Showcase Keyser Olympus systeem

[AbZ]

Keyser,

Ik was nog even nieuwsgierig naar de instellingen en dan vooral hoe je die doet... Je gebruikt een meetmicrofoon met ruis, de output daarvan gebruik je om een en ander in te richten, cq vlak te maken. Maar houd je rekening met de alineariteit en de meetfouten van de meetmicrofoon? Ik kan me niet voorstellen dat die meetmicrofoon recht van 10 Hz tot 22 kHz loopt... Oftewel hoe corrigeer je voor de meetfout van de meetopstelling?

Meetmic met calibratie, gok ik?

[EJ]

Ik ook, maar dan nog... Hoe zit het met de correctie van de meetmic. Waar en hoe corrigeer je die. Een microfoon heeft geen onbegrensd meetbereik noch heeft deze geen meetfout...

[AbZ]

Ik ook, maar dan nog... Hoe zit het met de correctie van de meetmic. Waar en hoe corrigeer je die. Een microfoon heeft geen onbegrensd meetbereik noch heeft deze geen meetfout...

Behringer UMC met calibratie file -- oeps, nu gok ik alweer 
maar ik weet eigenlijk wel zeker dat keyser dit weer heel zorgvuldig aanpakt.

[EJ]

Behringer UMC met calibratie file -- oeps, nu gok ik alweer 
maar ik weet eigenlijk wel zeker dat keyser dit weer heel zorgvuldig aanpakt.

Ik ook, maar dat is het punt niet. Ik wil gewoon weten hoe, en niet denken dat ik (of jij) het weet. Geen aannames en zo.

[Bart_M]

Ik ook, maar dan nog... Hoe zit het met de correctie van de meetmic. Waar en hoe corrigeer je die. Een microfoon heeft geen onbegrensd meetbereik noch heeft deze geen meetfout...

Tuurlijk wel. Je kan je meetmic van 10 tot 20.000 of 25.000 Hz laten kalibreren.

[Martijn M]

Voor de metingen gebruik ik inderdaad een gekalibreerde microfoon. Uiteraard heeft ook een gekalibreerde microfoon afwijkingen, maar die zijn zeer klein ten opzichte van de afwijkingen van zelfs de beste luidspreker. Belangrijker dan de microfoon, is de meetopstelling. De luidsprekers meet ik buiten, op een hoge toren. Met zo'n hoge toren is een grote relatieve vertraging van de eerste reflectie te bewerkstelligen, waardoor je tot een lage frequentie kunt meten met bovendien een hogere frequentieresolutie. Ik maak gebruik van een zogenaamde 2-kanaals meting, waarmee je compenseert voor de afwijkingen in response van de rest van de keten. Bovendien kun je met een 2-kanaals opstelling accurate fase-metingen doen. De luidspreker is op basis van de semi-anechoïsche buitenmetingen helemaal vlak getrokken. Doordat de luidspreker een constant afstraalgedrag en een hoge mate van bundeling heeft, hoef ik helemaal geen verdere correcties in de luisterruimte te doen.

Het laag is anders. Het laag meet ik in de luisterruimte. Bij lage frequenties is de luisterruimte immers dominant, niet de luidspreker. Om een goed beeld te krijgen, neem ik een groot aantal metingen op en rondom de luisterplek, maar ook op een aantal andere locaties in de ruimte. Op basis van al deze metingen wordt de optimale locatie van de subs bepaald, worden de subs ingesteld (amplitude, fase en crossover) en wordt vervolgens voor het puntje op de I de DSP ingesteld.

[EJ]

Ok, duidelijk. Dank je keyser.

[Martijn M]

Wat mij ook opviel is dat het karakter van jouw luidsprekers grappig genoeg erg in de richting van mijn eigen speakers zit.

Welke luidsprekers heb je ook alweer?

De paar klassieke stukjes werden in mijn optiek ook perfect gespeeld. Precies zoals bedoeld was. Niets meer, maar ook niets minder.

Je hebt een stuk gedraaid met hoofdzakelijk violen. Dat vond ik een heel mooie opname. Welke was dat? Als ik me niet vergis zei je er over dat B&W het gebruikt als test-track.

[AbZ]

Nog geluisterd op de bypass of helemaal zonder EQ?  Scheelt dit iets?

