Subjectieve audiotermen, wat kunnen we ermee?

[Starred]

Regelmatig tref ik allerlei termen aan (proza bijna) wanneer getracht wordt het geluid of eigenschappen van bijvoorbeeld een versterker te omschrijven.
Warm, schel, fel, kil, ruimtelijk, afstandelijk, analytisch, precies, natuurlijk, etc etc. Wees vrij om allerlei (wellicht wollige) kreten toe te voegen 

Probleem is dat deze termen niet eenduidig zijn en door iedereen mogelijk in een andere context geplaatst kunnen worden.
Kunnen we hier wat aan doen, zodat men wel eenduidig weet wat nou precies met deze termen bedoelt wordt?

[Harry HT]

Hoi Starred,

Ik vind dat je helemaal gelijk hebt, sommigen vinden speakers juicy klinken terwijl ik ze na een luistertest stroperig vind klinken.

Hier kun je er ook nog iets over vinden.

Gegroet,

Harry

[Jaqo]

Hou zou je smaak willen kwantificeren. Ik vind chocoladeijs lekker, iemand anders niet, hoe moet je dat in een cijfer uitdrukken? Als iedereen dezelfde smaak had was het eenvoudig....

Het gaat over smaak en emotie, ben bang dat we het met bovenstaande termen moeten doen om dat uit te drukken... Zoals al zovaak gezegd en geschreven zelf luisteren en beleven.

Jaqo

[VlisChris]

Zoveel mogelijk recensies lezen over een product. Op den duur krijg je wel een idee wat een beetje de gemiddelde gedachte er over is En als je het wilt kopen: luisteren van te voren. Veel luisteren

[SiR-ROUND]

Mee eens Christiaan...

De aanduidingen zijn echt smaak gebonden. Zelfs "ruimtelijk" kan verschillend geïnterpreteerd worden. Een echo kan dat nl. ook zijn voor sommigen.

Uiteindelijk gaat het alleen om hoe je het zelf ervaart. Meningen van anderen zijn ondergeschikt.

[Harry HT]

Hoi,

Mee eens Christiaan...

De aanduidingen zijn echt smaak gebonden. Zelfs "ruimtelijk" kan verschillend geïnterpreteerd worden. Een echo kan dat nl. ook zijn voor sommigen.

Uiteindelijk gaat het alleen om hoe je het zelf ervaart. Meningen van anderen zijn ondergeschikt.

Ik ben het niet helemaal met jullie eens.
Op de site van Thingman is een document te vinden dat "een beter luisteraar worden" heet.
Hier staat duidelijk beschreven dat b.v. een Top octaaf een bovengrens heeft van 20.000 en een ondergrens van 10.000 en dat een diepe bas/sublaag een ondergrens heeft van 16 en een bovensgrens heeft van 40.

Wanneer ik een recentie lees van 1 van jullie en daar worden R. Harley's zijn termen Top octaaf en diepe bas/sublaag genoemd dan weet ik welke frequentiegebieden worden bedoeld. 

Maar als geschreven wordt het sublaag blubbert of het sublaag klinkt leeg of het sublaag klinkt hol of het sublaag klinkt als ton vol makrelen, dan is het alweer wat lastiger.

Gegroet,

Harry

[SiR-ROUND]

Hier staat duidelijk beschreven dat b.v. een Top octaaf een bovengrens heeft van 20.000 en een ondergrens van 10.000 en dat een diepe bas/sublaag een ondergrens heeft van 16 en een bovensgrens heeft van 40.

Vind jij die termen subjectief dan? Eerder feitelijk.

[FrankB]

Maar als geschreven wordt het sublaag blubbert of het sublaag klinkt leeg of het sublaag klinkt hol of het sublaag klinkt als ton vol makrelen, dan is het alweer wat lastiger.

Maar je weet dan wel zeker dat het niet positief is

Subjectiviteit zul je altijd houden, ook al heb je "objectieve" termen ze worden gehangen aan een ervaring die altijd subjectief is. Wanneer we speakers etc. objectief willen beoordelen kunnen we alleen kijken naar specs, die staan vast maar bepalen helaas niet hoe we iets ervaren. Helaas zullen we altijd van deze subjectiviteit afhankelijk blijven.

[VlisChris]

En veel mensen zullen die kreten anders gebruiken dan de bedoeling is.

