Ingangssignaal verzwakken

Started by Henrie, July 7, 2015, 21:26:38

Previous topic - Next topic

0 Members and 1 Guest are viewing this topic.

Henrie

Zoals jullie wellicht weten heb ik de afgelopen 1,5 jaar mijn gehele set vervangen. En nu heb ik dus het een en ander over. Een deel daarvan, namelijk mijn oude tuner, versterker en een paar speakertjes, wil ik graag op mijn werk gaan gebruiken. Afgelopen weekend heb ik daarom eens de boel aangesloten om de kijken of alles (nog) naar behoren werkt. En omdat we (uiteraard) geen kabelaansluiting hebben op het werk, heb ik ook nog ergens een FM-antenne vandaan getoverd. Dat is slechts zo'n 'lullig' draadje (geleverd bij mijn A/V-receiver), maar dat bleek, in ieder geval bij mij thuis, prima te werken. Betere ontvangst dan dat ik altijd via de kabel had...

Allemaal mooi dus, maar ik loop toch tegen een probleempje aan. De speakertjes (onderdeel van mijn Yamaha CRX-330 minisetje, die op mijn slaapkamer staat) blijken, ondanks dat Yamaha maar 84dB opgeeft, best gevoelig. Zo gevoelig zelfs dat ik het volume erg ver omlaag moet draaien, omdat het anders op kantoor te hard zal klinken. En daar begint het probleem...

Allereerst is daar de ongelijkloop van de volumeknop tussen het linker en rechter kanaal. Links klinkt harder dan rechts. Dat heeft die versterker altijd gehad en dat wist ook al heel lang, maar dat was nooit een probleem. Het is een verschil dat op elk volume in absolute zin altijd even groot is, en dat dus alleen op heel lage volumes voor een hoorbaar verschil tussen links en rechts zorgt. Bij normale luistervolumes hoor je er niks van. Maar op kantoor zal dus wel een probleem zijn. Het moet daar immers niet te hard klinken. Op zich is dat wel op te vangen m.b.v. de balance-knop, maar toen stuitte ik op het volgende probleem...

Als ik namelijk het volume heel laag zet en de balance-knop zo draai dat links en rechts gelijk zijn, en ik zet dan de versterker uit en vervolgens weer aan, dan doet het rechter kanaal het niet. Op het moment dat je de volumeknop dan een beetje omhoog draait, 'floept' het kanaal ineens aan en vervolgens kun je het volume ook gewoon weer naar beneden draaien en blijft het kanaal gewoon spelen. Op zich werkt het dus wel, maar het is natuurlijk lastig om elke dag aan die knop te moeten draaien...

Het lijkt er dus op dat de voorversterker zo weinig signaal binnen krijgt, dat hij gewoon niks doet en eerst 'wakker' gemaakt moet worden. Om dit probleem op te lossen, zat ik erover te denken om het ingangssignaal te gaan verzwakken. Gevolg zal zijn dat de volumeknop verder opengedraaid moet worden, waardoor de versterker wat harder moet werken en daardoor altijd wel 'wakker' is. Daarmee wordt ook meteen het probleem met de ongelijkloop omzeilt. En bovendien is in dat gebied de volumeregeling ook minder gevoelig, wat wel zo fijn is als je het geluid een heel klein beetje harder of zachter wilt zetten...

Om het signaal te verzwakken, zou je simpel een weerstand in serie met de lijn-ingang kunnen zetten, maar daarmee wordt de ingangsimpedantie die de tuner zal 'zien' ook meteen een stuk groter. De ingangsimpedantie is 40kOhm (volgens de specs) en dat wil ik zo houden, dus zal ik na die serieweerstand ook een parallelweerstand over de ingang zetten, om zodoende de ingangsimpedantie op (ongeveer) 40kOhm te houden...

Die twee weerstandswaarden berekenen, daar kom ik wel uit. Ik vroeg me alleen nog af met hoeveel dB ik nou het signaal zou moeten verzwakken. Met 6dB verzwakken (halveren) lijkt al heel wat, maar voor mijn gevoel schiet ik daar nog niet zo veel mee op. Maar hoeveel dan wel; 12dB? 18dB? Of nog meer?
Musical Fidelity M6500i - Musical Fidelity M6CD - Pioneer SC-2023 - Pioneer BDP-LX58 - JBL Studio 590 / 530 / 520C - Pioneer KRL-37V - Humax IRHD5000C

hifiman

Dat wakker verhaal lijkt me onwaarschijnlijk, eerder je potmeter die niet helemaal lekker meer is... Ik zou die eerst vervangen.