[Martijn M]

Nog geluisterd op de bypass of helemaal zonder EQ?  Scheelt dit iets?

De afgelopen week ben ik amper thuis geweest en ik ben er nog niet aan toegekomen het te testen. De Behringer doet zoals gezegd eigenlijk heel weinig. De correcties die hij doet kan ik ook door de andere DSP laten doen, dus de Behringer gaat uit de keten. Van de andere kant is de Behringer DEQ al enkele jaren een vast onderdeel van mijn set. Toen ik het ding net had heb ik hem eens uitgebreid getest. Dat heb ik gedaan met alle controls in de neutrale stand het ding in de tape-loop van mijn versterker te plaatsen. Met één druk op de knop van mijn afstandsbediening kon ik zo de Behringer in en uit de signaalweg halen. Hoewel ik voor deze test dacht dat de Behringer details deed verdwijnen, bleek hij in mijn toenmalige set voor mijn oren compleet transparant. Dezelfde test hebben we vorig jaar ook bij Frank2 gedaan en ook hij moest erkennen dat hij geen verschil kon horen: http://www.htforum.nl/yabbse/index.php?topic=49503.msg1881490#msg1881490

Desalniettemin, het verdient niet de schoonheidsprijs om twee DSP's achter elkaar te hebben, vooral als één apparaat alle correcties op zich kan nemen, dus het gaat nog gebeuren!

[AbZ]

Desalniettemin, het verdient niet de schoonheidsprijs om twee DSP's achter elkaar te hebben, vooral als één apparaat alle correcties op zich kan nemen, dus het gaat nog gebeuren!

Vind ik ook niet mooi, en dan bedoel ik puur de 'esthetiek in de techniek' 
(dus dat hoef je niet serieus te nemen hoor  )
maar misschien kan je er -iig in theorie- ook een cumulatief resolutieverlies van krijgen?

[EJ]

Welke luidsprekers heb je ook alweer?

Onbekende: b&w matrix 3.

Je hebt een stuk gedraaid met hoofdzakelijk violen. Dat vond ik een heel mooie opname. Welke was dat? Als ik me niet vergis zei je er over dat B&W het gebruikt als test-track.
[/quote]
Stuk van Pachelbel: Canon & Gigue, gedirigeerd door Christopher Hogwood gespeeld door Academy of Ancient music.
Als je meer info nodig hebt dan krijg ik wel een pb'tje.

[AbZ]

Stuk van Pachelbel: Canon & Gigue

Zijn eindeloos veel uitvoeringen van, maar het is meer een proeve van bekwaamheid in een compositietechniek en wordt nooit echt spannend.  Er is wel wat meer te beleven in barokmuziek 

[EJ]

Klopt, maar het is gewoon een mooie uitvoering.

[Martijn M]

Bedankt EJ, als ik me niet vergis is dit 'm: http://www.amazon.com/Baroque-Experience-Box-Set/dp/B000004CY0

[EJ]

Kan zijn, ik heb hem op een verzamel cd van, inderdaad, b&w. Werd bij mijn speakers bijgeleverd.

Dit staat er op:

01 Pachelbel - Canon and Gigue - Christopher Hogwood.flac
02 J.S Bach - Concerto No 1 in F major (Allegro) - Christopher Hogwood.flac
03 Vivaldi - The Four Seasons; Concerto No 2 in G-minor; 'L'estate' RV 315; Movement III Presto - Christopher Hogwood.flac
04 Handel - La Resurrezione; Aria- Naufragando va per l'onde - Christopher Hogwood.flac
05 Handel - The Music for the Royal Fireworks; Movement IV La Rejouissance; Movement V Menuet I and II - Christopher Hogwood.flac
06 Handel,Messiah; Chorus- For unto us a child is born - Christopher Hogwood.flac
07 Gluck,Dance of the Furies (Orfeo) - Christopher Hogwood.flac
08 Mozart,Symphony No 39 in E flat major; Movement III Menuetto and Trio (Allegretto) - Christopher Hogwood.flac
09 Mozart,Exsultate, jubilate K. 165 (K.158a); Movement IV Alleluja - Christopher Hogwood.flac
10 Haydn,Cello Concerto in C major; Movement III Finale- Allegro molto - Christopher Hogwood.flac
11 Haydn,Symphony No 100 in G major; 'Military' Movement II Allegretto - Christopher Hogwood.flac
12 Beethoven,Symphony no 2 in D major; Op. 36 Movement IV Allegro molto - Christopher Hogwood.flac