[FrankB]

En veel mensen zullen die kreten anders gebruiken dan de bedoeling is.

Tja, wat is de bedoeling? De een omschrijft en ervaart bepaalde eigenschappen anders dan anderen. Door die subjectiviteit kun je niet echt spreken van anders omschrijven dan de bedoeling is. Maar ik begrijp wat je bedoelt

[JürgenW]

Is het niet hetzelfde als met bijvoorbeeld wijn proeven en beoordelen?

Hoe meer ik erover weet des te meer zin maken de beoordelingen voor mij.

Jürgen

[FrankB]

Is het niet hetzelfde als met bijvoorbeeld wijn proeven en beoordelen?

Hoe meer ik erover weet des te meer zin maken de beoordelingen voor mij.

Denk wel dat je het ermee kunt vergelijken ...

[Jeroen.]

Is het niet hetzelfde als met bijvoorbeeld wijn proeven en beoordelen?

Hoe meer ik erover weet des te meer zin maken de beoordelingen voor mij.

Jürgen

Ben ik het  helemaal met je eens.
Het omschrijven van geluid is behoorlijk persoons/reviewer gebonden, het omschrijven van het hoog als zijïg kan je volgens mij alleen exact behappen als je naast de reviewer gezeten hebt. Wat is zijïg?

Als je praat over wijn en je zegt dat er een hint van passie en vanille (door eiken houten rijping) in zit, dit ook in veel verschillende perspectieve kan  worden gezet.

Hoe weet je  hoe iets behoord te smaken/klinken?
Is vanille de smaak die zit aan Campina Vanille vla? Nee, voor mij bepaald niet. De essence van het stokje is voor mij vanille, Dit kan ook doorgetrokken worden naar het geluid.  Ik vind mijn opstelling open en natuurlijk klinken, een ander vind hem iets wollig. Wat is de waarheid? Ik weet het  niet, ik weet alleen hoe meer je leest/luisterd van/naar iemand, je een beter beeld kan opbouwen van hetgeen er bedoeld wordt.

Als ik  tegen 1 van m'n beginnende leerlingen zegt hoe ik iets wil laten smaken, dan heb ik daar meer uitleg voor nodig dan een leerling die er al 1 jaar is. Tegen een "ervaren" leerling kan ik zeggen dat het gerecht iets meer bite/body moet hebben, of er ontbreekt een frisje. Dat werkt dus niet bij een beginnende.

Dus veel lezen is het motto, niet alleen over 1 product met andere reviewers maar ook veel van 1 reviewer.
Als je dan een product voorbij ziet komen die je zelf ook kent, kan je een vergelijk maken met zijn uitdrukkingen en jouw beleving.


MvGr,

Jeroen

[wil]

Het omschrijven van geluid is behoorlijk persoons/reviewer gebonden, het omschrijven van het hoog als zijïg kan je volgens mij alleen exact behappen als je naast de reviewer gezeten hebt. Wat is zijïg?
...
Dus veel lezen is het motto, niet alleen over 1 product met andere reviewers maar ook veel van 1 reviewer.
Als je dan een product voorbij ziet komen die je zelf ook kent, kan je een vergelijk maken met zijn uitdrukkingen en jouw beleving.

Maar je MOET de combinatie luisteren/termen bij elkaar houden anders weet je nooit wat ermee bedoeld wordt. Door alleen te lezen geef je een eigen invulling/interpretatie van/aan een term van een ander die je dan koppelt aan je eigen luisterervaring. Dat klopt niet. Als iemand aangeeft dat een wijn een smaak heeft die "warm is met een robuuste rand" weet je nooit wat die persoon EXACT bedoelt als je diezelfde wijn niet gedronken hebt onder dezelfde omstandigheden. Dat vergelijk gaat dus precies op met geluid.

Ik denk dat veel mensen bij een positieve beschrijving van een recenscent vaak denken dat ze dat zelf bij hun eigen (andere) set ook zo ervaren terwijl er waarschijnlijk een vergelijking gemaakt wordt die hooguit maar voor een deel opgaat. Al met al is dat allemaal logisch. Termen zijn niet gestandaardiseerd en worden ze ontsproten uit de lyrische fantasie van de persoon die ze gebruikt. Jammer eigenlijk.