Siddartha

lijkt me inderdaad alleen aan de hand bij actieve speakersystemen, die automatisch op stand-by gaan bij geen of te laag ingangssignaal, niet bij een geïntegreerd systeem
Naim Uniti2 - Focal Electra 1027Be - Marantz TT15S2

larsonator

Quote from: Henrie on July  7, 2015, 21:26:38
Zoals jullie wellicht weten heb ik de afgelopen 1,5 jaar mijn gehele set vervangen.
Wist ik nog niet...

Henrie

Quote from: Audioloog on July  8, 2015, 08:45:10
Dat wakker verhaal lijkt me onwaarschijnlijk, eerder je potmeter die niet helemaal lekker meer is... Ik zou die eerst vervangen.
Nee, hij heeft altijd deze eigenschap (die ongelijkloop) gehad. Dus die is verder nog prima, die ga ik niet vervangen. Dat ie eerst 'wakker' moet worden heeft denk ik met overgangsweerstanden te maken. Het ding is wel 13 jaar oud, dus er zullen best wat contacten wat gecorrodeerd zijn...
Musical Fidelity M6500i - Musical Fidelity M6CD - Pioneer SC-2023 - Pioneer BDP-LX58 - JBL Studio 590 / 530 / 520C - Pioneer KRL-37V - Humax IRHD5000C

Henrie

#5
Quote from: Siddartha on July  8, 2015, 11:02:15
lijkt me inderdaad alleen aan de hand bij actieve speakersystemen, die automatisch op stand-by gaan bij geen of te laag ingangssignaal, niet bij een geïntegreerd systeem
Ik had het ook nog nooit meegemaakt, maar ik heb ook nooit op zo'n laag volume gespeeld. Toch is het echt zo: als je 'm aanzet op dat heel lage volume, dan doet het rechter kanaal niks. Draai je de volumeknop wat verder open, dan speelt hij (na een bepaald drempel) ineens wel...
Musical Fidelity M6500i - Musical Fidelity M6CD - Pioneer SC-2023 - Pioneer BDP-LX58 - JBL Studio 590 / 530 / 520C - Pioneer KRL-37V - Humax IRHD5000C

Henrie

Musical Fidelity M6500i - Musical Fidelity M6CD - Pioneer SC-2023 - Pioneer BDP-LX58 - JBL Studio 590 / 530 / 520C - Pioneer KRL-37V - Humax IRHD5000C

hifiman

Quote from: Henrie on July  8, 2015, 18:13:59
Nee, hij heeft altijd deze eigenschap (die ongelijkloop) gehad. Dus die is verder nog prima, die ga ik niet vervangen. Dat ie eerst 'wakker' moet worden heeft denk ik met overgangsweerstanden te maken. Het ding is wel 13 jaar oud, dus er zullen best wat contacten wat gecorrodeerd zijn...
Overgangsweerstand van de potmeter dus (volumeregelaar).

Henrie

#8
Quote from: Audioloog on July  8, 2015, 18:23:56
Overgangsweerstand van de potmeter dus (volumeregelaar).
Ja, wellicht. Of van de speakeraansluiting, of van de lijningang, en zo kan ik er nog wel een paar verzinnen. Overgangsweerstanden genoeg. Concluderen dat het de potmeter is, gaat mij te kort door de bocht...

Overigens staat het volume wel heel laag hè. Dus de weerstand daarvan is dan sowieso heel hoog. Een klein beetje extra overgangsweerstand doet dan niet zoveel. Het is eerder de ongelijkloop die me de das om doet. Maar zoals gezegd heeft ie dat altijd gehad, en daar ga ik ook niks aan doen...
Musical Fidelity M6500i - Musical Fidelity M6CD - Pioneer SC-2023 - Pioneer BDP-LX58 - JBL Studio 590 / 530 / 520C - Pioneer KRL-37V - Humax IRHD5000C

J.S.

Heb het een tijd geleden met ongeveer 8dB gedaan, maar dat was niet heel schokkend qua verschil. 12dB of zelfs 18dB lijkt me meer zoden aan de dijk zetten.

Henrie

Quote from: J.S. on July  8, 2015, 19:07:18
Heb het een tijd geleden met ongeveer 8dB gedaan, maar dat was niet heel schokkend qua verschil. 12dB of zelfs 18dB lijkt me meer zoden aan de dijk zetten.
Kijk, daar heb ik wat aan, praktijkervaring. Thanks...

Ik kom dan uit op 30kOhm in serie en 13kOhm parallel (12dB) of 35kOhm in serie en 5,8kOhm parallel (18dB). Met standaard weerstandwaarden (E24 reeks) komt dat dan neer op bijvoorbeeld 33kOhm in serie en 7,5kOhm. De verzwakking is daarmee 15,9dB en de ingangsimpedantie blijft netjes in de buurt van de 40kOhm (39,3kOhm)...