[Martijn M]

Mijn systeem is op het moment niet operationeel. Zoals al eerder vermeld worden er een aantal verbeteringen doorgevoerd. De fysieke modificatie is nu achter de rug, maar het filter moet nog worden aangepast. Na deze modificaties wordt het afstraalgedrag van de luidspreker nog beter en bovendien wordt de Behringer DEQ overbodig. Komende zaterdag is er een luisterdag vanuit het ZBA-forum. Daar zal mijn systeem worden opgesteld. Er moet de komende dagen nog flink wat werk verzet worden om het systeem op tijd speelklaar te krijgen!

[HuubF]

Mijn systeem is op het moment niet operationeel. Zoals al eerder vermeld worden er een aantal verbeteringen doorgevoerd. De fysieke modificatie is nu achter de rug, maar het filter moet nog worden aangepast. Na deze modificaties wordt het afstraalgedrag van de luidspreker nog beter en bovendien wordt de Behringer DEQ overbodig. Komende zaterdag is er een luisterdag vanuit het ZBA-forum. Daar zal mijn systeem worden opgesteld. Er moet de komende dagen nog flink wat werk verzet worden om het systeem op tijd speelklaar te krijgen!

Goed dat één digitaal ding verdwijnt. Betekent dat dan ook dat die eerste omzetter niet meer nodig is?

[AbZ]

Dacht dat die DEQ sowieso alleen diende als DAC en voor die 26Hz?
Je werkt nog wel met AD +DA (+26 Hz correctie?) in de speaker processor?
Anders (na 4 feb) toch eens een analoge XO proberen?

[Martijn M]

Als de DEQ uit het signaalpad is, scheelt dat één AD- en één DA-conversie.

Met de DEQ deed ik één correctie op 26 hz. Die wordt straks inderdaad gedaan door de 'speaker processor'. Een analoog crossover is eigenlijk geen optie, omdat DSP een integraal onderdeel van het concept is. DSP is m.i. een prachtige vinding, vooral omdat het zo flexibel in gebruik is. Bovendien doet het in klankmatige zin naar mijn mening niet onder voor analoge varianten - zelfs in tegendeel als je kijkt naar de analoge crossovers/equalizers met potmetertjes. Dus nee, ik ga niet terug naar een analoog crossover.

[frank2]

Misschien kom ik wel even langs op de luisterdag is 10 min. rijden, lijkt me wel even leuk al die selfmade producten.

[Martijn M]

Moet je doen! Vast de moeite waard. Meld je dan wel even aan in het topic op ZBA, want er moet worden doorgegeven aan de beveiliging hoeveel mensen er op het terrein zijn.

[AbZ]

Als de DEQ uit het signaalpad is, scheelt dat één AD- en één DA-conversie.

Met de DEQ deed ik één correctie op 26 hz. Die wordt straks inderdaad gedaan door de 'speaker processor'. Een analoog crossover is eigenlijk geen optie, omdat DSP een integraal onderdeel van het concept is. DSP is m.i. een prachtige vinding, vooral omdat het zo flexibel in gebruik is. Bovendien doet het in klankmatige zin naar mijn mening niet onder voor analoge varianten - zelfs in tegendeel als je kijkt naar de analoge crossovers/equalizers met potmetertjes. Dus nee, ik ga niet terug naar een analoog crossover.

Ok had begrepen dat je de DSP juist niet zo hard meer nodig had.  Dan gebeurt daar nog veel meer dan je hier beschreven had, neem ik aan?  Anders snap ik niet goed waarom dit wezenlijk is voor het concept.

Btw, analoge XO zou in principe toch ook wel netjes moeten kunnen?  Passief filter doe je ook.  Potmeters of vaste weerstanden heb ik niets over gezegd.  Anyway het is/was ook maar gewoon een ideetje, geen dringend advies of zo...

maar nu ben ik dus wel meer benieuwd naar de rol van die DSP.