Een cdtje met daarop geluidsfragmenten waarbij wordt aangegeven: "dit is warm: <fragment1>", "dit is analytisch:" <fragment2>, "dit is een typisch Bryston-randje:" <fragment3>, enz. zou heel verhelderend kunnen werken. Nadeel blijft (altijd!) dat het dan ook weer afhankelijk is van de set waarop je die cd dan afspeelt, maar goed, het zou een aardig project kunnen zijn.

wil

[Harry HT]

Hoi,

Een cdtje met daarop geluidsfragmenten waarbij wordt aangegeven: "dit is warm: <fragment1>", "dit is analytisch:" <fragment2>, "dit is een typisch Bryston-randje:" <fragment3>, enz. zou heel verhelderend kunnen werken. Nadeel blijft (altijd!) dat het dan ook weer afhankelijk is van de set waarop je die cd dan afspeelt, maar goed, het zou een aardig project kunnen zijn.

wil

Het enige wat volgens mij eenvoudig is dat we met z'n allen een referentie cd en dvd kiezen, die we thuis ook kunnen draaien. En tijdens een meet en greet weer eens opzetten, om een set beter te kunnen beoordelen. Misschien worden verschillen dan ook duidelijker tussen slissend, scherp, te hard of glazig geluid.

Gegroet,

Harry

[garmtz]

Ik heb er eigenlijk nooit echt moeite mee gehad eigenlijk de meest bizarre omschrijvingen van mensen in mijn hoofd te vertalen naar een bepaalde klank. Als iemand zegt dat het geluid 'stroperig' of 'donker' is, kun je je daar toch een voorstelling van maken? Het heeft denk ik te maken met de vertaling van taal naar emotie/gevoel. De ene persoon is daar gewoon beter in dan de ander (waarom kan de één heel goed vertellen hoe hij/zij zich voelt en een ander minder goed?).

Uiteraard zijn er gewoon zaken die voor meerdere uitleg vatbaar zijn, zoals ruimtelijk, transparant en analytisch. Daar kun je omheen met termen die beter weergeven wat je werkelijk hoort, zoals: "De viool was niet plat, maar nam een meer 3-dimensionale vorm aan in het geluidsbeeld (ruimtelijk)", of: "het leek of ik de viool hoorde zonder dat er iets van elektronica tussen de luisteraar en de opname zat (transparant)", of: "ik was in staat alle details in het geluid van de viool te horen zonder al teveel moeite (analytisch)".

Het zou best kunnen dat mijn beschrijvingen niet passen bij de termen, maar ze geven in ieder geval weer wat de luisteraar heeft gehoord.

[JürgenW]

Ik kwam een dezer dagen toevallig een oude cd tegen: 'The Sound of the Future Denon 91' Klassieke muziek en testsignalen. Daar zit een boekje bij met toelichting van J. Kool [zeer bekende naam voor klassieke muziek] bij de verschillende muziekstukken.
Hij schrijft bijv.:
- goede test voor differentiatie en duidelijkheid tussen de instrumenten in zelfs de allerzachtste passages,
- zeer bruikbaar voor luisteren naar nauwkeurigheid in detaillering bij de 3 instrumenten ... duidelijk geplaatst in een zeer herkenbare akoestische omgeving,
- een rijke opname, met grote contrasten ... Forse aanslagen zowel in linker- als rechterhand. Dit soort muziek is nooit gemakkelijk voor weergaveaparatuur. De allereerste noot, laag in de linkerhand vertelt meteen al veel over de nauwkeurigheid in de bas (Grimaud vertelt echter nog meer over Chopin).
- ... opname met een ruimte akoestiek en het zeer karakterstieke timbre van de hobo,
- een warme opname ... met een goed gedefinieerde sfeer,
- Begint extreem zacht, waarbij op sommige spelers al onduidelijkheid of erger kan voorkomen. Vooral opletten in strijkers-details en opnamesfeer, ... Een mooie strijkersklank tegen soms een vrij stevige achtergrond moet mooi blijven en de harpklanken goed gedifferentieerd,
- detaillering ... doorzichtigheid

N.B. Voor wijnproeven heb je omschrijvingen van de gebruikelijke termen. Het kan dus ook voor luistertermen.  Kool gaat m.i. in de goede richting.
Bij dit soort zaken is er sprake van inter-subjectiviteit. En - dat is tenminste mijn ervaring - het aardige is dat de benamingen (opgegeven redenen, ...) vaak veel meer uit elkaar lopen dan de eindoordelen.


Jürgen