Of 36kOhm in serie en 5,1kOhm parallel. Dat komt neer op een verzwakking van 19dB en een ingangsimpedantie van 40,5kOhm...
Musical Fidelity M6500i - Musical Fidelity M6CD - Pioneer SC-2023 - Pioneer BDP-LX58 - JBL Studio 590 / 530 / 520C - Pioneer KRL-37V - Humax IRHD5000C

J.S.

Gevoelsmatig zeg ik 15,9 dB verzwakken, puur omdat 19 wel heel serieus klinkt. Ben benieuwd hoe het uitpakt!

Henrie

#12
Ik was in mijn berekeningen van gisteren uitgegaan van de E24 reeks, dus met 5% tolerantie. Ik heb nog eens wat verder gerekend en misschien is 5% tolerantie wat veel. Met de 15,9dB verzwakking zit er in het ergste geval dan namelijk een verschil van 1,3dB tussen beide kanalen. Bij de 19dB verzwakking kan het verschil in het ergste geval zelfs 1,5dB zijn. Is op zich wel recht te trekken met de balance-knop natuurlijk, en het is natuurlijk 'worst case', dus het zal in de praktijk wel wat meevallen. Maar als ik uitga van de E48 reeks, dus met 2% tolerantie, dan is er bij voorbaat al geen probleem...

Want met bijvoorbeeld 33,2kOhm in serie en 8,66kOhm (2% tolerantie) komt de verzwakking uit op 15,1dB en is het verschil tussen het linker en rechter kanaal hooguit 0,5dB. Zo'n klein verschil is sowieso niet te horen...
Musical Fidelity M6500i - Musical Fidelity M6CD - Pioneer SC-2023 - Pioneer BDP-LX58 - JBL Studio 590 / 530 / 520C - Pioneer KRL-37V - Humax IRHD5000C

Rowdy

Volgens mij denk je verkeerd om de totale weerstand van het verzwakker netwerk op 40kohm te nemen, omdat de ingangsimpedandantie van de versterker ook 40kohm is.
Het beste resultaat krijg je als volgt:
Stel de verhoudingsfactor tussen de ingangsimpedantie van de versterker en de uitgangsimpedantie van de bron is 100.
Dan is de waarde van het verzwakker netwerk 10x de uitgangsimpedantie en 1/10 deel van de ingangsimpedantie.

Misschien is de luidsprekerrelais van de versterker vervuild.

Henrie

Ik heb vandaag wat weerstandjes gehaald en de verzwakker gebouwd. Op zich gelukt, maar het probleem is niet verdwenen. Er is dus waarschijnlijk toch meer aan de hand...

Het probleem zit in ieder geval in de versterker. Ik heb namelijk andere bron, andere speakers en zelfs andere speakerkabels geprobeerd. Ook bij de interlink heb ik een keer het kanaal omgewisseld. Allemaal geen effect, dus het probleem zit in de versterker. Een vervuild uitgangsrelais zou kunnen...

Wel vreemd dat ik dit probleem nooit eerder heb gehad. Tot oktober vorig jaar heb ik 'm vrijwel dagelijks gebruikt. Nooit ergens last van gehad. Sindsdien heeft ie stilgestaan omdat ik 'm vervangen heb door een andere versterker. Nu ik 'm dus weer wil gebruiken, is er ineens iets aan de hand. Heel vreemd...

Maar eens verder uitzoeken waar het vandaan komt...
Musical Fidelity M6500i - Musical Fidelity M6CD - Pioneer SC-2023 - Pioneer BDP-LX58 - JBL Studio 590 / 530 / 520C - Pioneer KRL-37V - Humax IRHD5000C

Henrie

Hmm... Probeer ik dus net de andere speakeruitgangen, blijkt daar het probleem niet te spelen. Zal dus waarschijnlijk inderdaad een vervuild uitgangsrelais zijn. Bij deze speakeruitgangen worden immers andere contacten gebruikt. Dat is het enige verschil. Nou ja, er zit nog twee verschillende condensatortjes achter de relaiscontacten, die zou het eventueel ook nog kunnen zijn...

Ik gebruikte die uitgangen nooit, omdat een van de aansluitklemmen nogal zwaar draait. Is met de blote handen haast niet te doen...
Musical Fidelity M6500i - Musical Fidelity M6CD - Pioneer SC-2023 - Pioneer BDP-LX58 - JBL Studio 590 / 530 / 520C - Pioneer KRL-37V - Humax IRHD5000C