[Martijn M]

Digital Signal Processor (DSP) en multi-sub

Als wisselfilter heb ik na even wikken en wegen niet gekozen voor een actief filter, maar voor een passieve variant met een wisselfrequentie van 1 khz. De keuze voor passief werd gemaakt omdat dit het systeem minder complex maakt. Bovendien is het praktisch om slechts één eindversterker nodig te hebben. Door het passieve filter moet ik wat van het hoge rendement van de tweeter 'weggooien', maar al met al heeft het systeem nog altijd een gevoeligheid van ongeveer 95 dB/2,83V/m. Actieve filtering heeft theoretische voordelen, maar in de praktijk werkt een goed ontworpen passief filter niet hoorbaar minder goed. De laagafval onder 300 hertz die wordt veroorzaakt door de open kastconstructie, trek ik vlak middels DSP. Verder gebruik ik DSP om de afstemming van de luidspreker volkomen neutraal te maken. Door het van laag tot hoog zeer gelijkmatige afstraalgedrag is dat met deze luidspreker beduidend eenvoudiger voor elkaar te krijgen dan met een meer conventionele luidspreker. De DSP maakt het bovendien mogelijk om uiterst nauwkeurig ook zeer kleine onregelmatigheden te vereffenen; iets wat met passieve filters praktisch onmogelijk is.

De Olympus luidsprekers kunnen door de akoestische kortsluiting als gevolg van de open constructie niet op een fatsoenlijke wijze laag weergeven. Daar gebruik ik subwoofers voor. Het belangrijkste probleem bij de laagweergave in kleine ruimtes wordt gevormd door staande golven. Staande golven zorgen voor zeer grote variatie in geluidssterkte per frequentie, die bovendien op elke plek in de ruimte weer anders is. Er zijn verschillende oplossingen voor staande golven.

- Akoestische demping
- Multi-sub
- Equalizing

De eerste optie is het toepassen van enorm veel demping, waardoor staande golven niet kunnen ontstaan. In sommige heel dure studio's wordt hier in geïnvesteerd, maar dergelijke maatregelen zijn zeer ingrijpend (vanwege formaat, prijs en moeilijkheid om optimaal af te stemmen) en zouden eigenlijk al meteen bij de bouw van het huis gedaan moeten worden. Dan nog is het lastig om staande golven compleet te elimineren, dus dient men verder te kijken naar de overige oplossingen.

In veel woonhuizen is van nature al enige laagdemping aanwezig. Staande golven zijn het meest prominent in kamers met muren van steen en beton, maar huizen met houten vloeren, gipswanden en één of meerdere grote ramen, hebben veel minder last van staande golven. Ik heb het geluk een dergelijke ruimte tot mijn beschikking te hebben. Desondanks zie je ook in zo'n betrekkelijk gedempte ruimte nog duidelijk staande golven.

Staande golven kunnen zeer effectief worden aangepakt door meerdere laagfrequentbronnen toe te passen. Met andere woorden, door meerdere subwoofers te gebruiken. Sinds enige tijd maak ik daarom gebruik van een viertal potente subs. De subwoofers kunnen dusdanig geplaatst en afgesteld worden dat staande golven opgeheven worden. Deze methode heft niet alle staande golven op, maar je kunt er zeer grote verbeteringen mee bereiken. Bovendien wordt het laag veel gelijkmatiger door de ruimte verdeeld; de zogenaamde ruimtelijke variantie is veel kleiner. Dit is heel belangrijk voor de volgende stap, namelijk equalizing.

Op basis van metingen op en rondom de luisterplek wordt middels de DSP equalizing toegepast. De laatste nog aanwezige pieken kun je hiermee vlak trekken. Bovendien kan de DSP gebruikt worden om de algehele laagbalans goed af te stemmen op het hoogmid. Dit is een zeer belangrijk voordeel van DSP! De afstemming van het laag is van grote invloed op de waargenomen tonale balans van de gehele set.

- Compenseren van afval onder 300 hz door open principe.
- Zeer vlak maken van de response van de speaker.
- Crossover tussen subs en de speakers voor midhoog.
- Staande golven temperen.
- Enige mate van ruimtecorrectie onder ong. 250 hz.

[AbZ]

- Compenseren van afval onder 300 hz door open principe.
- Zeer vlak maken van de response van de speaker.

Ok deze punten (eigenlijk twee 'versies' van hetzelfde denk ik) had ik idd ff uit het oog verloren.