de beste man zal ongetwijfeld niet dom en naief zijn en blij zijn dat hij zijn speeltjes op de markt mag brengen. Hij weet donders goed hoe onderscheidend hij is, zoekt/pakt het podium etc. Zou hij dan zijn eigen portemonnee vergeten in dit verhaal?

Ik gun het hem van harte. Geniale gasten als Bruno heb je nodig om beweging in de markt te houden.

[katwax]

Er is vooral een deel audiofiele die vooroordelen heeft over Klasse D als ik die commentaar hier zo lees en dat volgens mij deze mensen zelfs niet de moeite hebben gedaan om het artikel te lezen. Het weerhoudt hen echter niet om dan (onzinnige) commentaar te geven.

Mooi voorbeeld is dat hij niet zou luisteren, maar als je het artikel leest verwijst hij echter wel enkele keren expleciet naar wanneer luisteren belangrijk is.
Where listening comes in is that you still need to decide on the precise parameters of your feedback system, and you can't do that in a vacuum. Least of all with a class D amp.
This forces the designer of class D amps to think long and hard (and thus: listen) to decide just how far the baseband is supposed to go

[Rob_Dingen]

Volgens mij lees jij ook niet.

Rob

[Mediator]

Ik heb de korte opmerking van Rob zijn post geliked. Waarschijnlijk Rob vanwege een andere reden. Ik heb de posts van Rob in ieder geval anders gelezen.

De reden voor mij om de post van Rob te liken is dat het zich niet beperkt tot klasse D. Wat mij betreft gaat het in brede zin om zaken als het erkennen van persoonlijke voorkeur en dat we daarin andere keuzes maken, respect tonen voor andere keuzes dan je zelf maakt en wie weet ook wel goed lezen of liever gezegd doorgronden. Ik kan me haast niet voorstellen dat er geen vooringenomenheid is op een forum waarin er nogal wat kampen zijn en iedereen wel weet 'wie-wie-is'. En dat dan zal soms terecht zijn maar wellicht soms ook helemaal niet.

Je kan verder stellen dat er mensen reageren die niets met klasse D hebben of er zelfs een aversie laten zien ertegen. Maar als ik zeg dat ik uitsluitend met buizen speel en vinyl draai zal ik van menigeen ook hoon krijgen. Het is immers oude techniek. Wat te denken van kabeldiscussies. Dus het gaat wat mij betreft niet alleen over klasse D. Overigens vind ik dat als er iemand zich meldt met een mindere ervaring over een apparaat of techniek en er is bijvoorbeeld geluisterd of men meldt iets aangaande de beperkingen in de techniek dat dit gewoon kan. Kunnen we allemaal van leren.

[DofN]

Maar als ik zeg dat ik uitsluitend met buizen speel en vinyl draai zal ik van menigeen ook hoon krijgen.

Van wie dan? Wat een vreemde verwachting. Gebeurt het weleens?

En als het gebeurt, dan moet je je er niets van aantrekken. 

[Rob_Dingen]

Ik denk echt dat je van hem niet een soort liefdewerk-oudpapier liefhebber-techneut hoeft te maken. De beste man weet verdomde goed waar hij mee bezig is en ook hoe dit onder de aandacht te brengen. Telkens weer opnieuw. Dat is niks anders dan marketing.

Zoals je hebt kunnen lezen denk ik daar anders over.
Al zijn papers laat hij zien wat hij doet, kijk bijv naar de Grimm speaker.
Op die manier speel je open kaarten met de concurrentie en de DIY wereld die dat gaan gebruiken.
Nelson Pass is precies hetzelfde en helpt ander techneuten zijn ontwerpen te leren en te bouwen alhoewel hij natuurlijk geen schema's geeft.
Voor beide is dat niet echt commercieel.
Ik denk als je ergens heel goed in bent zoals Nelson Pass en Bruno je vanzelf een leuke boterham gaat verdienen.
Maar goed ik heb er genoeg over gezegd nu.
En inderdaad Bruno weet goed waar hij mee bezig is.
Het leuke aan dit voorbeeld is dat beide heren haaks op elkaar staan en beide succesvol.

Rob

[chansig]

Laat ook maar...niet zinvol.

Gr. Hans

[Mao]

Maar ff een vraagje hier onder de kenners techneuten de Carver versterker bijvoorbeeld type PM1.5 is dat een klasse D amp geweest ?

[ElpeeTwaalf]

Nee, niet echt. Carver had alleen een rare triac-PSU, dat was dus het "Magnetic Field" principe. Niet 100% zeker maar meen dat de voeding een normale trafo had maar werkte niet met continue stroom maar met impulsen, zodat ze met een kleinere voeding/trafo = minder gewicht en kosten, weg konden komen.

Ik vind ze persoonlijk niet bijzonder, op hoogrendement speakers hoor je ook de bekende zoem uit de tweeters komen.

xraytonyb legt het best goed uit in zijn filmpje:
https://www.youtube.com/watch?v=7Fy_u6V3Nac